Με την ένταση ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα να κορυφώνεται μια ανάλυση του καθηγητή Μουράτ Γιεσίλτας, διευθυντή Ερευνών Ασφαλείας στη SETA, το πλέον φιλοκυβερνητικό think tank της Τουρκίας βοηθά να αντιληφθεί ο καθένας τον τρόπου που σκέφτεται σε σημαντικό βαθμό το λεγόμενο «βαθύ τουρκικό κράτος».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πρόεδρος Φινλανδίας: "Το μνημόνιο με την Τουρκία δεν αναφέρει πρόσωπα που μπορούν να εκδοθούν"
Γράφει λοιπόν ο Γιεσίλτας:
«Τα μηνύματα του Προέδρου της Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην στρατιωτική άσκηση Efes 2022 που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα και η πρόσκλησή του προς την Ελλάδα να σταματήσει να εξοπλίζει τα νησιά με μη στρατιωτικό καθεστώς αποτελούν ένδειξη ότι το θέμα θεωρείται σημαντικό για την Τουρκία και ότι θα υιοθετηθεί πιο ξεκάθαρη στάση. Αυτή η διαδικασία δείχνει όχι μόνο τη νέα ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών αλλά αποτελεί και σημείο καμπής.
Δεν υπάρχει μόνο ένας λόγος για τον οποίο το θέμα του εξοπλισμού των νησιών έχει γίνει το κύριο θέμα της ημερήσιας διάταξης, η διαδικασία εξελίχθηκε σταδιακά. Το γεγονός ότι η Ελλάδα ήθελε να μεταφέρει τις παράνομες συμπεριφορές και τις μαξιμαλιστικές της πολιτικές στο Αιγαίο στην Ανατολική Μεσόγειο πυροδότησε ουσιαστικά τη διαδικασία. Το γεγονός ότι η Αθήνα έκανε νέες κινήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο χρησιμοποιώντας τη συγκυρία και ενεργώντας με ένα ευρύ αντιτουρκικό μέτωπο έλαβε σαφή απάντηση από την Άνκαρα και ως αποτέλεσμα της έντασης το 2020, η Ελλάδα αναγκάστηκε να κάνει βήμα πίσω. Σε αυτή τη διαδικασία, η Τουρκία, από την άλλη, μετέφερε τα μηνύματα NAVTEXT που ξεκίνησαν από την Ανατολική Μεσόγειο στο Αιγαίο, τονίζοντας την παραβίαση του μη στρατιωτικού καθεστώτος των νησιών και άρχισε να φέρνει το θέμα στο προσκήνιο σε διπλωματικό επίπεδο. Δύο παράγοντες ήταν αποτελεσματικοί για να αναθερμανθεί το πρόβλημα και να γίνει η κύρια ατζέντα.
Πρώτον, τα επιθετικά βήματα που έκανε πρόσφατα η Ελλάδα. Πράγματι, από τη μια η Ελλάδα έκανε αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία και έκανε αόριστη τη στρατιωτική της συμφωνία με τις ΗΠΑ και διέθεσε μεγάλο αριθμό στρατιωτικών βάσεων στις ΗΠΑ.
Από την άλλη, ξεκίνησε την επιθετική και υπερβολική πολιτική εξοπλισμών και προσπάθησε να συμπεριλάβει αυτά τα νησιά σε ασκήσεις και ασκήσεις του ΝΑΤΟ με άλλες χώρες, προκειμένου να διαιωνίσει και να νομιμοποιήσει την παραβίαση του μη στρατιωτικού καθεστώτος των νησιών. Κατά τη λήψη αυτών των μέτρων, οι πολιτικές και συμβουλευτικές συνομιλίες με την Τουρκία συνεχίστηκαν, αλλά το ότι ο Μητσοτάκης δεν δίστασε να κρύψει πολιτικά τα αντιτουρκικά του βήματα, ήταν η τελευταία σταγόνα που υπερχείλισε το ποτήρι.
Ο δεύτερος παράγοντας σχετίζεται με την αυξανόμενη διπλωματική και στρατιωτική δραστηριότητα της Τουρκίας. Αντιμέτωπη με ταυτόχρονες σοβαρές προκλήσεις σε διαφορετικά μέτωπα τα τελευταία χρόνια, η Τουρκία ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά σε αυτές τις προκλήσεις και σημείωσε σημαντικά κέρδη.
Το περιθώριο ελιγμών της Άνκαρα διευρύνθηκε με τις μοναδικές κινήσεις που έκανε στην πορεία της κρίσης στην Ουκρανία. Σε αυτό το πλαίσιο, η πιθανότητα απόκτησης αποτελεσμάτων από τις πρόσφατες κινήσεις της Ελλάδας εγκυμονεί τον κίνδυνο να τεθούν νέες προκλήσεις για την Τουρκία. Για το λόγο αυτό, φαίνεται ότι η διατήρηση του μη στρατιωτικού καθεστώτος των νησιών ως μια προληπτική και αποτελεσματική κίνηση έχει γίνει η κύρια ατζέντα στις διμερείς σχέσεις.
Φαίνεται πολύ νωρίς για να υπάρξει στρατιωτική σύγκρουση ή σενάριο πολέμου από τις εντάσεις Τουρκίας-Ελλάδας. Είναι όμως σαφές ότι η Τουρκία δεν θα επιδείξει την ίδια υπομονή απέναντι στα παράνομα βήματα που έχει κάνει ή θα κάνει η Ελλάδα στο Αιγαίο και σε άλλες περιοχές, ιδιαίτερα στον εξοπλισμό των νησιών. Σε αυτό το πλαίσιο, φαίνεται ότι η Τουρκία θα αυξήσει τη διπλωματική, πολιτική και στρατιωτική της πίεση ενάντια σε αυτά τα παράνομα βήματα. Η πορεία των εξελίξεων θα διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό από τα βήματα που θα κάνει η Ελλάδα από εδώ και πέρα.»
