Στο Κογκρέσο παραπέμφθηκε η απόφαση για την αποστολή των «αόρατων μαχητικών» F-35 στην Τουρκία.
Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις έστειλε στο Κογκρέσο ειδική αναφορά που περιέχει λεπτομέρειες του προγράμματος αγοράς από την Τουρκία 100 ‘F-35A’ κόστους $12 δισεκατομμυρίων.
Την τελική απόφαση που θα πρέπει να λάβουν οι Αμερικανοί νομοθέτες είναι κατά πόσον θα παραμείνουν οι τουρκικές εταιρίες στο πρόγραμμα των F-35. Και αυτό εξ αιτίας των ταραγμένων αμερικανο-τουρκικών σχέσεων με τον ΝΑΤΟϊκό σύμμαχο.
Η Τουρκία έχει ενδιαφερθεί για την αγορά 100 από των τελευταίου τύπου αμερικανικών μαχητικών, «για να εκσυγχρονίσει την αμυντική της ικανότητα για τα επόμενα χρόνια» και ήδη έχουν περιέλθει στην κατοχή της δύο από «τα αόρατα|» αυτά αεροσκάφη, στα οποία ήδη εκπαιδεύονται τούρκοι πιλότοι, που βρίσκονται σε αποστολή στις ΗΠΑ.
Η Lockheed Martin έχει παραδώσει δύο «μαχητικά πρώτης δράσης κρούσης» στην Τουρκία, σε τελετή που είχε γίνει στο Τέξας, τον Αύγουστο. Και στο μεταξύ, συνεχίζεται η εκπαίδευση των Τούρκων πιλότων στην αεροπορική βάση Luke στην Αριζόνα.
Το Κογκρέσο όμως, έχει παγώσει την παράδοση και άλλων αεροσκαφών περιμένοντας να ληφθεί απόφαση για την πρόοδο των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων και ήδη από τις 16 Νοεμβρίου του έχει αποσταλεί η αναφορά που περιγράφει τους λόγους για πιθανή καθυστέρηση και άλλο του προγράμματος των F-35 προς την Άγκυρα.
Όπως επισημαίνουν όμως ορισμένοι Αμερικανοί νομοθέτες, η απόφαση δεν πρόκειται να επηρεάσει στο σύνολό τους τις αμερικανο-τουρκικές στρατιωτικές σχέσεις.
«Δεν έχει αλλάξει κάτι στις σχέσεις μας με την Τουρκία», δήλωσε αμερικανός αμυντικός αξιωματούχος στο Al-Monitor. «Αλλά η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο του Κογκρέσου».
Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται και η κατασκευή ανταλλακτικών, αλλά και μηχανών για F-35 στην Τουρκία και από εκεί την παράδοσή τους σε ευρωπαϊκές χώρες.
Το αμερικανικό Πεντάγωνο περιμένει τώρα από τα μέλη του Κογκρέσου να επανέλθουν και να ζητήσουν περισσότερες λεπτομέρειες που θα πρέπει να δοθούν σε ειδική απόρρητη κατάθεση από τον υπουργό άμυνας Τζιμ Μάτις.
Η διαμάχη με την Τουρκία εκτός από την κράτηση μερικών Αμερικανών υπηκόων έχει ενταθεί μετά την απόφαση της Άγκυρας να αγοράσει τους ρωσικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους S-400 όσο και για τις τουρκικές επιθέσεις στα τουρκο-συριακά σύνορα εναντίον Σύρων Κούρδων που συνεργάζονται με τις αμερικανικές δυνάμεις που έχουν αποσταλεί στην Συρία και μάχονται το αυτοαποκαλούμενο Ισλαμικό Χαλιφάτο (ISIS).
Οι αμερικανικές αντιρρήσεις που περιλαμβάνονται στην αναφορά προς το Κογκρέσο, εκφράζουν τις ανησυχίες πως η αγορά από την Τουρκία των αξίας $2,5 δισεκατομμυρίων S-400, θα δώσει την ευκαιρία στη Μόσχα να εκπαιδεύσει το σύστημα ραντάρ της στην αντιμετώπιση των θεωρούμενων ως τώρα «αόρατων μαχητικών», ιδιαίτερα την διάρκεια της νύχτας.
Τον περασμένο Ιούλιο πάντως, ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Μάτις, είχε προειδοποιήσει το Κογκρέσο να μην εμποδίσει το πρόγραμμα των F-35 προς την Τουρκία.
«Στην περίπτωση που τελικά προκληθούν εμπόδια από το Κογκρέσο, θα έχουν αποτέλεσμα να διακοπεί η παραγωγή για την αποστολή των πρώτων 50-75 F-35 και θα πρέπει να περάσουν περί τους 18-24 μήνες, στην περίπτωση που ανακληθεί ενδεχόμενη απόφαση για την διακοπή της αποστολής των μαχητικών», ανέφερε η επιστολή Μάτις προς το Κογκρέσο του περασμένου Ιουλίου.
Όπως επισημαίνεται από παρατηρητές, στην περίπτωση που το Κογκρέσο αποφασίσει την διακοπή του προγράμματος αποστολής των F-35 προς την Τουρκία, θα πρέπει να βρει και άλλη χώρα που θα μπορεί να κατασκευάζει τα ανταλλακτικά που περιλαμβάνονται στο τουρκικό πρόγραμμα.
Σχολιαστές επισημαίνουν επίσης πως στα τουρκικά επιχειρήματα περιλαμβάνεται «η περίπτωση της επίσης συμμάχου στο ΝΑΤΟ Ελλάδας, στην οποία παραδόθηκαν αντιαεροπορικοί πύραυλοι "S-300” από την Κύπρο στην δεκαετία του 1990, χωρίς να έχουν απορροφηθεί από το αμυντικό σύστημα της χώρας».
Τον Ιούλιο ο Μάτις είχε εκφράσει ανησυχία και για άλλες χώρες που είχαν ενδιαφερθεί για την αγορά του συστήματος S-400, όπως η Ινδία και το Βιετνάμ.
Στις αρχές του μήνα, το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC είχε προβάλει το θέμα ότι υπάρχει ενδιαφέρον από 13 χώρες για την αγορά του επίμαχου ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος, το οποίο είναι κατά πολύ φτηνότερο από τα αντίστοιχα αμερικανικά, όπως οι πύραλοι Patriot ή το Εξαιρετικά Βελτιωμένο Πυραυλικό σύστημα Πυροβολικού , γνωστού ως HIMARS. Αλλά για την πώληση των συστημάτων αυτών απαιτείται και έγκριση του Κογκρέσου.
Το νωρίτερο που τα πρώτα F-35 θα μπορούσαν να αρχίσουν να αποστέλλονται στην Τουρκία είναι το επόμενο καλοκαίρι. Αλλά με τις ενδεχόμενες καθυστερήσεις θα μπορούσαν να αναβληθεί η παράδοσή τους ακόμη και πέραν του 2020, μαζί και η κατασκευή των ανταλλακτικών και το σύστημα λοτζίστικς.
Πληροφορίες από Al-Monitor
