Σε μη αναστρέψιμη πορεία βρίσκονται οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, λόγω της αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400 από τη δεύτερη. Ενόψει της αυξανόμενης τουρκικής προκηλτικότητας και της στροφής 180 μοιρών προς τη Μόσχα, οι παρεμβάσεις και τα αντιτουρκικά μέτρα στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.
Νέο εμπόδιο στην πώληση F-35 στην Τουρκία λόγω της επιμονής της να αγοράσει το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400 υψώνουν με δικομματική νομοθετική πρωτοβουλία βουλευτές και γερουσιαστές, οι περισσότεροι εκ των οποίων ανήκουν στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα και είναι υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ.
Τρεις βουλευτές -υψηλόβαθμα στελέχη της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων- οι Ρεπουμπλικανοί Μάικ Τέρνερ, Πωλ Κουκ και ο Δημοκρατικός Τζον Γκαραμέντι σε συνεργασία με γερουσιαστές, των οποίων ηγείται ο Ρεπουμπλικανός Τζέιμς Λάνκφορντ, κατέθεσαν σε συνεννόηση με το State Department το νομοσχέδιο “Protecting NATO Skies Act of 2019”, που απαγορεύει την πώληση των μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35 στην Άγκυρα, εφόσον υλοποιήσει την αγορά των S-400, η παραλαβή των οποίων αναμένεται τον Ιούλιο.
«Η παράλληλη λειτουργία των S-400 με τα F-35 θα θέσει σε κίνδυνο το αεροσκάφος και την ευαίσθητη τεχνολογία του, θα έχει επιπτώσεις στη διαλειτουργικότητα μεταξύ νατοϊκών συμμάχων και το πιο σημαντικό θα αποτελέσει σοβαρό κίνδυνο για την κοινή άμυνα και ασφάλειά μας», αναφέρει ο βουλευτής Γκαραμέντι σε δήλωσή του. Και συνεχίζει: «Αυτό το νομοσχέδιο στέλνει ισχυρό και σημαντικό μήνυμα στην Τουρκία ότι είναι απαράδεκτη η απόφασή της να συνεχίσει με τους S-400 και δεν θα γίνει ανεκτή».
Ενδεικτικά, αντίστοιχο νομοσχέδιο είχε περάσει προ ημερών στις ΗΠΑ, το οποίο επίσης αφορούσε το μπλοκάρισμα της πώλησης των F-35 στην Τουρκία, καθώς και αίτημα για μια λίστα των τουρκικών παραβιάσεων και διεκδικήσεων σε Αιγαίο-Α.Μεσόγειο. Ο δημιουργός του επανήλθε χθες με μια εξαιρετικά οργισμένη αντίδραση για τις τουρκικές ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η υπόθεση των S-400 έχει προκαλέσει μεγάλες εντάσεις μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον. Οι ΗΠΑ συζητούν εδώ και καιρό με την Τουρκία για την αγορά αμερικανικών πυραυλικών συστημάτων Patriot αντί για τα ρωσικά, ενώ τον Απρίλιο -μετά από μήνες προειδοποιήσεων- σταμάτησαν σε αντίποινα για τους S-400 τις παραδόσεις ανταλλακτικών F-35 στην Άγκυρα. Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα συνιστά απειλή για το πρόγραμμα των stealth μαχητικών κι έχουν απειλήσει με σοβαρές συνέπειες.
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ κάλεσε την τουρκική ηγεσία, παραμονές της άφιξής του στην Άγκυρα, να προτιμήσει αντί για τους S-400 τους Patriot, αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν απάντησε για πολλοστή φορά -δίπλα στον Γενς Στόλτενμπεργκ- ότι το θέμα έχει κλείσει κι ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με άλλες χώρες στην περιοχή -εν προκειμένω τη Ρωσία- δεν είναι εναλλακτικές αλλά συμπληρωματικές:
«Δεν αποδεχόμαστε την προσπάθεια αναζωπύρωσης της συζήτησης για τους S-400. Για να μπορεί κάποιος να κάνει εικασίες για τους ελιγμούς μας θα πρέπει να γίνει αντιληπτή η ιστορία και η γεωγραφική μας θέση. Δίνουμε σημασία στο να είναι λίμνη ειρήνης η Μεσόγειος την οποία βλέπουμε ως λίκνο του πολιτισμού. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί και να προσπαθούμε να αναπτύσσουμε νέες ιδέες» διεμήνυσε.
Πάντως, όπως ανέφερε χθες το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ, 100 Τούρκοι μεταφέρονται στη Ρωσία για εκπαίδευση στη λειτουργία των S-400, ενώ ταυτόχρονα στην περιοχή θα εκπαιδεύονται και Κινέζοι στρατιωτικοί.
Συγκεκριμένα, οι εξελίξεις στο ζήτημα των S-400 τρέχουν μετά τις επιθετικές δηλώσεις του Ρ.Τ. Ερντογάν προς τις ΗΠΑ και την οργισμένη αντίδραση της Ουάσινγκτον. Τέλος του τρέχοντος μήνα ξεκινάει η εκπαίδευση Τούρκων ενστόλων στο ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα, ενώ είναι ξεκάθαρο πια πως η Άγκυρα αποχαιρετά τη δυτική συμμαχία.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως για πρώτη φορά στην ιστορία, η εκπαίδευση των Τούρκων θα γίνει παράλληλα με εκπαίδευση Κινέζων στρατιωτικών, ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί ανάμεσα στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας και της αγωνιώδους αναζήτησης του Ερντογάν για νέους συμμάχους.