Του Ευάγγελου Δ. Κόκκινου
Η Τουρκία αποτελεί μακροπρόθεσμη απειλή για την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή. Ο νεο-οθωμανισμός απαιτεί μια ειδική αμυντική πολιτική που εντάσσει την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και τους Κούρδους σε μια περιφερειακή συμμαχία, αναφέρει το ισραηλινό think tank Besa Center.
Μια νέα εποχή έχει ξεσπάσει στο βόρειο Λεβάντε. Η Δημοκρατία της Τουρκίας έχει αφήσει πίσω της τον Κεμαλισμό, τα κοσμικά θεμέλια για την επιδίωξη ισλαμικής, αυταρχικής διακυβέρνησης. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), με επικεφαλής τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει αποξενωθεί από ΗΠΑ, Ισραήλ και ΕΕ, ενώ εγκατέλειψε και τα διαπιστευτήρια του στην δύση και το ΝΑΤΟ.
Το ΑΚΡ έχει υιοθετήσει μια νεο-οθωμανική πολιτική ιμπεριαλισμού, επιδιώκοντας να σφετεριστεί τη θέση του "αρχηγού του μουσουλμανικού κόσμου" από τη Σαουδική Αραβία.
Χρησιμοποιεί μια αποικιακή γλώσσα που θυμίζει τη φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι, ο Ερντογάν απείλησε να κατακτήσει ελληνικά νησιά, την Κύπρο και το Λίβανο. Επίσης έχει κάνει συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση της προώθησης αυτού του οράματος, παρά την αποξένωση του από τους Ευρωπαίους και Άραβες συμμάχους.
Κάποιοι αναλυτές στο Ισραήλ ζήτησαν τη διατήρηση δεσμών με την Τουρκία με την ελπίδα ότι η κυβέρνηση του ΑΚΡ θα πέσει και θα συνεχιστούν οι σχέσεις με έναν πιο μετριοπαθή ηγέτη. Αλλά αυτό είναι μια ευσεβής σκέψη. Παρά την κακή απόδοση στις τοπικές δημοτικές εκλογές και τις πρόσφατες κακές οικονομικές επιδόσεις, υπερεθνικιστικές και νεοφασιστικές οργανώσεις, όπως οι Γκρίζοι Λύκοι, έχουν αναθαρρήσει από την άνοδο του ΑΚΡ.
Το ΑΚΡ επιδίωξε επίσης να εξισλαμίσει ακόμα και την κοσμική Βόρεια Κύπρο, μετατρέποντας τη σύγκρουση από εθνοτική σε θρησκευτική. Η Άγκυρα τρέφει φρούδες ελπίδες να αλλάξει την ειρηνευτική διαδικασία στην Κύπρο, από ένα σχέδιο επανένωσης με ίσα δικαιώματα, σε μια λύση δύο κρατών. Αυτό θα ήταν το πρόσχημα για ενδεχόμενη προσάρτηση του νησιού (τουλάχιστον του βόρειου τμήματος).
Δεδομένης της αυξανόμενης παρέμβασης της Άγκυρας στη Μέση Ανατολή και στην ανατολική Μεσόγειο, είναι απαραίτητο να οικοδομηθεί και να ενισχυθεί ένας πολυμερής μηχανισμός, μεταξύ των πλέον πληγέντων κρατών της περιοχής.
Οι ΗΠΑ παρέχουν ήδη σημαντική υποστήριξη τόσο στους Κούρδους της Συρίας όσο και στον αναδυόμενο «Άξονα της Αρχαιότητας», μεταξύ της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι Κούρδοι και ο συνασπισμός της Ανατολικής Μεσογείου έχουν κοινό συμφέρον να αμφισβητήσουν τις ηγεμονικές φιλοδοξίες του Ερντογάν και να προστατεύσουν την κυριαρχία τους.
Αυτοί οι παράγοντες - ίσως με καθοδήγηση από την Ουάσινγκτον - πρέπει να σφυρηλατήσουν ένα συνεκτικό αμυντικό σχέδιο για να το κάνουν να συμβεί αυτό.
Η απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας S-400 από τη Ρωσία σε βάρος των αεροσκαφών F-35, έχει εξαγριώσει τις ΗΠΑ, σε σημείο που απειλούν με σοβαρές κυρώσεις.
Το περασμένο καλοκαίρι, οι ΗΠΑ κατέστρεψαν την οικονομία της Άγκυρας και απειλούσαν με κυρώσεις εάν οι Τούρκοι επιτεθούν στους Κούρδους στη Συρία. Οι Σύροι Κούρδοι εκδίωξαν την ιδέα της διπλωματίας με την Τουρκία μετά την κατάληψη από τα τουρκικά στρατεύματα του θύλακα της Αφρίν, αλλά χωρίς αυτό, λένε, θα υπάρξει πόλεμος.
Εν τω μεταξύ, η Αθήνα έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την απόκτηση μαχητικών αεροσκαφών F-35. Ο στρατός της Ελλάδας είναι κατώτερος από εκείνον της Τουρκίας από αριθμητικής άποψης, και τα αεροσκάφη F-35 θα αποτελέσουν πολύτιμο αποτρεπτικό παράγοντα για την πρόληψη περαιτέρω παραβιάσεων του εναέριου χώρου.
Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να εξετάσει την έκπτωση της τιμής προς την ελληνική πλευρά για τα αεροσκάφη αυτού του τύπου, με την προϋπόθεση ότι θα χρησιμοποιηθούν και για την προστασία του κυπριακού εναέριου χώρου σε περίπτωση τουρκικής στρατιωτικής πρόκλησης στο νησί.
Η Ελλάδα διαθέτει ήδη πυραύλους Patriot. Για να αποτρέψουν περαιτέρω την Τουρκία, οι ΗΠΑ πρέπει να εξετάσουν την τοποθέτηση πυραύλων THAAD στην Κρήτη, όπου οι ΗΠΑ διατηρούν στρατιωτική βάση. Πρέπει επίσης να εξετάσουν σοβαρά, πιέζοντας τη Βρετανία, να επιτραπεί η τοποθέτηση πυραύλων Patriot και THAAD στις στρατιωτικές βάσεις Ακρωτηρίου και Δεκέλειας στην Κύπρο.
Η Ελλάδα θα εγκαταστήσει από κοινού με τους Ισραηλινούς ένα σύστημα ραντάρ στην Κρήτη, το οποίο αποσκοπεί στην παρακολούθηση της τουρκικής επιθετικότητας στην περιοχή.
Το Ισραήλ θα πρέπει να εξετάσει επίσης τη θέση του Arrow, του Iron Dome και των συστημάτων Sling, σε σχέση με την εγκατάσταση ραντάρ στην Κρήτη, για να εξασφαλίσει την προστασία του, αλλά και να εξετάσει το ενδεχόμενο να πουλήσει τα συστήματα αυτά στη Λευκωσία για να αποτρέψει μια τουρκική επίθεση.
Αυτά τα πυραυλικά συστήματα θα ήταν εξαιρετικά πολύτιμα ενόψει της τουρκικής επιθετικότητας με στόχο την εξερεύνηση αερίου στην Κύπρο. Το Κυπριακό σχέδιο για την εξόρυξη φυσικού αερίου είναι κρίσιμο για τα οικονομικά και διπλωματικά συμφέροντα του Ισραήλ τις επόμενες δεκαετίες και πρέπει να προστατευτεί με κάθε κόστος.
Ο αμυντικός χαρακτήρας αυτών των πυραυλικών συστημάτων πρέπει να εξουδετερώσει τυχόν διπλωματική κίνηση της Τουρκίας για «στρατιωτικοποίηση» του βόρειου Λεβάντε.
Εν τω μεταξύ, καθώς οι Κούρδοι εδραιώνουν όλο και περισσότερο την εξουσία τους στη βόρεια Συρία, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ πρέπει να επιδιώξουν να διαμεσολαβήσουν σε μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία ή σε έναν μηχανισμό συνεργασίας μεταξύ του Ιρακινού Κουρδιστάν και των Σύρων Κούρδων της Ροζάβα, καταλήγει το ισραηλινό ινστιτούτο.
Έτσι με αυτά τα δεδομένα φαίνεται ότι η δημιουργία ενός αμυντικού άξονα Ελλάδος-Ισραήλ και Κύπρου είναι πιο κοντά από ποτέ, ενώ η δημιουργία τους κράτους του Κουρδιστάν αποτελεί ειλημμένη απόφαση εδώ και πολλά χρόνια και θα γίνει πραγματικότητα ότι και αν κάνει ο Ερντογάν από εδώ και στο εξής.
