Σε ένα βήμα που αποσκοπεί στην εξερεύνηση περισσότερων αποθεμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου, η Αίγυπτος ανέθεσε οκτώ πεδία εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου στις εταιρείες BP Plc, ENI, Apex International, Energean και United Energy.
Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το αιγυπτιακό Υπουργείο Πετρελαίου τη Δευτέρα, ο Υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων Tarek El-Molla αποκάλυψε ότι ανατέθηκαν συνολικά οκτώ πεδία, με τις εταιρείες να επενδύουν τουλάχιστον 250 εκατομμύρια δολάρια και να κάνουν τουλάχιστον 33 γεωτρήσεις εξερεύνησης.
Η ανακοίνωση ήρθε αμέσως μετά την πρώτη παγκόσμια δημοπρασία της Αιγύπτου για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου που διεξήχθη από την κρατική Egyptian Natural Gas Holding Company για 24 τεμάχια μέσω ενός νέου ψηφιακού ιστότοπου με στόχο να προσελκύσει εταιρείες εξερεύνησης φυσικού αερίου και πετρελαίου.
Ο ιστότοπος, ο οποίος φέρει την ονομασία "Egypt Upstream Gateway", δημιουργήθηκε τον Φεβρουάριο του 2020 μετά την υπογραφή μνημονίου κατανόησης (MoU) μεταξύ της Egyptian General Petroleum Corporation και της εταιρείας παροχής υπηρεσιών πετρελαίου Schlumberger στην πύλη κατά τη διάρκεια του EGYPS 2020.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αίγυπτος έχει κάνει μια σειρά ανακαλύψεων πετρελαίου και φυσικού αερίου τα τελευταία χρόνια, με κυριότερο το γιγαντιαίο κοίτασμα φυσικού αερίου Zohr στα ανοικτά της Μεσογείου.
Μεγάλη ανησυχία Αιγύπτου για τη συμφωνία Ισραήλ- ΗΑΕ
Πάντως δεν είναι όλα ρόδινα για το Κάιρο.... Ανάλυση που δημοσιεύτηκε από την ισραηλινή εφημερίδα Haaretz ανέφερε ότι η Αίγυπτος «ανησυχεί» για τη συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και των ΗΑΕ, η οποία δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί, σχετικά με τη μεταφορά πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο στο ισραηλινό λιμάνι του Εϊλάτ της Ερυθράς Θάλασσας, καθώς και για τη δημιουργία απευθείας σιδηροδρόμου μεταξύ των δύο χωρών, και επεσήμανε για διπλωματικά «παράδοξα» καθώς οι δύο πλευρές θέλουν να διατηρήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις, γράφει η Al Hurra.
Η Αίγυπτος φοβάται ότι ο σχεδιαζόμενος ισραηλινός αγωγός πετρελαίου θα έχει αντίκτυπο στα έσοδά της από τη Διώρυγα του Σουέζ, ειδικά αν αρχίσει να τον χρησιμοποιεί και η Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με την έκθεση, η οποία ανέφερε ότι το Κάιρο περιμένει με ανυπομονησία την τελική ισραηλινή απόφαση για τη συμφωνία.
Άλλωστε κατά την υπογραφή της συμφωνίας το Reuters είχε γράψει ότι ήταν μία από τις μεγαλύτερες συμφωνίες που προέκυψαν από την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και ΗΑΕ πέρυσι. Η συμφωνία, που υπογράφηκε μεταξύ μιας κρατικής εταιρείας του Ισραήλ και ενός ομίλου που ανήκει από κοινού σε Εμιράτα και Ισραηλινούς επενδυτές, επιτρέπει την εκφόρτωση πετρελαίου από δεξαμενόπλοια στο λιμάνι Εϊλάτ της Ερυθράς Θάλασσας, μέσω Ισραήλ, σε έναν ήδη υπάρχοντα αγωγό, προς την ακτή της Μεσογείου.
Ωστόσο, το ισραηλινό υπουργείο Προστασίας του Περιβάλλοντος δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι «δεν θα επιτρέψει σε πετρελαιοφόρα να εισέλθουν στο θέρετρο Εϊλάτ στην Ερυθρά Θάλασσα», όπως προβλεπόταν βάσει της συμφωνίας.
Η ανάλυση της Haaretz αναφέρει ότι δεν είναι σαφές γιατί ο υπουργός Άμυνας Μπένι Γκατς επέλεξε να καθυστερήσει την απόφαση, εικάζοντας ότι θα μπορούσε να οφείλεται σε αναφορές αξιωματούχων ασφαλείας για τους κινδύνους λειτουργίας του αγωγού ή επειδή ο υπουργός περιβάλλοντος και ενέργειας αντιτάχθηκε στο έργο ή επειδή ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι ανέφερε τις ανησυχίες του στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ σχετικά με τη βλάβη που θα υποστεί η αιγυπτιακή οικονομία.
Η ανησυχία των Αιγυπτίων έγκειται στο γεγονός ότι η εκτροπή ορισμένων αποστολών πετρελαίου που προέρχονται από την Ασία και τα κράτη του Κόλπου στον ισραηλινό αγωγό θα επηρεάσει την κυκλοφορία στο κανάλι καθώς τα έσοδα από αυτό αντιπροσωπεύουν το 2% του ΑΕΠ της Αιγύπτου.
Τα έσοδα από τη διέλευση των πλοίων από το κανάλι του Σουέζ
Εκπρόσωπος της Αρχής της Διώρυγας του Σουέζ είπε στον αιγυπτιακό ιστότοπο «Al Mal News» ότι το 9% των παγκόσμιων εμπορευμάτων διέρχεται από το κανάλι, καθώς και το 24,5% της κυκλοφορίας δεξαμενόπλοιων, συμπεριλαμβανομένης της κυκλοφορίας δεξαμενόπλοιων στη διαδρομή Ασίας-Ευρώπης.
Επιπλέον, η Αρχή της Διώρυγας του Σουέζ ανακοίνωσε, την Κυριακή, ότι πέτυχε αύξηση 13% στα ετήσια έσοδά της το 2021 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, με έσοδα 6,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εξηγώντας ότι είναι τα μεγαλύτερα ετήσια έσοδα που έχουν καταγραφεί στην ιστορία του καναλιού, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Τα έσοδα έφτασαν πέρυσι τα 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, τα υψηλότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ. Η καθαρή χωρητικότητα ήταν 1,27 δισεκατομμύρια, αυξημένη σε σχέση με το 2020. Παρά το ατύχημα του Μαρτίου που μπλόκαρε τη διώρυγα για σχεδόν μια εβδομάδα, περίπου 20.694 πλοία διέσχισαν τη δίοδο, πολύ περισσότερα σε σύγκριση με 18.830 το 2020.
Σύμφωνα με τον Osama Rabie, επικεφαλής της Αρχής της Διώρυγας του Σουέζ (SCA), η αύξηση το 2021 συνδέεται με μια "σημαντική αύξηση των ρυθμών διέλευσης διαφόρων τύπων πλοίων σε σύγκριση με το 2020".
Συνολικά 20.694 πλοία διέπλευσαν τη διώρυγα, και προς τις δύο κατευθύνσεις, σε σύγκριση με 18.830 πλοία το 2020, δηλαδή αύξηση 10%.
Ο Rabie σημείωσε ότι τα έσοδα από τη διώρυγα του Σουέζ αυξήθηκαν κατά 12,8% το 2021 σε 6,3 δισ. δολάρια ΗΠΑ, από 5,6 δισ. δολάρια ΗΠΑ το 2020.
"Ο αριθμός των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) αυξήθηκε κατά 36,6%, από 686 πλοία το 2020 σε 937 πλοία το 2021", πρόσθεσε.
Τα τέλη διοδίων για τα πλοία που διέρχονται από τη διώρυγα θα αυξηθούν κατά 6% τον επόμενο μήνα.
Οι αριθμοί ρεκόρ επιβεβαιώνουν τη στρατηγική αξία μιας από τις κύριες οδούς διέλευσης για το διεθνές εμπόριο, η οποία αυξήθηκε παρά την πανδημία COVID-19 και το ατύχημα Ever Given στις 24 Μαρτίου 2021.
Δεύτερη ανησυχία
Και δεν είναι μόνο ο αγωγός που ανησυχεί την Αίγυπτο. Σύμφωνα με την εφημερίδα, γίνεται επίσης λόγος για κατασκευή σιδηροδρόμου μεταξύ Ισραήλ και ΗΑΕ.
Αλλά η εφημερίδα ανέφερε ότι η κατασκευή μιας γραμμής που θα διέρχεται από την Ιορδανία είναι εντελώς εκτός θέματος, εφόσον η Σαουδική Αραβία δεν είναι στο παιχνίδι, επειδή πρέπει να περάσει από αυτήν.
Εμπλοκή από την Κίνα
Ο εμπειρογνώμονας ναυσιπλοΐας, Βάελ Καντούρ, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η ύπαρξη χερσαίου διαδρόμου μεταξύ του Ισραήλ και των κρατών του Κόλπου μπορεί να βλάψει τα έσοδα της Αιγύπτου από τη Διώρυγα του Σουέζ, επομένως η Αίγυπτος πρέπει να εξετάσει πώς να άρει τα εμπόδια στις ξένες επενδύσεις στην περιοχή της διώρυγας.
Είπε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δοθεί στην Κίνα σημαντικός ρόλος στις επενδύσεις κατά μήκος του καναλιού και στην παροχή υπηρεσιών σε διερχόμενα πλοία.
Η εφημερίδα σημειώνει ότι το 2019, η Κίνα και η Αίγυπτος υπέγραψαν μνημόνιο συνεννόησης για κινεζικές επενδύσεις αξίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη μιας βιομηχανικής ζώνης έκτασης 6 τετραγωνικών χιλιομέτρων και η Κίνα επένδυσε δισεκατομμύρια δολάρια για την ολοκλήρωση του διοικητικού κεφαλαίου ανατολικά του Καΐρου.
Αυτό που ανησυχεί την Αίγυπτο είναι επίσης η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ των ΗΑΕ, του Ιράν και της Τουρκίας για μεταφορά εμπορευμάτων από τα λιμάνια του Ντουμπάι και του Άμπου Ντάμπι στο νότιο Ιράν και στη συνέχεια αποστολή από εκεί μέσω ξηράς στην Τουρκία και την Ευρώπη, η οποία μπορεί να συντομεύσει τον χρόνο μεταφοράς από 20 ημέρες σε μια εβδομάδα.
Τα Παράδοξα στη Μέση Ανατολή
Η ειρωνεία είναι ότι τα ΗΑΕ είναι επίσης ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές στη Βιομηχανική Ζώνη της Διώρυγας του Σουέζ. Τον Νοέμβριο υπέγραψε συμφωνία ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων για επενδύσεις στην υποδομή του νέου λιμανιού δίπλα στην Αλεξάνδρεια και 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων για την κατασκευή δύο ηλιακών πάρκων.
Η ενεργειακή εταιρεία των ΗΑΕ AJ Holding υπέγραψε μια προκαταρκτική συμφωνία με το Ιράν για την κατασκευή σταθμών φυσικού αερίου και ηλιακής ενέργειας στην επαρχία Χουζεστάν του Ιράν, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις.
Δεν είναι τυχαίο που αξιωματούχοι των Εμιράτων λένε ότι εάν το Ισραήλ ακυρώσει τη συμφωνία για τον αγωγό, δεν θα επηρεάσει τις σχέσεις των ΗΑΕ με το Ισραήλ, σύμφωνα με τη Haaretz.
Και οι σχέσεις με την Αίγυπτο είναι «εξίσου σημαντικές για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με τον ισραηλινό αγωγό», κάτι που μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο και χρήμα, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε «απαράδεκτο διπλωματικό κόστος».
Η Haaretz λέει ότι ο χάρτης των αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, των ναυτιλιακών λωρίδων και των χερσαίων ναυτιλιακών οδών είναι σε ροή, όπως και οι διπλωματικές σχέσεις.
Ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να υπογράφουν εμπορικές συμφωνίες με το Ιράν, πόσο μάλλον ναυτιλιακές συμφωνίες πετρελαίου με το Ισραήλ, αλλά τα οικονομικά συμφέροντα υπαγορεύουν τώρα τον διπλωματικό χάρτη «στον οποίο το Ισραήλ στέκεται σταθερά» ακόμα κι αν πρέπει επίσης να φιλοξενήσει τις ανταγωνιστικές δυνάμεις.
Αλλά το Ισραήλ βρίσκεται επίσης σε ένα παράδοξο, το οποίο είναι ότι, παρά την απειλή του να ξεκινήσει πόλεμο εναντίον του Ιράν, δεν είναι σε θέση να επιπλήξει τα ΗΑΕ για τη στενότερη σχέση τους με την Τεχεράνη.
Επιπλέον, οποιαδήποτε στρατιωτική ή διπλωματική κίνηση κατά του Ιράν απαιτεί από το Ισραήλ να λάβει υπόψη τα συμφέροντα των ΗΑΕ και άλλων χωρών του Κόλπου, διαφορετικά μια ισραηλινή επίθεση στο Ιράν θα μπορούσε να περιορίσει τη ναυτιλία και τα έσοδα αυτών των χωρών.