Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει μια σειρά επιτακτικών δράσεων σε ολόκληρη την οικονομία - συμπεριλαμβανομένων μειώσεων στη χρήση θέρμανσης και ψύξης και ορισμένων μέτρων στην αγορά - για να μετριάσει τις επιπτώσεις μιας πιθανής διακοπής της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Η Κομισιόν βλέπει μεγάλο κίνδυνο η Μόσχα να διακόψει τις ροές του φυσικού αερίου, σύμφωνα με σχετικό προσχέδιο που εξέτασε το πρακτορείο Bloomberg. Προκειμένου να προετοιμαστεί για αυτό το σενάριο, η Κομισιόν σχεδιάζει να συστήσει πρόσθετα μέτρα που θα πρέπει να εξετάσει η περιοχή για να περιορίσει την κατανάλωση φυσικού αερίου και να μειώσει το μελλοντικό κόστος για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
"Η άμεση δράση θα μπορούσε να μειώσει τον αντίκτυπο μιας ξαφνικής διακοπής του εφοδιασμού κατά το ένα τρίτο", αναφέρει η Κομισιόν στο έγγραφο, το οποίο υπόκειται ακόμη σε αλλαγές πριν από την έγκρισή του που έχει προγραμματιστεί για τις 20 Ιουλίου. "Ανεξάρτητα από μια βραχυπρόθεσμη διαταραχή, η έγκαιρη κοινή δράση σε επίπεδο ΕΕ σε αυτή την κρίσιμη περίοδο της διαδικασίας πλήρωσης των αποθηκών θα μειώσει την ανάγκη για πιθανή και πιο επώδυνη μείωση της ζήτησης αργότερα τον χειμώνα, σε περίπτωση διακοπής των ροών από τη Ρωσία".
Η μεγαλύτερη πρόκληση της ΕΕ αυτόν τον χειμώνα είναι να διασφαλίσει ότι υπάρχουν επαρκή αποθέματα φυσικού αερίου για να αντιμετωπιστεί η περίοδος κορύφωσης της ζήτησης για θέρμανση και ηλεκτρική ενέργεια. Τα αποθέματα αυτά χρησιμεύουν επίσης ως "μαξιλάρι", επιτρέποντας τη μεταφορά φυσικού αερίου εντός της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλα τα κράτη - μέλη θα διαθέτουν επαρκή εφοδιασμό.
Οι προσομοιώσεις από τους διαχειριστές των συστημάτων φυσικού αερίου της ΕΕ δείχνουν ότι σε περίπτωση πλήρους διακοπής από τον Ιούλιο, η αποθήκευση θα μπορούσε να κυμανθεί μόλις σε 65% έως 71% στις αρχές Νοεμβρίου, σημαντικά κάτω από τον στόχο του 80%, σύμφωνα με το έγγραφο. Αν η διαταραχή λάμβανε χώρα σε μεταγενέστερο στάδιο, τον Οκτώβριο ή τους επόμενους μήνες, ο κίνδυνος θα ήταν μικρότερος, αλλά θα υπήρχε λιγότερος χρόνος για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Οι συνολικές ροές από τη Ρωσία είναι τώρα λιγότερες από το 30% του μέσου όρου από το 2016 έως το 2021, σύμφωνα με το έγγραφο. Οι περικοπές των ρωσικών ροών έχουν επηρεάσει 12 κράτη - μέλη και ώθησαν τη Γερμανία να αυξήσει τον συναγερμό της για τον κίνδυνο έλλειψης φυσικού αερίου στο δεύτερο υψηλότερο επίπεδο συναγερμού τον περασμένο μήνα.
Ενώ οι κανόνες της ΕΕ για την ασφάλεια του φυσικού αερίου προστατεύουν συγκεκριμένες ομάδες καταναλωτών, όπως τα νοικοκυριά ή τα νοσοκομεία, ανοίγουν επίσης το δρόμο στις κυβερνήσεις να δώσουν προτεραιότητα σε ορισμένες κρίσιμες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση φυσικού αερίου. Η Κομισιόν σχεδιάζει να συστήσει ότι, όταν το κάνουν αυτό, τα κράτη - μέλη θα πρέπει να εξετάζουν μια σειρά κριτηρίων, εστιάζοντας στον αντίκτυπο στις αλυσίδες εφοδιασμού, στην ανταγωνιστικότητα και στην παροχή βασικών προϊόντων και υπηρεσιών για την οικονομία.
"Η κατάσταση του φυσικού αερίου στην ΕΕ βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή", αναφέρει η Επιτροπή στο έγγραφο. "Όλοι μπορούν να εξοικονομήσουν αέριο, ακόμη και αν ανήκουν σε προστατευόμενους τομείς, όπως τα νοικοκυριά ή τα κτίρια που διαχειρίζονται δημόσιες αρχές, οι βιομηχανίες που έχουν δυνατότητες αλλαγής καυσίμου και, ανάλογα με το εθνικό πλαίσιο, επίσης ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας".
"Η κατάσταση του φυσικού αερίου στην ΕΕ βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο", αναφέρει η Κομισιόν στο έγγραφο. "Όλοι μπορούν να εξοικονομήσουν αέριο, ακόμη και αν ανήκουν σε προστατευόμενους τομείς, όπως τα νοικοκυριά ή τα κτίρια που διαχειρίζονται από δημόσιες αρχές, οι βιομηχανίες που έχουν δυνατότητες αλλαγής καυσίμου και, ανάλογα με το εθνικό πλαίσιο, ο κλάδος της ηλεκτρικής ενέργειας".
Το σχέδιο κατευθυντήριων γραμμών προς τα κράτη - μέλη περιλαμβάνει επίσης τις ακόλουθες δράσεις:
- αλλαγή καυσίμου, τόσο στις βιομηχανίες όσο και στην παραγωγή ενέργειας, για την προληπτική εξοικονόμηση φυσικού αερίου.
- μέτρα στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των πλειστηριασμών ή των διαγωνισμών, όπου οι κυβερνήσεις δίνουν κίνητρα για μείωση της κατανάλωσης από μεγάλους χρήστες, κυρίως βιομηχανίες.
- ενημερωτικές εκστρατείες για τη μείωση της θέρμανσης και της ψύξης, καθώς και υποχρεωτικά όρια κατά τη διάρκεια ενός επιπέδου συναγερμού κρίσης.
