Η Ελλάδα ελέγχει το Αιγαίο Πέλαγος και η Τουρκία τα Στενά του Βοσπόρου, πως να μην ανησυχεί η Ρωσία για την πιθανότητα μιας ένοπλης διαμάχης ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία;
Οι πρόσφατες δηλώσεις του ΥΠΑΜ κ. Παναγιωτόπουλου για την δράση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων κατά παντός εχθρού που επιβουλεύεται τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα θεωρούνται πολύ κακώς ως «απλές δηλώσεις» από τον Βαντίμ Τρουχάτσεφ, αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος εξωτερικής πολιτικής του ρωσικού κρατικού πανεπιστημίου της Μόσχας και σύμβουλο σε ρωσικό αμυντικό THINK TANK.
Παραθέτουμε την συνέντευξη του ίδιου και ενός ακόμη ειδικού σε ρωσική αμυντική ιστοσελίδα:
“Το στρατιωτικό δυναμικό της Ελλάδας είναι χαμηλότερου μεγέθους από αυτό της Τουρκίας. Οι Έλληνες θα πολεμήσουν μόνο εάν οι Τούρκοι αρχίσουν να καταλαμβάνουν μεγάλα νησιά όπως η Ρόδος και η Λέσβος”, δηλώνει ο ίδιος.
«SP»: Ο κ. Παναγιωτοπούλος είπε ότι η συμπεριφορά της Άγκυρας απέναντι στην Αθήνα ήταν αρκετά επιθετική τελευταία. Πώς το αξιολογείται;
“Όντως τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη εισβάλλουν συνεχώς στον ελληνικό εναέριο χώρο. Ταυτόχρονα, δεδομένης της “καμπυλότητας” των συνόρων, είναι σχεδόν αδύνατο να μην εισβάλουν. Για τους Έλληνες όμως τώρα, οι προσπάθειες επικεντρώνονται στο να μην καταστεί σε τζαμί ο ναός της Αγίας Σοφίας, ξεπερνώντας και πάλι τις αεροπορικές εισβολές και τις τουρκικές αξιώσεις στην θάλασσα”.
"SP": Στην Τουρκία όντως εξετάζουν το ζήτημα της μετατροπής της ιστορικής Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί. Τι σημαίνει αυτό το βήμα;
“Το δόγμα του Ερντογάν είναι ο νεο-οθωμανισμός. Το ψευδώνυμό του ίδιου είναι “Σουλτάνος”. Η θέση του στην Τουρκία είναι ασταθής και με τέτοιες ενέργειες προσπαθεί να προσελκύσει τις ψήφους των ψηφοφόρων. Φυσικά, ο χριστιανικός κόσμος θα το πάρει πολύ άσχημα. Από την άλλη πλευρά, αναμένεται ότι η Ευρώπη η οποία έχει απομακρυνθεί από τη θρησκεία δεν θα νοιαστεί και πολύ για την Αγία Σοφία”.
"SP": Και οι δύο χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ. Θα τους επιτραπεί να πολεμήσουν; Τι θα κάνει η συμμαχία σε αυτήν την περίπτωση;
“Το ΝΑΤΟ φυσικά, δεν θα επιτρέψει ένα τέτοιο πόλεμο. Ενώ με εξαιρετική απροθυμία θα στείλει ένα σώμα (αν κριθεί απαραίτητο) για να εισέλθει ανάμεσα σε Τούρκους και Έλληνες στο Αιγαίο. Το ΝΑΤΟ θα σταθεί στο πλευρό των Ελλήνων σε λίγο μεγαλύτερο βαθμό, αλλά δεν θα πολεμήσει ανοιχτά εναντίον των Τούρκων (για λογαριασμό των Ελλήνων)”.
«SP»: Αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει την επιθυμία της Τουρκίας για την ΕΕ;
“Δεν αντικατοπτρίζεται κάτι τέτοιο με κανέναν τρόπο. Οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ είναι μόνο για τα “μάτια του κόσμου”. Τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν την θέλει (την Τουρκία), όσο και οι ίδιοι οι Τούρκοι δεν φιλοδοξούν να εισέλθουν εκεί”.
«SP»: Υπάρχουν τακτικές συμπλοκές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας; Είναι η σχέση μεταξύ τους τόσο κακή;
“Μικρά περιστατικά συμβαίνουν συνεχώς. Για αυτό και η Ελλάδα διαθέτει μεγάλο στρατιωτικό προϋπολογισμό, δικαιολογούμενος από την τουρκική απειλή. Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών υπάρχουν αλλά είναι πολύ τεταμένες. Η αμοιβαία δυσπιστία δεν έχει εξαφανιστεί”.
"SP": Εάν σκεφτούμε έναν υποθετικό πόλεμο, ποιος θα κέρδιζε; Πόσο θα διαρκούσε ένας τέτοιος πόλεμος;
“Εάν είχαμε πόλεμο μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας χωρίς την συμμετοχή Τρίτων χωρών, η Τουρκία θα καταλάμβανε ολόκληρη την Κύπρο και τα νησιά που βρίσκονται κοντά στις ακτές της. Αλλά τόσο η Δύση όσο και η Ρωσία δύσκολα θα επέτρεπαν ένα τέτοιο σενάριο”, κατέληξε ο ίδιος.
«Η ελληνοτουρκική εχθρότητα έχει μακρές ιστορικές ρίζες», θυμάται ο Ιγκόρ Σατράροφ, επικεφαλής του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου Στρατηγικής Ανάπτυξης.
“Οι διαφορές συμβάλλουν σε αντιφάσεις. Κατά κάποιο τρόπο, οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας μπορούν να συγκριθούν με τις σχέσεις μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, με την Κύπρο να παίζει τον ρόλο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ταυτόχρονα, Ελλάδα και Τουρκία αποτελούν μέλη του ΝΑΤΟ. Αλλά ακόμη και αυτή η ιδιότητα μέλους δεν βοηθά πάντα να βρεθεί μια κοινή γλώσσα”, δηλώνει ο ίδιος.
"SP": Η Ελλάδα θεωρεί τον τουρκικό ισχυρισμό για διεξαγωγή ερευνών στην ελληνική υφαλοκρηπίδα ως πρόκληση. Για τι πράγμα μιλάνε και ποιος έχει δίκιο, αλλά και ποιος φταίει;
“Η Τουρκία αποφάσισε να εξάγει υδρογονάνθρακες, με όρους πολιτικού παράγοντα. Η Ελλάδα και η Κύπρος πιστεύουν ότι η Τουρκία εισβάλλει στην οικονομική ζώνη τους. Η Τουρκία ερμηνεύει την κατάσταση με διαφορετικό τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της χειραγώγησης εννοιών όπως «κοιτάσματα της Βόρειας Κύπρου».
Η ύπαρξη της μη αναγνωρισμένης Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου δημιουργεί ένα νομικό κενό και οδηγεί σε αδιέξοδο κάθε συζήτηση. Γενικά, η Ανατολική Μεσόγειος, η οποία είναι πλούσια σε υδρογονάνθρακες, αποτελεί εδώ και καιρό εμπόδιο στις σχέσεις μεταξύ της Άγκυρας, της Αθήνας, της Λευκωσίας αλλά και του Καΐρου.
Η Τουρκία αναζητά νέους συμμάχους στην περιοχή για να πραγματοποιήσει τα σχέδια της με τους υδρογονάνθρακες. Ειδικότερα, μεταξύ των πιθανών εταίρων του, ο Ερντογάν εξετάζει την κυβέρνηση του Σαράτζ στη Λιβύη, στην οποία παρέχεται κάθε είδους υποστήριξη”.
"SP": Ο Ερντογάν εξετάζει τη μετατροπή της ιστορικής Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί. Γιατί το κάνει αυτό; Δεν φοβάται ο ίδιος να τα βάλει με ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο εναντίον του;
“Ο θρησκευτικός παράγοντας αποκρύβεται εδώ και πολύ καιρό στις διεθνείς σχέσεις, υποβιβάστηκε στο παρασκήνιο. Η ισλαμιστική τρομοκρατία της τελευταίας δεκαετίας στη Μέση Ανατολή ανέδειξε και πάλι τη σημασία των διαφορών στο επίπεδο της θεμελιώδους θρησκευτικής αντίφασης όπως στα χρόνια των μεσαιωνικών θρησκευτικών πολέμων.
Οι αξιώσεις για την επικράτεια μιας συγκεκριμένης χώρας γίνεται το κίνητρο διαφόρων πολιτικών διαδικασιών. Με άλλα λόγια, ο πόλεμος με θρησκευτική χροιά είναι μια πολιτική, δηλαδή μια κοσμική μορφή, η οποία εκτυλίσσεται και πάλι σε ένα νέο ιστορικό στάδιο. Η Τουρκία, ως κράτος στο οποίο βασίζεται κυρίως στο Ισλάμ, βρίσκεται στα σύνορα του ισλαμικού και του χριστιανικού κόσμου.
Επομένως, εμπλέκεται εκ των προτέρων σε τέτοιες διαδικασίες. Αλλά σε αυτήν την περίπτωση, φυσικά, το αποτύπωμα ενός σοβαρού πολιτικού, όπως ο Ερντογάν, είναι αισθητό.
Αναμφίβολα, ο Τούρκος πρόεδρος είναι έτοιμος να ξυπνήσει αυτό το θηρίο των αντιθέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας για να πετύχει τους δικούς του στόχους.
Δεν φοβάται επίσης να υποκινήσει τον χριστιανικό κόσμο εναντίον του, επειδή παρατηρεί συνεχώς τον κατακερματισμό και την αδυναμία που δείχνουν οι χριστιανοί γείτονές του στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το μόνο που κάνει τώρα είναι να μάθει διαπραγματεύεται με ισχυρούς παίκτες όπως η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, κάτι που το εξασκεί τώρα πολύ καλά στην Συρία”.
"SP": Παρεμπιπτόντως, πιστεύεται ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επιτρέψει ποτέ μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Είναι έτσι;
«Και ναι και όχι. Διότι όπως είπα, το ΝΑΤΟ είναι αμερικανικό δημιούργημα. Αν η σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ικανοποιεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ, θα συμβεί, παρά την παρουσία αυτών των χωρών στο ΝΑΤΟ. Οι αψιμαχίες μεταξύ τους δεν σταματούν ποτέ και οι “φλόγες” μπορούν να φουντώσουν οποιαδήποτε στιγμή, ειδικά αν υπάρξει βοήθεια από αλλού. Το ποιον θα υποστηρίξουν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε μια τέτοια σύγκρουση, παρεμπιπτόντως, είναι ένα ερώτημα”.
"SP": Ποιον πρέπει να υποστηρίξει η Ρωσία σε αυτήν τη σύγκρουση; Με ποια πλευρά είμαστε στο Κυπριακό; Ποιος είναι πιο σημαντικός για εμάς; Εάν υπήρχε πόλεμος ( Ελλάδος-Τουρκίας), πώς θα αντιδρούσαμε;
"Φαίνεται ότι οι σχέσεις μας με την Τουρκία είναι πιο κοντά με μας αυτήν την ιστορική περίοδο. Αυτό όμως δεν είναι αληθινό. Εάν προσεγγίσουμε το ζήτημα από καθαρά ρεαλιστική άποψη, οι σχέσεις με την Ελλάδα και οι σχέσεις με την Τουρκία είναι εξίσου σημαντικές για εμάς. Για την πρώτη, έχουμε να κάνουμε με μια Ορθόδοξη χώρα, μέλος της ΕΕ, με την οποία, παρά τα προβλήματα έχουμε ευρείες οικονομικές σχέσεις, και ούτω καθεξής, ούτω καθεξής, ούτω καθεξής.
Με τη δεύτερη (Τουρκία) όπως και με οποιαδήποτε άλλο κράτος, οι σχέσεις μας έχουν φτάσει σε υψηλό πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, ως εταίρο στην επίλυση του συριακού ζητήματος κ.λπ. κ.λπ.
Επομένως, σε μια τέτοια υποθετική σύγκρουση, η Ρωσία μπορεί να ενεργήσει ως μεσάζων για διαπραγματεύσεις.
Ως ειρηνιστής, αλλά όχι μέρος στη σύγκρουση από τη μία ή την άλλη πλευρά. Όσον αφορά το Κυπριακό, η Ρωσία, ως υπεύθυνο μέλος του ΟΗΕ και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, υποστηρίζει την εφαρμογή σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία θα οδηγήσουν στην ενοποίηση του νησιού”, κατέληξε ο ίδιος.
Οι δυο συγκεκριμένοι Ρώσοι ειδικοί πιθανότατα εκφράζουν σε πολύ μεγάλο ποσοστό και την άποψη που επικρατεί στο Κρεμλίνο σε αυτό το “υποθετικό” σενάριο ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία.
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι μόνοι μας είμαστε και μόνοι μας θα πολεμήσουν αν και εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο με την Τουρκία, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή έχοντας μόνο τη βοήθεια του Θεού και κανενός άλλου.