“Όσα δεν φτάνει η Αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια” λέει η σοφή ελληνική παροιμία που ταιριάζει απόλυτα με τις εκτιμήσεις γερμανικού ινστιτούτου που συνδέεται έμμεσα με το κόμμα της κ.Μέρκελ,και το οποίο εξαγνίζει τον Τούρκο πρόεδρο για τις προκλήσεις τους στην Ελλάδα, δείχνοντας αποκλειστικά τον Μπαχτσελί ως υπαίτιο.
Η Τουρκία ως γνωστό έχει πρόεδρο, (Ερντογάν) ο οποίος βάσει του νέου συντάγματος κατέχει το ύπατο αξίωμα, έχοντας όλες εκείνες τις εξουσίες και για την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής.
“Η δήλωση υποστήριξης του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το Αζερμπαϊτζάν στη σύγκρουση Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι η τελευταία «εξωτερική περιπέτεια» της Τουρκίας σε μια σειρά περιφερειακών πολέμων”, δήλωσε ο Felix Schmidt, για το Ίδρυμα Friedrich Ebert με έδρα τη Βόννη.
Οι πρωτοβουλίες εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας δεν περιορίστηκαν στον Νότιο Καύκασο φέτος. Οι τουρκικές δυνάμεις έχουν ξεκινήσει σημαντικές επιθέσεις εναντίον κουρδικών ένοπλων ομάδων στη Συρία και το Ιράκ, προμηθεύουν εξοπλισμό, μαχητές και τεχνογνωσία για στρατιωτική αντιπαράθεση στη Λιβύη, ενώ απειλούν Ελλάδα και Κύπρο στην ανατολική Μεσόγειο.
Συνέντευξη Felix Schmidt, του ιδρύματος Friedrich Ebert με έδρα τη Βόννη.
Ερωτ: Η Τουρκία εμπλέκεται σε όλο και περισσότερες διεθνείς συγκρούσεις, πρώτα στη Συρία, στη συνέχεια στη Λιβύη, πιο πρόσφατα στην ανατολική Μεσόγειο και τώρα, στον Καύκασο. Ποια είναι η στρατηγική του Προέδρου Ερντογάν;
Απάντηση: Η Τουρκία παρουσιάζεται όλο και περισσότερο ως μια περιφερειακή ηγεμονική δύναμη που ενισχύει τα συμφέροντά της με ισχυρά στρατιωτικά μέσα. Ενώ οι διάφορες παρεμβάσεις της είχαν διαφορετικά κίνητρα, συμπεριλαμβανομένης της υπεράσπισης των οικονομικών συμφερόντων της, σε όλα αυτά όμως η άνοδος του τουρκικού εθνικισμού παίζει σημαντικό ρόλο.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν είναι ελεύθερος να λαμβάνει αποφάσεις μόνος του.
Πρέπει να λάβει υπόψη του τον ακροδεξιό συνεργάτη του, το MHP (Εθνικό Κίνημα ), του οποίου ο πρόεδρος, Devlet Bahçeli, πιέζει συνεχώς τον Ερντογάν να ενεργεί πιο επιθετικά.
Πολλοί Τούρκοι θεωρούν ότι η Μπαχτσελί είναι υπεύθυνο για την εξωτερική πολιτική.
Ένας άλλος λόγος που ενεπλάκη ο Πρόεδρος Ερντογάν στη σύγκρουση Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι η εμβάθυνση της οικονομικής κρίσης στην Τουρκία. Ο Ερντογάν ελπίζει ότι μια ακόμη εξωτερική περιπέτεια θα ενώσει τη χώρα και θα αποσπάσει την προσοχή των Τούρκων από την αυξανόμενη φτώχεια των συμπατριωτών τους.
Ο Τούρκος πρόεδρος όμως παίρνει αυτό που θέλει, αφού η σύγκρουση στον Καύκασο δημιούργησε μια άνοδο του εθνικισμού στους Τούρκους, οι οποίοι υποστηρίζουν ευρέως το Αζερμπαϊτζάν.
Ερωτ: Στη Δυτική Ευρώπη, η τουρκική συμμετοχή στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχει επικριθεί σκληρά. Τι πιστεύει η τουρκική κοινωνία για τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες του Ερντογάν;
Απάντηση: Ενώ την εγκρίνουν γενικά, είναι σημαντικό να κάνουμε μια διάκριση μεταξύ των διαφόρων συγκρούσεων. Το ευρύ κοινό υποστηρίζει συντριπτικά την τουρκική πολιτική στο Αζερμπαϊτζάν. Όσον αφορά τη σύγκρουση στην ανατολική Μεσόγειο, η μεγάλη πλειοψηφία των Τούρκων θεωρεί ότι οι ισχυρισμοί της Ελλάδας είναι υπερβολικοί.
Εκεί, επίσης το CHP (αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα) αλά και τα μικρότερα κόμματα της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν τη θέση της κυβέρνησης.
Όσον αφορά την παρέμβαση της Τουρκίας στη Συρία, η πλειοψηφία των Τούρκων είναι ενάντια στη δικτατορία του (Προέδρου) Μπασάρ αλ Άσαντ, αλλά η καταστροφή της αυτόνομης κουρδικής περιοχής Ροζάβα στη βορειοανατολική Συρία είναι πολύ αμφιλεγόμενο ζήτημα.
Το δόγμα του πρώην πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, που ήθελε «μηδενικά προβλήματα με τους γείτονες» και βασίζονταν στη διπλωματία έχει ξεπεραστεί.
Τώρα είναι οι στρατηγοί που ζητούν πόλεμο, και αυτή η ριζική αλλαγή ευχαριστεί πολλούς Τούρκους.
Ερ: Η ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων στο εξωτερικό καταναλώνει τεράστια ποσά , αλλά η τουρκική οικονομία υπέστη πρόσφατα μια ιστορική οικονομική ύφεση. Πώς Η Τουρκία μπορεί να αναδειχθεί στρατιωτικά στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ;
Απάντηση: Είναι αλήθεια ότι η οικονομική κατάσταση της Τουρκίας είναι προβληματική, αλλά κανείς δεν αμφισβητεί το μεγάλο μερίδιο του στρατιωτικού κόστους στον συνολικό προϋπολογισμό. Δεν είναι επίσης αλήθεια ότι η τουρκική οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα ενός κραχ, όπως συχνά απεικονίζεται. Το 2019, το δημόσιο χρέος έφτασε το 33% του ΑΕΠ. Αυτό δεν είναι μεγάλο ποσοστό. Πολλές χώρες έχουν δείξει ότι κατά τη διάρκεια των κρίσεων, μπορούν να κινητοποιηθούν πόροι για εξωτερικές επεμβάσεις και να αποκατασταθεί η νομιμότητα της κυβέρνησης.
Ερ: Μετά τις μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις των τελευταίων ετών, δεν ακούγονται πολλά από την αντιπολίτευση αυτές τις μέρες. Γιατί;
Απάντηση: Μετά τις διαμαρτυρίες του Πάρκου Gezi το 2013, η κυβέρνηση υιοθέτησε πολλά νέα μέτρα για την αποτροπή παρόμοιων διαδηλώσεων και επέβαλε πολλές απαγορεύσεις σε δημόσιες συγκεντρώσεις.
Οι διαμαρτυρίες αποτρέπονται επειδή πολλοί από τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι τους ενθάρρυναν βρίσκονται στη φυλακή. Μια πολύ γνωστή υπόθεση είναι αυτή του φιλάνθρωπου Osman Kavala, ο οποίος κρατείται από το 2017. Αφού το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι η κράτησή του ήταν παράνομη και διέταξε την απελευθέρωσή του, αθωώθηκε από δικαστήριο στην Κωνσταντινούπολη στις 18 Φεβρουαρίου, 2020. Ωστόσο, μια μέρα μετά την έξοδο του, συνελήφθη εκ νέου με άλλες κατηγορίες.
Η αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες συνεχίζονται από ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που αναγκάζονται να αναπτύξουν λιγότερο εμφανείς τρόπους διαμαρτυρίας.
Ταυτόχρονα, η αντιπολίτευση επιδιώκει ενεργά τη δημοκρατική αλλαγή του καθεστώτος.
Στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου 2019, η αντιπολίτευση κέρδισε πολλές μεγάλες πόλεις, όπως η Κωνσταντινούπολη και η Άγκυρα. Απομένει να δούμε αν μια δημοκρατική αλλαγή κυβέρνησης θα προκύψει από τις επόμενες κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές που υποτίθεται ότι θα διεξαχθούν το 2023.
Ερωτ: Στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής τους, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ συμφώνησαν σε μια διττή στρατηγική για την Τουρκία, περισσότερες κυρώσεις τον Δεκέμβριο συνοδευόμενες από προσφορά για περαιτέρω ανάπτυξη της τελωνειακής ένωσης. Μήπως μια τέτοια προσέγγιση εντυπωσιάζει τον Ερντογάν;
Απάντηση: Η Τουρκία αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά την απειλή των νέων κυρώσεων. Το τουρκικό καθεστώς είναι νευρικό επειδή πιθανές πρόσθετες κυρώσεις θα επιδεινώσουν την ήδη δύσκολη οικονομική κατάσταση.
Η τουρκική κυβέρνηση επέκρινε σκληρά τα ψηφίσματα της ΕΕ. Ταυτόχρονα, όλοι γνωρίζουν ότι πολλές περιφερειακές συγκρούσεις απαιτούν τη συμμετοχή της Τουρκίας.Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι αρκετά λογικό να χρησιμοποιείται καρότο και μαστίγιο.Πρέπει να θυμόμαστε τη συμφωνία για τους πρόσφυγες η οποία, παρά την κριτική, έχει επιλύσει πολλά προβλήματα σε ολόκληρη την ΕΕ”, κατέληξε ο ίδιος.
Έτσι βλέπουν στην Γερμανία την Τουρκία και τον Ερντογάν, αλλά να δούμε τι θα έκαναν αν τους είχαν “γείτονες” όπως οι Έλληνες που ασχολούνται συνεχώς με τα καμώματα της Άγκυρας.
