Συνέντευξη στον Ανδρέα Μουντζουρούλια για το Πενταπόσταγμα παραχώρησε ο γνωστός δημοσιογράφος και αναλυτής της Jerusalem Post Seth Frantzman.
Ο κύριος Seth Frantzman, μας μίλησε για τις προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο, για τις σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ, καθώς και για την κατάσταση στη Μ. Ανατολή.
Δείτε το βίντεο:
Αναλυτικά η συνέντευξη
Ερώτηση: Ποια είναι η προσωπική σας άποψη για την τρέχουσα κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο; Η Τουρκία συνεχίζει την ένταση με συνεχείς προκλήσεις
Απάντηση: Πιστεύω ότι η Τουρκία έχει μια ατζέντα στην οποία δε θέλει να συνεργαστεί με τις άλλες χώρες της Μεσογείου, προσπαθεί να αρπάξει ένα μεγάλο μέρος από τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας και της Κύπρου, φτάνοντας μέχρι την Λιβύη, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι η Λιβυκή κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα αδύναμη αυτή την περίοδο και έκανε ότι έκανε εναντίον της Κύπρου, της Ελλάδος, της Αιγύπτου και τον Ισραήλ.
Είχε πολλές ευκαιρίες στις οποίες, θα μπορούσε να είχε συνεργαστεί και πιστεύω ότι είναι ξεκάθαρο από την τουρκική εθνικιστική και εξτρεμιστική ατζέντα ότι δεν επιδεικνύει κανένα ενδιαφέρον για να συνεργαστεί με την ΕΕ ή με άλλους εταίρους, ακόμα και με ιστορικούς συμμάχους που συνεργάστηκε στο παρελθόν.
Ερώτηση: Τι προσπαθεί να επιτύχει ο Ergodan με αυτήν την πολιτική; Έχει δημιουργήσει πολλά πολεμικά μέτωπα στη Συρία, τη Λιβύη και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Πιστεύετε ότι θα καταφέρει να δημιουργήσει μια τεράστια κρίση στο Αιγαίο Πέλαγος;
Απάντηση: Νομίζω ότι η Τουρκία τέντωσε το σχοινί τον προηγούμενο χρόνο, όταν ακόμη είχε τους συσχετισμούς με το μέρος της, εκμεταλλευόμενη το γεγονός οτι η ΗΠΑ, κατά την διάρκεια της προεδρίας Τραμπ, μετατράπηκαν σε μια απομονωμένη χώρα, φάνηκε η Τουρκία ότι είχε το ελεύθερο/ το πράσινο φως να κάνει ό,τι θέλει. Πιστεύω ότι πλέον αυτές οι προκλήσεις έχουν μειωθεί, διότι η Τουρκία παρατέντωσε το σχοινί, φτάνοντας κοντά σε πολεμική σύγκρουση με την Ελλάδα, χρησιμοποιώντας ραντάρ για τον εντοπισμό ελληνικών μαχητικών, υπήρξαν επίσης επεισόδια με γαλλικά πλοία στην Α.Μεσόγειο.
Πλέον, πιστεύω ότι η Τουρκία κάνει ένα βήμα πίσω από τις προκλήσεις και αναμένουμε να δούμε τις επόμενες κινήσεις της, ακολουθεί ίσως κάποιου είδους "διπρόσωπη" διπλωματία, στην προσπάθειά της να προσεγγίσει είτε το Ισραήλ, είτε την Αίγυπτο στην προσπάθειά της να τορπιλίσει την αναδυόμενη συμμαχία μεταξύ Ελλάδος Αιγύπτου Τουρκίας Ισραήλ, Γαλλίας.
Ερώτηση: Τον τελευταίο καιρό παρατηρούμε πολλά fake news από την Τουρκία. O Eρντογάν δήλωσε πρόσφατα ότι θέλει να κάνει συμφωνίες τόσο με το Ισραήλ, όσο και με την Αίγυπτο. Ποιος είναι ο κύριος σκοπός της Τουρκίας με αυτήν την αμφιλεγόμενη πολιτική;
Απάντηση: Η Τουρκία αν προσέξετε τις δηλώσεις των αξιωματούχων της, θέλει να πετύχει μια συμφωνία είτε με το Ισραήλ είτε με την Αίγυπτο, όμως προκειμένου να επιτύχει κάτι τέτοιο πρέπει να παραβλέψει το γεγονός της ύπαρξης της Κύπρου, οπότε διαπιστώνουμε ότι σκοπίμως διαδίδει αυτές τις φήμες(περί συνεργασίας με Ισραήλ- Αιγυπτο), στα πλαίσια μιας ιδιαίτερα έξυπνης-πονηρής καθεστωτικής πολιτικής. Η τουρκική ηγεσία ασκεί τον πλήρη έλεγχο στα εγχώρια ΜΜΕ αλλά και σε μια μεγάλη μερίδα Αγγλόφωνης ειδησεογραφίας.
Οπότε μέσω αυτών διοχετεύει προπαγανδιστικά και αμφιλεγόμενα μηνήματα όπως "΄Το Ισραήλ και η Τουρκία ίσως υπογράψουν σύντομα μια συμφωνία" ή "Η Αίγυπτος και η Τουρκία βρίσκονται κοντά σε συμφωνία. Δεν υπάρχει ποτέ καμία απολύτως απόδειξη που να επαληθεύει ότι βρίσκονται κοντά σε κάποια συμφωνία με τις δυο προαναφερθείσες χώρες. Απλώς διαδίδουν αυτές τις ψευδείς ειδήσεις και εν συνεχεία εμφανίζεται είτε ο Υπουργός Εσωτερικών είτε ο ΥΠΑΜ της Τουρκίας επιβεβαιώνοντας τα fake news που οι ίδιοι αναπαράγουν μέσα από τα media τους πέρι συμφωνίας με Αίγυπτο ή το Ισραήλ.
Όπως υποστήριζε και ο Ρόναλντ Ρέιγκαν σχετικά με τους Σοβιετικούς "εμπιστεύσου ό,τι λένε αλλά επιβεβαίωσέ το", ας υποθέσουμε ότι η τουρκική οπτική είναι η ορθή και ας το επιβεβαιώσουμε. Τί κέρδιζει η Άιγυπτος αν συνάψει μια συμφωνία μαζί της; Tϊποτα. Θα χαλάσει απλώς την φιλία της με την Ελλάδα και την Κύπρο και θα δώσει τεράστια προνόμια στην Τουρκία στην περιοχή της Μεσογείου χωρίς ουσιαστικά ανταλλάγματα. Είναι σαν να σου ανήκει μια μπροστινή αυλή στο σπίτι σου και να έρχεται ο γείτονας να σου λέει " έχουμε ίδια θέα, την μπροστινή αυλή, ας την μοιράσουμε στα δύο", αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελέσει σοβαρή συμφωνία.
Ερώτηση: Η Τουρκία υποστηρίζει τη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα - Πώς επηρεάζει αυτή η πολιτική του Ερντογάν την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Αίγυπτο;
Απάντηση: Η προσέγγιση με την Μουσουλμανική Αδελφότητα επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η Τουρκία αποτελεί τον βασικό αντίπαλο της τωρινής κυβέρνησης της Αιγύπτου. Ο Αμπντούλ Φατάχ Αλ Σίσι πήρε τα ηνία της χώρας όταν απομακρύνθηκε ο Μοχάμεντ Μόρσι το 2013. Ο Μόρσι ήταν ένα σημαντικό κομμάτι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που ηττήθηκε στην Αίγυπτο και η Χαμάς η οποία επίσης αποτελεί ένα ισχυρό παρακλάδι της Αδελφότητας της οποίας η προέλευση προέρχεται από το ίδιο μέρος εκδιώχθηκε από την πολιτική σκηνή της Παλαιστίνης στις εκλογές του 2006, Ωστόσο μετά την επικράτησή τους σύμφωνα με την τουρκική οπτική η Χαμάς απομόνωνε τη Γάζα.
Αν μπούμε για λίγο στη λογική του ερντογικού καθεστώτος η βασική αντίληψη είναι ότι μετά το 2006, η Χαμάς μπορούσε να ελέγξει ολόκληρη τη Δυτική όχθη και την παλαιστινιακή αρχή και θα αποτελούσε στο εξής τον βασικό διαπραγματευτικό εταίρο απέναντι στο Ισραήλ. Πράγματι η Τουρκία φαίνεται να ελέγχει την κατάσταση αυτή μέχρι το 2011 με τη μουσουλμανική Αδελφότητα να κάνει το κουμάντο στην Αίγυπτο μπορούσαν να έχουν το πάνω χέρι και σε αυτήν την χώρα.
Οπότε το 2011 οι Τούρκοι είχαν μεγάλη επιρροή στη Γάζα και την Αίγυπτο, κάτι το οποίο έχει αλλάξει εντελώς μέχρι σήμερα Πιστεύω ότι αν κοιτάξετε στην ευρύτερη τουρκική ατζέντα σήμερα προσπαθούν να συρρικνώσουν τη Λιβύη συνεχίζουν τις απειλές προς την Αίγυπτο και θέλουν να χρησιμοποιήσουν την Γάζα με τον ίδιο τρόπο που την χρησιμοποίησαν και το 2011 για να βάλουν στα "σχοινιά" το Ισραήλ.
Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι αυτή είναι η γεωπολιτική της Τουρκίας μέχρι τώρα δεν χαρακτηρίζεται από μεγάλη επιτυχία, η χώρα αυτή θέλει διαρκώς να υποκινεί τις υπόλοιπες χώρες του μουσουλμανικού κόσμου. Παρατηρούμε ότι ενώ οι περισσότερες μουσουλμανικές χώρες απομακρύνονται από αυτό που αποκαλούμε θρησκευτικό φανατισμό, η Τουρκία διαλέγει τον αντίθετο δρόμο.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι οι σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και το Ισραήλ θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο στο εγγύς μέλλον; - Πιστεύετε ότι θα προχωρήσουν οι στρατιωτικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών;
Aπάντηση: Ναι υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία μίας κοινής πορείας των δύο χωρών. Παρακολουθούμε πολλές κοινές ναυτικές ασκήσεις, μεγάλης κλίμακας χρήση ισραηλινών drone από την Ελλάδα, συμβάσεις μίσθωσης ακόμη και κοινές ασκήσεις των ειδικών δυνάμεων των δυο χωρών. Πιστεύω ότι σύντομα θα δούμε πολλά παραπάνω από αυτά και επίσης ελπίζουμε σε περαιτέρω συνεργασία στα πλαίσια του ΝΑΤΟ της Αμερικής και των ευρωπαϊκών χωρών. Πιστεύω ότι αυτό είναι μέρος της ευρύτερης προοπτικής που προσφέρουν οι συμφωνίες του Abraham με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, διότι όπως βλέπουμε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναπτύσσονται ραγδαία και επιχειρείται μία διπλωματική προσέγγιση με την Ελλάδα.
Πιστεύω ότι θα μπορούσαμε σύντομα να δούμε ένα ευρύτερο σύστημα συνεργασίας κρατών όπως είναι το Ισραήλ, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και ίσως η Ινδία. Πρόκειται για χώρες που μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα και ιδανικά οι οποίες προσβλέπουν σε μία διευρυμένη οικονομική και στρατιωτική συνεργασία στον τομέα της ενέργειας. Προφανώς όταν έχεις πλωτές εξέδρες εξόρυξης φυσικού αερίου πρέπει να τις υπερασπιστείς. Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα, ότι όλοι αυτοί οι τομείς είναι αλληλένδετοι μεταξύ τους, δεν μπορείς να προσβλέπεις σε συνεργασία στον τομέα της ενέργειας χωρίς στρατιωτική συνεργασία.
Ερώτηση: Θα βοηθούσε το Ισραήλ την Ελλάδα σε ενδεχόμενο σύγκρουσης με την Τουρκία;
Απάντηση: Όχι δεν πιστεύω ότι σε αυτή τη χρονική συγκυρία βρισκόμαστε κοντά σε κάτι τέτοιο. Αν ακούσετε τις ισραηλινές εκτιμήσεις, από ανθρώπους με τους οποίους μιλάω όταν τoυς τίθεται αυτή η ερώτηση γνωρίζουν ότι ο Ερντογάν είναι μία μεγάλη απειλή και ότι η Τουρκία είναι ένα αναδυόμενο πρόβλημα. Ωστόσο, η ιδέα του πολέμου μόνο ως μια δυνητική πρόκληση για τους Ισραηλινούς, τους βρίσκει αντίθετους. Χαρακτηριστικά αναφέρουν: ''Έχουμε ήδη αρκετά προβλήματα, δεν θέλουμε να ανοίξουμε νέα μέτωπα, τα ενδιαφέροντα μας δεν στρέφονται στη δημιουργία έντασης με Τουρκία, στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε σχέσεις με θετικό πρόσημο".
Η Τουρκία μόνο με την απειλή μιας δυνητικής πολεμικής σύγκρουσης χρησιμοποιεί την τακτική του καρότου λέγοντας μας "ελάτε να κάνουμε μια συμφωνία". Καταλαβαίνουν ότι στο τέλος της ημέρας το Ισραήλ δεν θέλει καμία σύγκρουση στη Μεσόγειο.Θέλουμε να υπερασπιστούμε τις πλωτές εξέδρες εξόρυξης φυσικού αερίου εναντίον της Χεζμπολάχ και της Χαμάς. Η εκτίμησή μου είναι ότι δεν πρόκειται να συμβεί ένοπλη σύρραξη.
Ο τρόπος που οι χώρες μας μπορούν να συνεργαστούν στον οικονομικό τομέα και στον τομέα των ενεργειακών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να οδηγηθούμε σε πόλεμο. Δεν πιστεύω ότι η Τουρκία διαθέτει αρκετή δύναμη πυρός για να προκαλέσει μια ανοιχτή πολεμική σύγκρουση. Όλες οι πλευρές γνωρίζουν ότι ένα τέτοιο σενάριο θα ήταν εντελώς καταστροφικό για όλους. Το μόνο υπαρκτό ενδεχόμενο είναι ενός θερμού επεισοδίου μικρής κλίμακας ανάμεσα σε πλοία στην Α.Μεσόγειο, αλλά το σενάριο αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια πραγματική ένοπλη σύρραξη.
Ερώτηση: Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση στη Μέση Ανατολή;
Απάντηση: Το Ιράν αποτελεί από την οπτική μας μία επεκτατική απειλή για το Ισραήλ, σχεδιάζει νέα πυρηνικά όπλα και αναπτύσσει ραγδαία νέες τεχνολογίες πυραύλων και drone. Το Ιράν από μόνο του συγκριτικά με άλλες χώρες δεν αποτελεί το ισχυρότερο κράτος, στην πραγματικότητα είναι ιδιαίτερα αδύναμο στα εσωτερικά του και ακολουθεί διαρκώς μία παρελκυστική πολιτική. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να αναπτύξει το δικό του πυρηνικό οπλοστάσιο. Παραδείγματος χάριν η Βόρεια Κορέα η οποία δεν αποτελεί και την ισχυρότερη χώρα διαθέτει ισχυρά πυρηνικά όπλα, το Πακιστάν επίσης αν και βρίσκεται μέσα σε ένα χάος έχει και αυτό από την μεριά του, το δικό του πυρηνικό οπλοστάσιο.
Οπότε πιστεύω ότι το Ιράν αποτελεί μία πολύ μεγάλη απειλή, τόσο για το Ισραήλ, όσο και για την ευρύτερη περιοχή, συνεχίζει να αναπτύσσει το πυρηνικό του οπλοστάσιο, οδηγώντας και άλλες γειτονικές χώρες να σπεύσουν να κάνουν το ίδιο. Εντοπίζουμε στο σημείο αυτό ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, τίθεται ευθέως το ερώτημα πώς θα αναχαιτίσουμε το Ιράν. Τα προβλήματα στην περιοχή παραμένουν πολλά, πρέπει να δούμε πώς θα μπορέσουμε να περιορίσουμε την επιρροή του Ιράν στη Συρία και το Ιράκ και πως οι Χούθις της Υεμένης μπορούν να πειστούν ή να αποτραπούν από τις συνεχείς επιθέσεις τους εναντίον της Σαουδικής Αραβίας.
