Δυσάρεστες εξελίξεις έρχονται για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Συρία, καθώς σύμφωνα με Ισραηλινό διπλωμάτη στην Τουρκία, βρίσκεται προς υλοποίηση η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων Άγκυρας-Τελ Αβίβ.
Αυτό επηρεάζει άμεσα ολόκληρη την περιοχή, καθώς η συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου με το Ισραήλ, λόγω του αγωγού EastMed και των κοινών συμφερόντων σε ενέργεια και γεωστρατηγική, απειλούνται άμεσα πλέον από την ξαφνική προσέγγιση που φέρεται να υπάρχει μεταξύ Τουρκίας-Ισραήλ.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι πρόσφατα το Τελ Αβίβ διέψευδε κατηγορηματικά τέτοιου τύπου σενάρια, ενώ οι σχέσεις με την Τουρκία παρέμεναν τουλάχιστον εχθρικές. Τα ερωτηματικά που προκαλούνται από το άρθρο του Ισραηλινού διπλωματικού επιτετραμμένου στην Άγκυρα είναι πολλά και ελπίζουμε πως θα απαντηθούν σύντομα.
Μια πιθανή αιτιολογία της νέας εξέλιξης μπορεί να αποτελεί η έκβαση της εμφύλιας κρίσης στη Λιβύη, καθώς χθες το Ισραήλ κατηγόρησε το Ιράν για προμήθεια όπλων στον Εθνικό Στρατό της Λιβύης (LNA), κατά της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) που υποστηρίζεται από την Τουρκία.
Οι πληροφορίες παραμένουν συγκεχυμένες πάντως, ωστόσο φαίνεται πως η κλιμάκωση της κρίσης στη Λιβύη οδηγεί σε ανατροπές του γεωπολιτικού κατεστημένου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Το επίμαχο άρθρο του Ισραηλινού διπλωμάτη
Τις πληροφορίες που θέλουν να έχει ξεκινήσει διαδικασία αποκατάστασης των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Τουρκίας, με αιχμή τη Συρία και την Ανατολική Μεσόγειο, επιβεβαίωσε μέσω χθεσινού (21/05) του άρθρου ο Ισραηλινός διπλωματικός επιτετραμμένος στην Άγκυρα, Roey Gilad.
Ο Gilad σε άρθρο του στην τουρκική ιστοσελίδα Halimiz με τίτλο «Τουρκία-Ισραήλ, κοινά συμφέροντα για Ιντλίμπ και COVID-19», αναφέρει ότι «ο πόλεμος στο Ιντλίμπ έφερε στην επιφάνεια κάποια σημαντικά γεωπολιτικά δεδομένα. Ένα από αυτά είναι ότι η παρουσία του Ιράν στη Συρία λειτουργεί εναντίον των τουρκικών συμφερόντων. Οι Ιρανικές πολιτοφυλακές, κυρίως η Λιβανέζικη Χεζμπολάχ, διαδραμάτισε κυρίαρχο ρόλο στη μάχη για το Ιντλίμπ, εκεί όπου πάνω από 50 τούρκοι στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους».
Όπως αναμεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, προσθέτει: «Η καταστροφική παρέμβαση του Ιράν στη Συρία (και όχι μόνο στη Συρία) δεν είναι κάτι νέο για το Ισραήλ. Σύμφωνα με ξένα μέσα ενημέρωσης και με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ισραηλινά αεροσκάφη και drones απειλούν καθημερινά Ιρανικούς στρατιωτικούς στόχους στη Συρία, περιλαμβανομένων στόχων της Χεζμπολάχ στη νότια Συρία, δίπλα από τα βόρεια σύνορά μας», αναφέρει ο Ισραηλινός διπλωμάτης και προτείνει την αποκατάσταση των σχέσεων Ισραήλ και Τουρκίας.
«Οι παρούσες σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ πάσχουν από έλλειψη πολιτικού διαλόγου και από υπερβολική "Διπλωματία των Μεγαφώνων". Ωστόσο, αυτό δεν χρειάζεται να είναι έτσι. Η Τουρκία και το Ισραήλ δεν χρειάζεται να συμφωνούν σε όλα. Υπήρχαν πάντα και θα υπάρχουν πάντα πολιτικές διαφορές. Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε σε όλα προκειμένου να φέρουμε τις σχέσεις μας σε ένα κανονικό επίπεδο. Αυτό το επίπεδο μπορεί να αποφέρει οφέλη τόσο στην Τουρκία όσο και στο Ισραήλ για να αντιμετωπίσουμε τις κοινές μας προκλήσεις με μεγαλύτερη επιτυχία- όπως μπορεί κανείς να δει στη Συρία. Αλλά όχι μόνο στη Συρία», υπογραμμίζει ο Ισραηλινός διπλωμάτης στην Άγκυρα.
"Ας πάρουμε την περίπτωση της πανδημίας του Covid-19. Η Τουρκία είναι γνωστή για την ισχυρή βιομηχανία της που παράγει τον περισσότερο Εξοπλισμό Ατομικής Προστασίας (ΡΡΕ) που απαιτείται σε αυτή την περίοδο κρίσης. Το Ισραήλ, από την άλλη, είναι γνωστό για την ισχυρή βιομηχανία του υψηλής τεχνολογίας που μπορεί να προσφέρει ορισμένες σημαντικές λύσεις στην παρούσα κρίση. Πρόσφατα το περιοδικό Forbes έκανε μνεία του Ισραήλ ως ενός από τα πιο ασφαλή κράτη στον κόσμο σε σχέση με τον Covid-19», συνεχίζει ο Roey Gilad, ο οποίος προτείνει τους συγκεκριμένους τομείς, όπου "Ισραήλ και Τουρκία μπορούν να συνεργαστούν".
Και συνεχίζει: «Ο κατάλογος των κοινών συμφερόντων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ είναι μακρύς. Περιλαμβάνει επίσης τη χρήση από την Τουρκία Ισραηλινών λιμένων για εξαγωγή προϊόντων στην Ιορδανία, διμερές εμπόριο, τουρισμό, ενέργεια, πανεπιστημιακή συνεργασία, επενδύσεις και άλλα θέματα».
Αναφερόμενος στην πρόσφατη κυβερνητική αλλαγή στο Ισραήλ, ο διπλωμάτης θεωρεί ότι αυτή είναι μια ευκαιρία για μια νέα εποχή στις διμερείς σχέσεις. Όπως σημειώνει: «Πριν από λίγες ημέρες μια νέα κυβέρνηση σχηματίστηκε στην Ιερουσαλήμ. Πριν από δυο χρόνια, η Τουρκία έστειλε πίσω στην Ιερουσαλήμ τον Ισραηλινό πρέσβη εξαιτίας διαφωνιών που είχαμε στο Παλαιστινιακό. Αυτές οι διαφωνίες δεν πρόκειται να εξαφανιστούν. Ωστόσο, τα κοινά συμφέροντα της Τουρκίας και του Ισραήλ -όπως περιγράφονται εδώ- θα εξυπηρετηθούν καλύτερα αν οι δυο χώρες διατηρούν κανονικές σχέσεις. Το μπαλάκι είναι στην πλευρά της Τουρκίας».
Αλλαγή στάσης από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ της Τουρκίας
Το άρθρο του Roey Gilad καλύπτεται ευρύτατα από τον τουρκικό Τύπο. Ο φιλοκυβερνητικός Τύπος, όπως η κατ' εξοχήν προσκείμενη στον πρόεδρο Ερντογάν εφημερίδα Yeni Safak, μια από τις πιο ισχυρές φωνές κατά του Ισραήλ στην Τουρκία ως τώρα, υποστηρίζει την προσέγγιση προβάλλοντας την ως αποτέλεσμα της επιτυχημένης πολιτικής της Τουρκίας υπό τον πρόεδρό της.
Με τίτλο «Το Ισραήλ θέλει συνεργασία: Το Ισραήλ ενεργοποιήθηκε μετά τις κινήσεις της Τουρκίας», η Yeni Safak υπογραμμίζει ότι, μετά την ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, που άλλαξαν τις ισορροπίες στην περιοχή, το Ισραήλ ενεργοποιήθηκε και ξεκίνησε πρωτοβουλίες σε επίπεδο πρεσβείας για τη βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας- Ισραήλ χρησιμοποιώντας την ατζέντα της Covid-19 και αναζητώντας τρόπους βελτίωσης των διμερών σχέσεων.
Παρόμοιου περιεχόμενου και το σημερινό άρθρο της εθνικιστικής Yeni Akit με τίτλο «Κίνηση του Ισραήλ προς την Τουρκία!». Όπως αναφέρεται, «το Ισραήλ, προσυπογράφοντας τις κινήσεις της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο που άλλαξαν τις ισορροπίες, κινείται προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των σχέσεων με την Τουρκία».
Σημειώνεται ότι από τον Μάιο του 2018, μετά την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Ερντογάν κατηγόρησε το Ισραήλ ως χώρα τρομοκράτη και απέλασε τον Ισραηλινό πρέσβη από την Άγκυρα. Από τότε η Ισραηλινή πρεσβεία στην Άγκυρα εκπροσωπείται από διπλωματικό επιτετραμμένο.