Το 2024 ήταν μια χρονιά που επεφύλασσε πολλές εκπλήξεις στον τομέα της αρχαιολογίας και της ιστορίας της τέχνης, με ανακαλύψεις που έφεραν στο φως μοναδικές γνώσεις για την ιστορία, τον πολιτισμό και την τέχνη.
Από χαμένα αριστουργήματα και αρχαία αντικείμενα με ανεξήγητους σκοπούς, μέχρι ευρήματα που φωτίζουν τη ζωή και την καθημερινότητα περασμένων αιώνων, οι ειδικοί συνέχισαν να διευρύνουν τη γνώση μας για το παρελθόν. Αυτή η χρονιά όμως δεν περιορίστηκε μόνο σε επιστημονικές προσπάθειες. Τυχαίες ανακαλύψεις από ερασιτέχνες, εργαζόμενους και ακόμη και αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα απέδειξαν ότι το παρελθόν έχει ακόμη πολλά να αποκαλύψει.
Ακολουθούν 15 από τις πιο αξιοσημείωτες ανακαλύψεις της χρονιάς όπως τις έχει κατατάξει το CNN:
1. Το ρωμαϊκό δωδεκάεδρο και το μυστήριό του
Ερασιτέχνες αρχαιολόγοι στην Αγγλία εντόπισαν ένα μοναδικό ρωμαϊκό δωδεκάεδρο, με διάμετρο περίπου 7 εκατοστά, το οποίο θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα που έχουν βρεθεί ποτέ. Το αντικείμενο, κατασκευασμένο με άριστη τεχνική, παραμένει αίνιγμα, καθώς δεν υπάρχουν αναφορές στη ρωμαϊκή λογοτεχνία ή τέχνη που να περιγράφουν τη χρήση του. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ενδεχομένως είχε θρησκευτική χρήση ή συνδεόταν με αστρονομικές παρατηρήσεις.
2. Ένα νέο έργο του Σοπέν
Μια χειρόγραφη παρτιτούρα του Φρεντερίκ Σοπέν ανακαλύφθηκε στη Βιβλιοθήκη Morgan της Νέας Υόρκης, χαρίζοντας στον κόσμο μια άγνωστη μελωδία του. Το βαλς, γραμμένο σε ένα μικρό χειρόγραφο χαρτί, πιθανότατα προοριζόταν ως δώρο. Ωστόσο, η απουσία υπογραφής από τον συνθέτη ενδεχομένως δείχνει ότι άλλαξε γνώμη ή δεν το ολοκλήρωσε. Αυτή η ανακάλυψη είναι η πρώτη άγνωστη σύνθεση του Σοπέν που βρίσκουμε εδώ και έναν αιώνα.
3. Τα ίχνη του Ερρίκου Η’
Ένα πορτραίτο του Ερρίκου Η’ βρέθηκε τυχαία σε φωτογραφία από μια εκδήλωση στην Αγγλία. Το έργο, με την χαρακτηριστική καμπυλωτή κορυφή του, πιστεύεται ότι ανήκει σε μια χαμένη συλλογή 22 πορτραίτων από την εποχή των Τυδώρ. Οι ειδικοί θεωρούν ότι ο πίνακας αποτελεί μέρος της διασκορπισμένης συλλογής των Σέλντον, η οποία έχει ιστορική σημασία για την περίοδο.
4. Αισθησιακές τοιχογραφίες στην Πομπηία
Στην Πομπηία, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τοιχογραφίες που απεικονίζουν τη θεά Αφροδίτη με τον θνητό εραστή της Άδωνι, καθώς και τον Ιππόλυτο με τη Φαίδρα. Αυτά τα έργα, αν και βρέθηκαν σε μικρότερης σημασίας οικία, αποδεικνύουν ότι ακόμη και πιο απλές ρωμαϊκές κατοικίες μπορούσαν να διαθέτουν εντυπωσιακή διακόσμηση, ενώ φωτίζουν την αισθητική και τις αντιλήψεις των Ρωμαίων για τη μυθολογία.
5. Νέα δεδομένα για τον Πλάτωνα
Με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, οι ερευνητές αποκρυπτογράφησαν καμένα παπύρινα χειρόγραφα από την Πομπηία. Τα χειρόγραφα αποκάλυψαν λεπτομέρειες για τον θάνατο του Πλάτωνα, συμπεριλαμβανομένης της ταφής του σε έναν μυστικό κήπο της Ακαδημίας, καθώς και την απογοήτευσή του από τη μουσική που του έπαιζαν στο νεκροκρέβατό του.
6. Αρχαίο κραγιόν από το Ιράν
Στο Ιράν, ανακαλύφθηκε ένα αγγείο ηλικίας 4.000 ετών που περιείχε κόκκινη χρωστική ουσία από αιματίτη και φυσικά συστατικά. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι χρησιμοποιούνταν ως κραγιόν ή ρουζ, υποδεικνύοντας ότι οι άνθρωποι της εποχής είχαν ανεπτυγμένη αισθητική αντίληψη.
7. Ο Ερμής στο αποχετευτικό δίκτυο
Στη Βουλγαρία, ανασκαφές αποκάλυψαν ένα αρχαιοελληνικό άγαλμα του Ερμή ύψους 2,1 μέτρων που είχε θαφτεί σκόπιμα κάτω από ένα αποχετευτικό σύστημα μετά από σεισμό τον 4ο αιώνα μ.Χ. Το άγαλμα σώθηκε εξαιρετικά καλά, υποδεικνύοντας την προσπάθεια των κατοίκων να προστατεύσουν τα έργα τέχνης τους.
8. Το παλάτι του Πλινίου του Πρεσβύτερου
Κατά τη διάρκεια εργασιών στη Νάπολη, ανακαλύφθηκε μια ρωμαϊκή έπαυλη που αποδίδεται στον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο. Η έπαυλη, με θέα στον κόλπο της Νάπολης, φέρει ενδείξεις στρατηγικής σημασίας, ενώ οι ειδικοί εκτιμούν ότι περαιτέρω ανασκαφές θα αποκαλύψουν περισσότερα δωμάτια και πιθανώς τοιχογραφίες.
9. Οι τοιχογραφίες του Δαχσούρ
Στην Αίγυπτο, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα μασταμπά, έναν τάφο ηλικίας 4.300 ετών, με ζωγραφιές που απεικονίζουν σκηνές καθημερινής ζωής. Οι πίνακες μαρτυρούν τη σημασία της τέχνης στη ζωή της εποχής του Παλαιού Βασιλείου.
10. Ένα γιγάντιο διαμάντι
Στη Μποτσουάνα, εξορύχθηκε ένα διαμάντι 2.492 καρατίων, το δεύτερο μεγαλύτερο που έχει ανακαλυφθεί ποτέ. Το διαμάντι αναμένεται να έχει τεράστια αξία, ενώ η εξόρυξή του έγινε με ειδικό μηχάνημα.
11. Ο Πικάσο που «έλειπε»
Στην Ιταλία, ένα χαμένο πορτραίτο της Ντόρα Μάαρ από τον Πικάσο αναγνωρίστηκε μετά από χρόνια ερευνών. Το έργο, που θεωρείται αυθεντικό, είχε βρεθεί σε υπόγειο καλυμμένο με χώμα και ασβέστη.
12. Οι μαρμάρινοι θησαυροί του Πίτερμπορο
Σε πάρκινγκ στην Αγγλία βρέθηκε μια ρωμαϊκή μαρμάρινη κεφαλή και αργότερα ολόκληρο το άγαλμα. Πιστεύεται ότι μεταφέρθηκε από την Ιταλία τον 18ο αιώνα από τον ιδιοκτήτη της έπαυλης.
13. Τέχνη στις σπηλιές της Νότιας Αμερικής
Στην Αργεντινή, ανακαλύφθηκαν ζωγραφιές ηλικίας 8.200 ετών που αποτελούν τις αρχαιότερες γνωστές στη Νότια Αμερική. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι υπάρχουν ακόμα παλαιότερες σε ανεξερεύνητες σπηλιές.
14. Τα χαμένα έργα του Νταλί
Δέκα υπογεγραμμένες λιθογραφίες του Σαλβαδόρ Νταλί βρέθηκαν σε μια αποθήκη στο Λονδίνο, ξεχασμένες για πέντε δεκαετίες. Η ανακάλυψη προσφέρει νέα οπτική στο έργο του μεγάλου σουρεαλιστή καλλιτέχνη.
15. Οι «μαγικές» χαράξεις της Αγγλίας
Σε πύργο του Λίνκολνσαϊρ ανακαλύφθηκαν εκατοντάδες αποτροπαϊκά σύμβολα χαραγμένα στους τοίχους. Τα σύμβολα, που χρονολογούνται στις αρχές του 17ου αιώνα, προστάτευαν τους κατοίκους από δαίμονες και κακές δυνάμεις.
