Το μεταρρυθμιστικό «πακέτο», που σε συνδυασμό με τα 100 και πλέον δισ. ευρώ του ευρωπαϊκού «πακέτου», μπορούν να αλλάξουν την Ελλάδα, θα βρεθούν στο επίκεντρο της ομιλίας του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, η οποία θα «ανοίξει» εκ νέου για το κοινό μετά το περσινό lockdown που επέβαλε η πανδημία.
Φυσικά, θα ήταν αφελές να πιστεύει κανείς ότι οι εξαγγελίες, που δίνουν το στίγμα της οικονομικής πολιτικής της επόμενης χρονιάς -και όχι μόνο- θα στερούνταν το στοιχείο της έκπληξης, δηλαδή της ανακοίνωσης μιας νέας φοροελάφρυνσης ή ενός μέτρου εισοδηματικής ενίσχυσης. Κι αυτό ακριβώς αναζητούν εδώ κι εβδομάδες στο υπουργείο Οικονομικών, γνωρίζοντας, όμως, ότι η 11η αξιολόγηση, που ξεκινά στα μέσα του Σεπτεμβρίου, θα είναι περίεργη.
Αν και το 2022 παραμένει σε ισχύ η ρήτρα διαφυγής από τους αυστηρούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, ήδη ακούγονται «φωνές» από τον ευρωπαϊκό Βορρά για συμμάζεμα των δημοσιονομικών, ειδικά στις χώρες όπου τα εκτεταμένα μέτρα στήριξης προκάλεσαν «έκρηξη» ελλειμμάτων. Με δεδομένο, δε, ότι η Ελλάδα παραμένει σε καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας, το pressing αναμένεται να γίνει πιο έντονο, με τις πληροφορίες από το ευρωπαϊκό στρατόπεδο να αναφέρουν ότι οι Θεσμοί προτίθενται να “χτενίσουν” όλες τις έκτακτες δαπάνες (πανδημία, φυσικές καταστροφές), που έχουν “ουρές” στο 2022 αλλά και στα επόμενα χρόνια. Όπως υπενθυμίζουν, άλλωστε, οι ίδιες πηγές, οι Βρυξέλλες έχουν ανάψει «πράσινο» φως για επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, αλλά μόνο εφόσον η επίπτωση είναι προσωρινού χαρακτήρα.
Από την άλλη, η κυβέρνηση δηλώνει αποφασισμένη να αξιοποιήσει κάθε χιλιοστό δημοσιονομικού χώρου, προκειμένου να δώσει ακόμα μεγαλύτερες «ανάσες» σε επιχειρήσεις- νοικοκυριά. Πέρα από την ήδη θεσμοθετημένη αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, τη μείωση του φόρου εισοδήματος των επιχειρήσεων αλλά και της προκαταβολής φόρου νομικών προσώπων, θα εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες για να προχωρήσει κατ’ αρχάς, η περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά στις μικρομεσαίες ιδιοκτησίες, με «όπλο» τα 300- 400 εκατ ευρώ από την ένταξη 3.500 ακριβών περιοχών στο αντικειμενικό σύστημα. Επιπλέον, η πρόταση του Τουριστικού κλάδου για μονιμοποίηση του χαμηλού ΦΠΑ στην εστίαση, στις μεταφορές και στο τουριστικό “πακέτο”, έχει βρει ανταπόκριση στο οικονομικό επιτελείο- το δημοσιονομικό κόστος κάθε άλλο παρά απαγορευτικό είναι- αλλά υπάρχουν ήδη ενστάσεις από το στρατόπεδο των Θεσμών.
Το «πακέτο» των μεταρρυθμίσεων σε κάθε περίπτωση θα είναι το βαρύ πυροβολικό των εξαγγελιών στη ΔΕΘ. Πεποίθηση είναι, άλλωστε, ότι τη διαφορά στους ρυθμούς ανάπτυξης, στην αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, στη βελτίωση των δημόσιων υπηρεσιών και της καθημερινότητας του πολίτη, δεν θα την κάνει π.χ. μια ακόμα μείωση φόρου, όσο «γενναία» κι είναι, αλλά ένα ευρύ πλέγμα μεταρρυθμίσεων στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, που θα βοηθήσει τη χώρα να κάνει το άλμα προς τα εμπρός.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κυβέρνηση: Αντίστροφη μέτρηση για τον ανασχηματισμό - Σενάριο για Χαρδαλιά υφυπουργό Άμυνας - Ποια ονόματα «παίζουν»
Σε αυτήν τη λογική, θα υπάρξει ευρεία αναφορά σε έργα κι επενδύσεις, που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, με τα πρώτα 7,5 δις ευρώ να «πέφτουν» σε ώριμα έργα ως το τέλος της χρονιάς. Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, γραφείων και δημόσιων κτιρίων, στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με παράλληλη στήριξη των περιοχών μετάβασης, ψηφιοποίηση δημόσιων υπηρεσιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, νέα προγράμματα απασχόλησης και κατάρτισης, έχουν ενταχθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και θα λάβουν σάρκα και οστά με χρηματοδότηση που υπολογίζεται ότι θα φτάσει στα 57 δις ευρώ με τη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων.
Σε αυτήν την ευρεία μεταρρυθμιστική ατζέντα εντάσσεται και το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης, το οποίο μπαίνει σήμερα στην τελική ευθεία προς ψήφιση. Το νέο σύστημα θα είναι υποχρεωτικό για το σύνολο των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας από 1η Ιανουαρίου 2022 και είναι υπόχρεοι επικουρικής ασφάλισης. Προαιρετικά, μπορούν να ενταχθούν σε αυτό ασφαλισμένοι κάτω των 35 ετών οι οποίοι είτε δεν έχουν υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση (π.χ. ένας λογιστής), είτε είναι ήδη ασφαλισμένοι στο υφιστάμενο σύστημα.
Για κάθε νέο ασφαλισμένο θα δημιουργηθεί ατομικός λογαριασμός, στον οποίο θα κατευθύνονται οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές για επικουρική ασφάλιση που έχουν καταβληθεί από τον εργοδότη για τον μισθωτό ή από τον ίδιο τον εργαζόμενο -εφόσον πρόκειται για αυτοαπασχολούμενο- καθώς και οι αποδόσεις των επενδύσεων που αντιστοιχούν στις εισφορές του. Η διαχείριση των ατομικών αυτών λογαριασμών -των ατομικών «κουμπαράδων»- θα γίνεται μέσω ενός νέου δημοσίου φορέα, ενός νέου Ταμείου που θα διοικείται από πιστοποιημένους επαγγελματίες.
Σύμφωνα με τις μελέτες, που έχει παρουσιάσει το υπουργείο Εργασίας, το νέο σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά υψηλότερες επικουρικές συντάξεις σε σχέση με το υφιστάμενο. Για παράδειγμα, ενώ αυτή τη στιγμή το ύψος της μηνιαίας επικουρικής σύνταξης για μέσο ετήσιο μισθό 14.000 ευρώ ευρώ και 40 έτη ασφάλισης ανέρχεται σε 235 ευρώ, με το νέο σύστημα η επικουρική σύνταξη μπορεί να φτάσει στα 326 ευρώ με βάση την επαγγελματική διαχείριση των κεφαλαίων του ΕΦΚΑ και στα 479 ευρώ με βάση τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ που έχουν τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα με τις υψηλότερες αποδόσεις.
Βασική ένσταση της αντιπολίτευσης και όσων έχουν διατυπώσει αντιρρήσεις για τη σκοπιμότητα του νέου συστήματος, είναι το κόστος μετάβασης, το οποίο υπολογίζουν ως και σε 70 δις ευρώ. Ωστόσο, το υπουργείο Εργασίας «πατώντας» στις συνοδευτικές αναλογιστικές μελέτες του νομοσχεδίου, σημειώνει ότι η πραγματική μέση ετήσια επιβάρυνση του προϋπολογισμού από την μεταρρύθμιση (καθαρό ετήσιο κόστος μετάβασης) για τη περίοδο αναφοράς (2022-2070) θα περιοριστεί στα 120 εκατ. ευρώ (ή σωρευτικά 6 δις ευρώ ), καθώς οι απώλειες εσόδων του «παλιού» ταμείου επικουρικής ασφάλισης, θα αντισταθμιστούν από τα πρόσθετα δημοσιονομικά έσοδα που θα προκύψουν χάρη στη μεταρρύθμιση («μέρισμα ανάπτυξης»).
