Κύπρος, Ισραήλ και Ελλάδα υπέγραψαν πρόσφατα μνημόνιο συναντίληψης (MoU) για την ηλεκτρική διασύνδεση των τριών χωρών μέσω του αγωγού EuroAsia Interconnector.
Η Τουρκία από την πλευρά της προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα τόσο το Ισραήλ όσο και την Ελλάδα ότι πρέπει να ζητήσουν την άδειά της πριν ξεκινήσουν εργασίες για το υποθαλάσσιο καλώδιο τροφοδοσίας στα ύδατα της Ανατολικής Μεσογείου. Επίσημα διαμαρτυρόμενη για τη συμφωνία, η Άγκυρα υποστήριξε ότι η διαδρομή του προγραμματισμένου καλωδίου, που αναμένεται να χρηματοδοτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ΕΕ, παραβίασε τα τουρκικά χωρικά ύδατα.
Οι σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας ήταν πολύ ψυχρές την τελευταία δεκαετία, από το περιστατικό στολίσκου Mavi Marmara το 2010, και μάλιστα από τον πόλεμο της Γάζας του 2014. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, πριν από τις εκλογές των ΗΠΑ τον Νοέμβριο του 2020, η Άγκυρα στέλνει θετικά μηνύματα στην Ιερουσαλήμ. Τώρα, ορισμένοι αξιωματούχοι στην Ιερουσαλήμ εκφράζουν ανησυχίες για το μνημόνιο με την Ελλάδα και την Κύπρο υποστηρίζοντας πως τέτοιες κινήσεις βλάπτουν τις προσπάθειες προσέγγισης της Τουρκίας.
Ο Hay Eytan Cohen Yanarocak από το Ινστιτούτο Στρατηγικής και Ασφάλειας της Ιερουσαλήμ είναι ειδικός στις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας. Για αυτόν, αυτό το νέο υποθαλάσσιο καλώδιο τροφοδοσίας δεν πρέπει απαραίτητα να βλάψει τις πρόσφατες προσπάθειες εξομάλυνσης μεταξύ των δύο χωρών. "Η ανακοίνωση που δημοσίευσε η Τουρκία αναφέρεται συγκεκριμένα σε μια αμφισβητούμενη θαλάσσια ζώνη που βρίσκεται μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας. Μέχρι στιγμής, το Ισραήλ απέφυγε να λάβει μέρος σε αυτό το ζήτημα. Ο λόγος αυτής της σιωπής είναι ότι, στα μάτια του Ισραήλ, αυτή η θαλάσσια διαμάχη είναι ζήτημα κυριαρχίας που η Κύπρος και η ΕΕ πρέπει να επιλύσουν απέναντι στην Τουρκία. Το Ισραήλ δεν βρίσκεται στην καρδιά αυτής της διαφωνίας. Με άλλα λόγια, η Ιερουσαλήμ εκτιμά ότι το Ισραήλ δεν έχει πραγματικά σχέση με όσα συμβαίνουν εδώ”, δήλωσε ο Κοέν Γιαναρόκακ στο πρακτορείο Al-Monitor.
Σημείωσε, ακόμη, ότι οι σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας είναι διμερές ζήτημα, που δεν επηρεάζεται άμεσα από το πολυμερές ζήτημα του καλωδίου τροφοδοσίας. Η τάση της προσέγγισης ή της ενίσχυσης των δεσμών, δεν έχει επηρεαστεί από αυτό μέχρι τώρα, υποστήριξε.
Η γνώμη του Cohen Yanarocak είναι ότι οι διμερείς δεσμοί θα μπορούσαν να συνεχίσουν να βελτιώνονται. Ακόμα, θεωρεί, η Ιερουσαλήμ ήταν εξαιρετικά προσεκτική για την ώρα όσον αφορά στην τουρκική προσέγγιση, αφήνοντας την Άγκυρα να κάνει το... φλερτ. Ταυτόχρονα, η Ιερουσαλήμ συνεχίζει με γοργούς ρυθμούς προκειμένου να ενισχύσει τη στρατηγική και ενεργειακή συμμαχία της με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Ισραηλινοί διπλωμάτες εξήγησαν στο Al-Monitor ότι για την Ιερουσαλήμ, οι συνθήκες αποκατάστασης των διμερών σχέσεων με την Άγκυρα είναι σαφείς. Η επίσημη Τουρκία και ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρέπει να σταματήσουν να εκδίδουν αντισημιτικές δηλώσεις κατά του Ισραήλ και πρέπει να σταματήσουν να βοηθούν τη Χαμάς. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να σταματήσουν να φιλοξενούν ακτιβιστές της Χαμάς και να αποφεύγουν να προσφέρουν διαβατήρια.
Αυτή η δεύτερη απαίτηση για τη Χαμάς έχει αναφερθεί επανειλημμένα από τον υπουργό Εξωτερικών Γκάμπι Ασκενάζι. Στα ισραηλινά μάτια, αυτή είναι μια απλή κατάσταση, αλλά για την Τουρκία, τα πράγματα απέχουν πολύ από το να είναι απλά. Η Τουρκία εργάζεται εδώ και χρόνια για να αυξήσει τις επενδύσεις της στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά τον τελευταίο καιρό, άρχισε επίσης να επενδύει στη Δυτική Όχθη, εισφέροντας κυρίως 10 εκατομμύρια δολάρια σε ένα βιομηχανικό πάρκο που κατασκευάστηκε στην πόλη Τζενίν. Ισραηλινοί αναλυτές εκτιμούν ότι πριν από τις παλαιστινιακές εκλογές, η Τουρκία επιδιώκει να αυξήσει την επιρροή της τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη. Ως εκ τούτου, η διακοπή των σχέσεων με το στρατιωτικό κομμάτι της Χαμάς θα μπορούσε να γίνει μια λεπτή επιχείρηση για την Άγκυρα.
Στην αξιολόγηση του Cohen Yanarocak αναφέρεται πως ένας από τους συμβούλους του Ερντογάν, ο Hakan Yurdakul, παρευρέθηκε στις 10 Μαρτίου σε διάσκεψη του Ευρωπαϊκού Εβραϊκού Κοινοβουλίου. Η συνάντηση επικεντρώθηκε σε μια ανανεωμένη ατζέντα μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, και περιελάμβανε επίσης εκπροσώπους του Ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών. Απευθυνόμενος στο συνέδριο, ο Γιουρντάκουλ δήλωσε ότι και οι δύο χώρες θα επωφεληθούν από τη σύσταση μιας οικονομικής επιτροπής περιφερειακής συνεργασίας για τη διερεύνηση τομέων αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Ένα άλλο θετικό σημάδι καταγράφηκε μόλις μία ημέρα νωρίτερα. Ήταν μια συνέντευξη στην εβδομαδιαία έκδοση της εφημερίδας Salom από τον Τούρκο Ναύαρχο ε.α. Cihat Yayci. Ο Γιάτσι, ο οποίος θεωρείται κοντά στον Ερντογάν, επανέλαβε μια πρόταση του που είχε εμφανιστεί τον περασμένο Δεκέμβριο στοTurkeyscope, και ο ναύαρχος κάλεσε τις δύο χώρες να επανεξετάσουν μαζί τα θαλάσσια σύνορα, με πρόταση για κοινές αποκλειστικές οικονομικές ζώνες στη Μεσόγειο Θάλασσα.
