O πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση με τα Ρωσικά στρατεύματα να διασπούν την αμυντική τοποθεσία των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων στο Μπακχμούτ (Αρτεμόβσκ), σημειώνοντας μια σημαντική και καθοριστική για την έκβαση του πολέμου νίκη.
Συνεπώς η έκβαση των στρατιωτικών επιχειρήσεων τις τελευταίες ημέρες είναι θετική για τον Πούτιν , ο οποίος ωστόσο είνα αμτιμέτωπο στο εσωτερικό της χώρας του, με τεράστια οικονομικά προβλήματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το Κίεβο αναμένει "κορεατικό σενάριο": Σχέδιο διχοτόμησης της Ουκρανίας κατά μήκος του Δνείπερου
Στα συγκεκριμένα οικονομικά προβλήματα της Ρωσικής οικονομίαw εστιάζει άρθρο Ρωσικού ΜΜΕ, του οποίου τα κυριότερα σημεία είναι τα ακόλουθα:
"Η ρωσική οικονομία υπέστη σοβαρό πλήγμα πέρυσι. Έχουν επιβληθεί σχεδόν 13.000 κυρώσεις από τη Δύση που υπολόγιζε ότι θα γομάτιζαν την οικομομία της χώρας
Πρόκειται για ένα ιστορικό ρεκόρ που είναι απίθανο να καταρριφθεί ποτέ.
Σχεδόν όλες οι βιομηχανίες υπόκεινται σε περιορισμούς. Περισσότερες από 1500 ξένες εταιρείες έκλεισαν στη Ρωσία και εγκατέλειψαν την εγχώρια αγορά.
Πρώτα απ 'όλα, υπέφερε ο χρηματοπιστωτικός τομέας, ο οποίος ήταν κυρίως αποσυνδεδεμένος από το σύστημα διατραπεζικών μεταφορών SWIFT, τα μισά αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος πάγωσαν , όπως και ο τομέας πετρελαίου και φυσικού αερίου, ο οποίος στερήθηκε την premium ευρωπαϊκή αγορά.
Τον Μάρτιο-Απρίλιο, δυτικά κέντρα ανάλυσης προέβλεψαν την πραγματική κατάρρευση της ρωσικής οικονομίας. Η κατάρρευση του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις προβλέψεις τους, θα μπορούσε να είναι έως και 20% ή και 50%.
Στη χώρα μας η πτώση του ΑΕΠ σημειώθηκε, αλλά η κλίμακα εκτιμήθηκε πιο συγκρατημένα.
Και παρόλα αυτά, ήταν ένα πολύ σημαντικό μείον, τουλάχιστον 8%. Ο πρώην πρόεδρος του Λογιστικού Επιμελητηρίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Αλεξέι Κούντριν μίλησε για το 10%. Στη συνέχεια οι προβλέψεις μειώθηκαν.
Έτσι, το ΔΝΤ τον Απρίλιο προέβλεψε μείωση του ΑΕΠ στη Ρωσία κατά 8,5%, και τον Ιούλιο κατά 6%. Ωστόσο, στα μέσα Μαΐου, το Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης της Ρωσικής Ομοσπονδίας ανέφερε μείωση 7,8%, και η Κεντρική Τράπεζα μείωση κατά10%.
Ωστόσο, η ρωσική οικονομία δεν βιαζόταν να καταρρεύσει . Το τρίτο τρίμηνο, η μείωση του ΑΕΠ περιορίστηκε στο 4% (σε ετήσια βάση). Επομένως, τώρα ελπίζουν σε 2,5-2,9% (εκτίμηση του Υπουργείου Οικονομικής Ανάπτυξης) ή 3% (Κεντρική Τράπεζα) μέχρι το τέλος του 2023 (το ακριβές ποσοστό δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη).
Ο τυφώνας των κυρώσεων δεν ήταν τόσο καταστροφικός όσο ήλπιζαν οι δυτικοί, και οφείλεται στην ταχεία προσαρμογή της ρωσικής οικονομίας και δημόσιας διοίκησης στο καθεστώς κυρώσεων. Η εμπειρία που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχει επηρεάσει.
Για παράδειγμα, στα μέσα Μαρτίου 2022, η κυβέρνηση ανέπτυξε μια λίστα με 100 μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων αξίας 1 τρισεκατομμυρίου ρούβλια. Ο αριθμός των μέτρων τότε σχεδόν τριπλασιάστηκε και το κόστος τους ξεπέρασε τα 8 τρισεκατομμύρια ρούβλια. Η Κεντρική Τράπεζα, με τη σειρά της, μείωσε τον πληθωρισμό από το 20% στο 12%. Άρα η οικονομική κατάρρευση δεν συνέβη.
Αλλά το 2023, θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε νέες προκλήσεις.
Πρόκειται για νέες κυρώσεις και, το σημαντικότερο, για αύξηση του αναβαλλόμενου αποτελέσματος των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί προηγουμένως.
Πολλοί ειδικοί το λαμβάνουν υπόψη και προειδοποιούν ότι η πτώση της οικονομίας θα συνεχιστεί σε αρκετά σημαντική κλίμακα.
Οι απαισιόδοξοι γενικά πιστεύουν ότι το επόμενο έτος θα είναι πιο επικίνδυνο από το παρελθόν.
Έτσι, ο κοσμήτορας της Οικονομικής Σχολής του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας, Alexander Auzan, προειδοποιεί: «Το 2023 θα ζήσουμε χειρότερα. Αν θα υπάρξει καταστροφή, δεν ξέρω».
Και υπάρχει κάποια λογική σε τέτοιους συλλογισμούς. Ίσως δεν αξίζει να φοβόμαστε πολλές νέες κυρώσεις. Η ΕΕ αναγνωρίζει όλο και περισσότερο την εξάντληση των περιοριστικών μέτρων.
Αλλά οι περιορισμοί που έχουν ήδη εισαχθεί το 2022 θα αρχίσουν να έχουν πολύ μεγαλύτερη αρνητική επίδραση ακριβώς το 2023-2024, ενώ ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι η επιδείνωση της κατάστασης στο ρωσικό συγκρότημα καυσίμων και ενέργειας.
Τον Μάρτιο-Απρίλιο του περασμένου έτους, οι εξαγωγές και, κατά συνέπεια, η παραγωγή πετρελαίου στη Ρωσία μειώθηκαν απότομα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς και στη συνέχεια η Μεγάλη Βρετανία κήρυξαν εμπάργκο, το οποίο όμως αποδείχθηκε αναποτελεσματικό, αφού οι χώρες αυτές δεν αγόραζαν πολύ ρωσικό πετρέλαιο.
Ισχυρότερο πλήγμα στις εξαγωγές πετρελαίου μας έδωσαν οι δυτικές τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες ουσιαστικά έπαψαν να παρέχουν τις απαραίτητες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Ωστόσο, μετά τον επαναπροσανατολισμό των ροών πετρελαίου προς την Ανατολή, η παραγωγή και οι εξαγωγές αποκαταστάθηκαν στα επίπεδα του 2021. Οι χρηματοοικονομικές ροές το πρώτο εξάμηνο μάλιστα διογκώθηκαν λόγω των υψηλών παγκόσμιων τιμών την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού.
Αλλά στις 5 Δεκεμβρίου, η κατάσταση εκτυλίχθηκε και πάλι όχι υπέρ μας.
Η ΕΕ απαγόρευσε την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου δια θαλάσσης και ανακοίνωσε ανώτατο όριο τιμής 60 $ ανά βαρέλι (η G7 και η Αυστραλία έκαναν το ίδιο). Τον Ιανουάριο, ο αριθμός αυτός θα μειωθεί, όπως υποσχέθηκε ο πρώτος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Wally Adeyemo.
Το 2021, τα κράτη μέλη της ΕΕ κατανάλωναν τις μισές εξαγωγές αργού πετρελαίου ,2,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Μέχρι το τέλος του περασμένου έτους, οι προμήθειες μειώθηκαν, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Argus, κατά το ήμισυ στο 1,1 εκατ. / βαρέλι. Ωστόσο, αρκετοί Ρώσοι ειδικοί έχουν υπολογίσει ότι μόνο 600-700 χιλιάδες βαρέλια παρέμειναν μη κατευθυνόμενα προς την Ανατολή.
Αλλά σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για έναν αρκετά μεγάλο όγκο που δεν έχει παραληφθεί. Από τις 5 Φεβρουαρίου δεν θα υπάρχει που να βάλεις ούτε τα μισά από τα εξαγόμενα πετρελαϊκά προϊόντα. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν απαγόρευσε την πώληση πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου σε εταιρείες και χώρες που διατηρούν το ανώτατο όριο. Σε γενικές γραμμές, θα χρειαστεί, όπως παραδέχτηκε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ, να μειωθεί η παραγωγή.
Επιπλέον, οι παγκόσμιες τιμές πέφτουν. Το Reuters προσπαθεί να διαβεβαιώσει ότι η Σαουδική Αραβία άρχισε να παίζει χαμηλά τον Ιανουάριο υπό την πίεση της Ουάσιγκτον. Αν και, μάλλον, το όλο θέμα είναι να μειωθεί η ζήτηση στην ΕΕ και τις ΗΠΑ, που βρίσκονται στα πρόθυρα ύφεσης. Υπάρχουν προβλήματα στην κινεζική οικονομία λόγω προβλημάτων με τον κορωνοϊό. Οι εκπτώσεις στα Ουράλια έχουν αυξηθεί σημαντικά και πάλι, κάτι που επιβεβαίωσε ο Alexander Novak.
Το φυσικό αέριο είναι ακόμα πιο δύσκολο. Σύμφωνα με την Gazprom, το 2022, η παραγωγή της εταιρείας μειώθηκε κατά 20%, και οι εξαγωγές κατά 46%.
Σύμφωνα με τον Novak, η παραγωγή μειώθηκε κατά 12%, και οι εξαγωγές κατά ένα τέταρτο. Αλλά αυτό λαμβάνει υπόψη την αύξηση των εξαγωγών LNG. Τους πρώτους έξι μήνες, οι υψηλές τιμές στην Ευρώπη εξασφάλισαν οικονομικό αποτέλεσμα ρεκόρ - τα καθαρά κέρδη της Gazprom ξεπέρασαν τα 2,5 τρισεκατομμύρια ρούβλια.
Αλλά φέτος, οι οικονομικές επιδόσεις της βιομηχανίας φυσικού αερίου θα είναι πολύ πιο μέτριες, αν και η Gazprom θα πρέπει να πληρώσει 600 δισεκατομμύρια ρούβλια σε φόρους. Γι' αυτό ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός του 2023 καταρτίζεται με έλλειμμα 2% του ΑΕΠ.
Αυτή η μεγάλη προσοχή στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου εξηγείται από το πολύ υψηλό μερίδιό της στο ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τον Novak, το 2021, το μερίδιο του συγκροτήματος καυσίμων και ενέργειας στο ΑΕΠ ήταν 25,5%, το οποίο κάλυπτε το 36% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού.
Ωστόσο, υπάρχουν και αισιόδοξες προβλέψεις. Ο πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αντρέι Μπελούσοφ διαβεβαίωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι το 2023 θα πρέπει να είναι πολύ πιο εύκολο για τη ρωσική οικονομία από το 2022, «αν δεν συμβεί τίποτα». Και οι αρχές δεν βλέπουν «μοιραία προβλήματα». Προφανώς, γιατί η κυβέρνηση ελπίζει στην επανέναρξη της επενδυτικής διαδικασίας.
Ο Maxim Oreshkin, βοηθός του προέδρου για τα οικονομικά, ποντάρει στα 20 τρισεκατομμύρια ρούβλια που έχουν διακανονιστεί στους λογαριασμούς των επιχειρήσεων. Η Κεντρική Τράπεζα προβλέπει μείωση του πληθωρισμού στο 5-5,5%. Εάν συμβεί αυτό, τότε θα είναι δυνατή η μείωση του βασικού επιτοκίου. Αυτό αναπόφευκτα θα μειώσει το κόστος των δανείων .
Οι αρχές βλέπουν διέξοδο από την κρίση των κυρώσεων στην περαιτέρω υποστήριξη τόσο της κρατικής όσο και της ιδιωτικής παραγωγής. Και το πιο σημαντικό, στην εστίαση στην επίτευξη τεχνολογικής κυριαρχίας. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, έχουν γίνει μια σειρά από πρωτοποριακά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Έχει ξεκινήσει η διαδικασία αντικατάστασης εισαγόμενων εξαρτημάτων. Αλλά εδώ πρέπει να προετοιμαστούμε για το γεγονός ότι η καθυστερημένη αρνητική επίδραση των τεχνολογικών κυρώσεων θα εκδηλωθεί σε πέντε έως επτά χρόνια, όταν θα χρειαστεί να αντικατασταθεί ο σημερινός προηγμένος βιομηχανικός εξοπλισμός.
Ποιες προβλέψεις θα γίνουν πραγματικότητα, θα φανεί σε ένα μήνα.
Η Rosstat θα δημοσιεύσει τα αποτελέσματα του 2022 στις αρχές Φεβρουαρίου. Η δυναμική των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που καθορίζονται από τα δυτικά ανώτατα όρια, θα γίνει πιο έντονη.
Αλλά σε κάθε περίπτωση, η ρωσική οικονομία, παρά τον πόλεμο των κυρώσεων, αποδείχθηκε απροσδόκητα ανθεκτική και έτοιμη να αναπτυχθεί στις πιο δυσμενείς συνθήκες."
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι η Ρωσική οικονομία άντεξε πέχρι στιγμής στις κυρώσεις ΕΕ-ΗΠΑ, αλλά το μέλλον προδιαγράφεται δυσοίωνο για το 2023 , αφού στις αρχές Δεκεμβρίου 2022, η ΕΕ απαγόρευσε την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου δια θαλάσσης και ανακοίνωσε ανώτατο όριο τιμής 60 $ ανά βαρέλι , ενώ η G7 και η Αυστραλία έκαναν το ίδιο.
Παράλληλα η κατάσταση στο φυσικό αέριο είναι ακόμα πιο δύσκολη, αφού σύμφωνα με την Gazprom, το 2022, η παραγωγή της εταιρείας μειώθηκε κατά 20%, και οι εξαγωγές κατά 46%.
Το δίλημμα του Πούτιν και οι εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία
Συνεπώς παρά τις στρατιωτικές νίκες του ο Πούτιν υπό το βάρος επικείμενου οικονομικού αδιέξοδου για την χώρα του ,εκτιμούμε ότι θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε σύναψη συμφωνίας τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία μέσα στο 2023.
Το θέμα είναι ότι δεν βλέπουμε τον Ζελένσκι έτοιμο στην παρούσα φάση να αποδεχθεί την οριστική απώλεια των εδαφών της χώρας του σε Ντονμπάς-Κριμαία-Αζοφική θάλασσα , πράγμα που θέτει ως προαπαιτούμενο ο Πούτιν για τερματισμό του πολέμου.
Οι δύο αυτές παράμετροι μας ωθούν στο συμπέρασμα ότι η Ρωσία το επόμενο χρονικό διάστημα θα εντείνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της προσπαθώντας να κατακτήσει περισσότερα Ουκρανικά εδάφη και να κάμψει την βούληση του Ουκρανικού λαού και των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας για συνέχιση του πολέμου.
Παράλληλα θέλει ο Ρώσος Πρόεδρος να επιτύχει την διακοπή ροής ενισχύσεων από τη Δύση προς την Ουκρανία, αφού το Κίεβο θα γνωρίζει την στρατιωτική συντριβή, οπότε και ο Ζελένσκι θα αναγκαστεί να υποκύψει στους όρους του.
Συνεπώς αναμένουμε ένταση των πολεμικών επιχειρήσεων και παράλληλα αύξηση του ρυθμού αποστολής οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών από τη Δύση στην Ουκρανία, προκειμένου αυτή να αντέξει στις Ρωσικές επιθέσεις.
Αν αυτό επιτευχθεί χωρίς περαιτέρω εδαφικές κατακτήσεις από τον Πούτιν τους επόμενους μήνες, τότε ο τελευταίος θα αναγκαστεί μέχρι το τέλος του έτους να καθήσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θέλοντας και μη.
