Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης, την Παρασκευή 7 Ιουνίου 2019, επισκέφθηκε στην Ουάσινγκτον το Πεντάγωνο, όπου μετά από την επίσημη τελετή υποδοχής συναντήθηκε με τον ασκούντα χρέη Υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ Patrick Shanahan.
Κατά τη συνάντηση οι δύο Υπουργοί αναφέρθηκαν στο σύγχρονο περιβάλλον ασφαλείας, με έμφαση στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική.
Παράλληλα, εξετάσθηκε το άριστο επίπεδο της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ όπως προκύπτει από το πλήθος των κοινών δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν αλλά και από τον στρατηγικό διάλογο των δύο χωρών που έλαβε χώρα για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2018.
Ο ΥΕΘΑ στις τοποθετήσεις του προέβαλε τις εθνικές θέσεις και αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες διεθνούς αμυντικής διπλωματίας που υλοποιεί η Ελλάδα, στο πλαίσιο ενίσχυσης της ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.
Επισήμανε, επίσης, την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, τονίζοντας τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη διερεύνηση δραστηριοτήτων/ενεργειών, εντός του πλαισίου Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), με σκοπό την πρόληψη και αποφυγή εστιών έντασης κατά τη διεξαγωγή στρατιωτικών δραστηριοτήτων.
Καθ’όλη τη διάρκεια των επισκέψεων και επαφών του στην Ουάσινγκτον, ο ΥΕΘΑ συνοδευόταν από τον Πρέσβυ της Ελλάδας στις ΗΠΑ κ. Χάρη Λαλάκο, ενώ επισκέφθηκε την Πρεσβεία της Ελλάδας και παράλληλα συναντήθηκε με το προσωπικό των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, το οποίο υπηρετεί στην ευρύτερη περιοχή.
ΣΤΡΙΜΩΓΜΕΝΗ Η ΤΟΥΡΚΙΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κλιμακώνουν την αντιπαράθεσή τους με την Τουρκία, με αφορμή την απόφαση της Άγκυρας να αγοράσει το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400, ετοιμάζοντας ένα σχέδιο για να εκδιώξουν τη σύμμαχό τους στο NATO από το πρόγραμμα παραγωγής των νέων μαχητικών F-35 και να διακόψουν την εκπαίδευση Τούρκων πιλότων στα νέα, προηγμένα αεροσκάφη.
Ο Πάτρικ Σάναχαν, ο ασκών χρέη υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, σε μια επιστολή του προς τον Τούρκο ομόλογό του, παρουσιάζει τα βήματα για την «απεμπλοκή» της Τουρκίας από το πρόγραμμα.
Η επιστολή αυτή ήρθε σε γνώση του πρακτορείου Reuters το οποίο την Πέμπτη είχε μεταδώσει ότι η Ουάσινγκτον αποφάσισε να σταματήσει να δέχεται Τούρκους πιλότους για εκπαίδευση στα F-35, ένδειξη ότι η διένεξη μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας φτάνει σε κρίσιμο σημείο.
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι η αγορά των S-400 από τη Ρωσία συνιστά απειλή για τα F-35 της Lockheed Martin Corp, τα οποία σχεδιάζει επίσης να αγοράσει η Τουρκία. Η Ουάσινγκτον διαμηνύει ότι η Άγκυρα δεν μπορεί να έχει και τα δύο συστήματα.
Στην επιστολή του ο Σάναχαν δηλώνει με σαφήνεια ότι «δεν θα υπάρξει νέα εκπαίδευση» στα F-35. Σύμφωνα με το κείμενο αυτό, ήταν προγραμματισμένο να εκπαιδευτούν άλλοι 34 πιλότοι αργότερα φέτος.
«Η εκπαίδευση αυτή δεν θα συμβεί επειδή αναστέλλουμε τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35», αναφέρει ένα επισυναπτόμενο στην επιστολή που τιτλοφορείται «Αναστρέφοντας τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35».
Ο Σάναχαν προειδοποιεί επίσης ότι η εκπαίδευση των Τούρκων στην Αεροπορική Βάση Λιουκ και την Αεροπορική Βάση Ίγκλιν θα διακοπεί στα τέλη Ιουλίου.
«Το χρονοδιάγραμμα αυτό θα επιτρέψει σε πολλούς, αλλά όχι σε όλους, τους Τούρκους σπουδαστές που εκπαιδεύονται επί του παρόντος να ολοκληρώσουν τα μαθήματά τους πριν αναχωρήσουν από τις ΗΠΑ, μέχρι τις 31 Ιουλίου 2018», γράφει, προσθέτοντας:
«Έχετε ακόμη την επιλογή να αλλάξετε κατεύθυνση για τους S-400».
Η Τουρκία έχει εκφράσει ενδιαφέρον να αγοράσει 100 νέα μαχητικά, η συνολική αξία των οποίων εκτιμάται στα 9 δισεκατομμύρια δολάρια, με τις τρέχουσες τιμές.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι αν η Τουρκία διωχθεί από το πρόγραμμα, αυτό θα σηματοδοτήσει μια από τις σημαντικότερες ρήξεις στη σύγχρονη ιστορία των σχέσεων των δύο συμμάχων.
Η αποκάλυψη της απόφασης για τους Τούρκους πιλότους έρχεται μετά τις ενδείξεις ότι η Τουρκία προχωρά κανονικά στην αγορά των S-400. Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε στις 22 Μαΐου ότι το στρατιωτικό προσωπικό εκπαιδεύεται στη Ρωσία στη χρήση του αντιπυραυλικού συστήματος.
Νωρίτερα σήμερα, ο επικεφαλής της κρατικής ρωσικής εταιρείας Rostec, Σεργκέι Τσεμέζοφ, ανακοίνωσε ότι η παράδοση των S-400 στην Τουρκία θα αρχίσει σε δύο μήνες, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Interfax.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέκλεισε κατηγορηματικά την Τρίτη το ενδεχόμενο να υπαναχωρήσει η χώρα του από τη συμφωνία με τη Μόσχα. Είπε μάλιστα ότι οι ΗΠΑ «δεν μας έκαναν κάποια προσφορά τόσο καλή όσο οι S-400».
ΑΡΘΡΟ-ΒΟΜΒΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Υπό τον τίτλο «Greece Finds New Footing as a Player on the World Stage», άρθρο του γνωστού αναλυτή/συγγραφέα στρατιωτικής ιστορίας Victor Davis Hanson στους WASHINGTON TIMΕS και στο περιοδικό NATIONAL REVIEW, κάνει λόγο για αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στην γεωπολιτική σκηνή, από τη νέα ‘realpolitik’ που ακολουθεί τελευταία με την διαφοροποίηση της εξωτερικής της πολιτικής, εξισορροπώντας μεταξύ της αντιμετώπισης ιστορικών εχθρών και της οικοδόμησης σταθερών συμφερόντων με νέους συμμάχους.
Σύμφωνα με το άρθρο, η Ελλάδα με τη νέα της «realpolitik» και «πολύπλευρη εξωτερική πολιτική» έχει διδαχθεί από την ευπάθεια των εξαρτημένων σχέσεων του παρελθόντος, έχει βρει πολλά διαρκή (semi-permanent) συμφέροντα και έχει αναβαθμιστεί από την παραδοσιακά παθητική (αν όχι ανασφαλή) περιφερειακή της θέση, σε έναν ρόλο επιτήδειου συνδιαμορφωτή (crafty insider) σε μια στρατηγική θέση στη διασταύρωση των ανταγωνισμών Ευρώπης, Αμερικής, Κίνας και Ρωσίας.
Η άνοδος μιας νεο-οθωμανικής Τουρκίας, μεγαλύτερης, πολυπληθέστερης και με διεκδικήσεις στο ελληνικό Αιγαίο, έστρεψε την Ελλάδα για στρατιωτική προστασία στις ΗΠΑ, οι οποίες ανησυχούν όλο και περισσότερο για την ισλαμική, αντι-αμερικανική και μεσογειακή ατζέντα του Τούρκου προέδρου Ερντογάν.
Το περασμένο φθινόπωρο, ο τότε Έλληνας ΥΕΘΑ Π. Καμμένος δήλωσε ως «πολύ σημαντικό να αναπτύξουν οι ΗΠΑ στρατιωτικά μέσα στην Ελλάδα σε πιο μόνιμη βάση».
Πράγματι, η Ελλάδα έλαβε πρόσφατα 70 στρατιωτικά ελικόπτερα από τις Η.Π.Α. και συζητείται η εγκατάσταση drones και άλλων αμερικανικών στρατιωτικών αεροσκαφών στην ελληνική επικράτεια.
Στην ΕΕ, η Ελλάδα έχει μια περίπλοκη σχέση με τους εταίρους της, με πικρία από την ανεπαρκή αλληλεγγύη τους απέναντι στην οικονομική και μεταναστευτική κρίση που δοκίμασε τη χώρα, και χωρίς να τους εναποθέτει πλέον εμπιστοσύνη, προσδοκά κυρίως οφέλη γύρω από οικονομικά ζητήματα αποπληρωμής χρέους και εισροής τουριστικού εισοδήματος.
Με την Κίνα αναπτύσσει ριψοκίνδυνες αλλά ισχυρές επενδυτικές/επιχειρηματικές σχέσεις, που μεταφέρουν δισεκατομμύρια ευρώ στην προβληματική ελληνική οικονομία και υπενθυμίζουν στην ΕΕ ότι η Ελλάδα έχει και άλλες επιλογές σε ό,τι αφορά τις ξένες επενδύσεις, τις υποδομές και το εμπόριο.
Η COSCO έχει επενδύσει περισσότερα από 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ στην ανακαίνιση του ιστορικού ελληνικού λιμανιού του Πειραιά, το οποίο είναι σήμερα το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της Μεσογείου, με στόχο να γίνει σύντομα και το πιο πολυσύχναστο.
Με τη Ρωσία του Πούτιν, η Ελλάδα διατηρεί δυνάμει συμμαχικές σχέσεις, χρήσιμες για τις ενεργειακές της ανάγκες και τον τριγωνισμό της εξωτερικής της πολιτικής, δεδομένων των ιστορικών θρησκευτικών δεσμών των δύο λαών και της προβλεπόμενης ολοκλήρωσης ενός αγωγού φυσικού αερίου που θα προμηθεύει με ρωσικό αέριο τις ανάγκες της Ελλάδας.
Ξεπερνώντας την αντι-ισραηλινή της στάση του παρελθόντος, η Ελλάδα αναπτύσσει πλέον γρήγορα φιλικές και χρήσιμες σχέσεις με το Ισραήλ, με διαθέσεις απεξάρτησης από τις μεγάλες δυνάμεις και εγκατάλειψης της κατευναστικής αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας.
Το Ισραήλ τώρα σχεδιάζει να κατασκευάσει έναν μεγάλο υποβρύχιο αγωγό φυσικού αερίου για να διασυνδέσει τους πόρους του με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Η Ελλάδα, βέβαια, βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί. Με την εξισορρόπηση μεταξύ των αντιπάλων της και την εξεύρεση νέων φίλων, η Ελλάδα μεγεθύνει τη δική της σημασία. Καθίσταται όμως επίσης ένα ακόμα μεγαλύτερο εστιακό σημείο στους ανταγωνισμούς μεγάλων δυνάμεων και εμπορικού συμφερόντων, καταλήγει το άρθρο.
