Οι άνθρωποι που εκτίθενται συχνά στον καπνό από τις πυρκαγιές διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν στις ΗΠΑ.
Σε ορισμένες περιοχές στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, το 50% της ετήσιας έκθεσης των ανθρώπων σε μικροσωματιδιακή ρύπανση προκαλείται από τον καπνό των πυρκαγιών, δήλωσε η Σάρα Έινταρ, περιβαλλοντική επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και συγγραφέας της νέας μελέτης, που δημοσιεύθηκε στις 14 Αυγούστου στο «JAMA Internal Medicine».
«Και γνωρίζουμε ότι ο καπνός των πυρκαγιών γίνεται όλο και πιο συχνός και πιο επικίνδυνος», δήλωσε.
Οι πυρκαγιές αποτεφρώνουν σχεδόν τα πάντα στο πέρασμά τους, εκπέμποντας ένα μείγμα λεπτών σωματιδίων που μπορεί να είναι πιο νευροτοξικά από τα σωματίδια που προέρχονται από άλλες πηγές, πρόσθεσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Μπόγια Ζανγκ, ερευνήτρια περιβαλλοντικής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Είναι επιστημονικά γνωστό ότι η εισπνοή μικροσκοπικών σωματιδίων που αιωρούνται στον αέρα μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας. Οι επιστήμονες ανησυχούν περισσότερο για τα σωματίδια που είναι γνωστά ως PM2,5, τα οποία έχουν πλάτος μικρότερο από 2,5 μικρόμετρα (το πλάτος μιας ανθρώπινης τρίχας κυμαίνεται από 50 έως 70 μικρόμετρα). Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια μπορούν να παρακάμψουν τις άμυνες του αναπνευστικού μας συστήματος, να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και σε ζωτικά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου.
Η σωματιδιακή ρύπανση έχει συσχετιστεί με νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η άνοια, αλλά μέχρι τώρα δεν είχε διερευνηθεί διεξοδικά κατά πόσον ευθύνονται συγκεκριμένες πηγές PM2.5. Η νέα μελέτη κάνει το επόμενο βήμα, ρίχνοντας φως στο πώς διαφορετικές πηγές σωματιδιακής ρύπανσης μπορεί να ενέχουν διαφορετικά επίπεδα κινδύνου.
«Νομίζω ότι αυτή είναι η επόμενη κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουμε», δήλωσε ο Μαρκ Γουάιζκοπφ, περιβαλλοντικός επιδημιολόγος στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Πρέπει να μάθουμε αν υπάρχουν ορισμένες πηγές [PM2.5] που επηρεάζουν πραγματικά την άνοια, ώστε να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι να ρυθμίσουμε και πού», συμπλήρωσε.
Η Ζανγκ και η ομάδα της αξιολόγησαν τη γνωστική κατάσταση σχεδόν 30.000 Αμερικανών ηλικίας 50 ετών και άνω, χρησιμοποιώντας δεδομένα που συλλέχθηκαν μεταξύ 1998 και 2018 για την ομοσπονδιακά χρηματοδοτούμενη μελέτη Health and Retirement Study. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε διαγνωστεί με άνοια κατά την έναρξη της μελέτης.
Για να εκτιμήσουν τα επίπεδα έκθεσης των συμμετεχόντων, οι επιστήμονες συνδύασαν τα δεδομένα για την υγεία με μοντελικές εκτιμήσεις για τα PM2,5 από διάφορες πηγές, όπως η γεωργία, η οδική κυκλοφορία, η βιομηχανία, η σκόνη που φέρνουν οι άνεμοι και οι πυρκαγιές. Για να εξαλείψουν άλλους παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματά τους, η ερευνητική ομάδα συνυπολόγισε τα χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων στη μελέτη, όπως η ηλικία, το φύλο και η φυλή. Αφού προσάρμοσαν άλλους παράγοντες κινδύνου, η ομάδα διαπίστωσε ότι μόνο ο καπνός των πυρκαγιών και οι γεωργικές εκπομπές συνδέονταν με τη νόσο.
Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις PM2,5 που εκπέμπονται από γεωργικές δραστηριότητες ανιχνεύθηκαν στις μεσοδυτικές πολιτείες. Τα τοξικά συστατικά των φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται στη γεωργία μπορούν να συνδεθούν με τα λεπτά σωματίδια της περιοχής και να βλάψουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο αν εισπνευστούν, εξήγησε η Ζανγκ.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι σχεδόν 188.000 νέες περιπτώσεις άνοιας στις ΗΠΑ ετησίως μπορούν να αποδοθούν στην έκθεση στα συγκεκριμένα μικροσωματίδια. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι περισσότεροι από 7 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν διαγνωστεί με άνοια το 2020. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μέχρι το 2040, ο αριθμός των ατόμων με άνοια αναμένεται να αυξηθεί σε σχεδόν 12 εκατομμύρια.
Η νέα μελέτη υποδηλώνει ότι η μειωμένη έκθεση στον καπνό των πυρκαγιών και στις γεωργικές εκπομπές μπορεί να μειώσει τον ατομικό κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα.
«Απαιτείται παγκόσμια δράση και πολιτική για την επιβράδυνση του ρυθμού της κλιματικής αλλαγής», τόνισε η Ζανγκ. «Αλλά σε ατομικό επίπεδο, κατά τη διάρκεια των ημερών με κακή ποιότητα αέρα, είναι καλύτερο να μένουμε στο σπίτι και να μην βγαίνουμε έξω. Επίσης, ίσως θα πρέπει να εγκαταστήσετε έναν καθαριστή αέρα στο σπίτι σας και να κλείσετε τα παράθυρά σας. Αν πρέπει να πάτε στη δουλειά σας, φορέστε μάσκα για να προστατευτείτε», κατέληξε η Ζανγκ.
