Η τότε επίσκεψή του ήταν αρκετά επεισοδιακή. Οι προκλητικές δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου στο Προεδρικό Μέγαρο ανάγκασαν τον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο να του απαντήσει σε αυστηρό ύφος.
Ο Ερντογάν δεν ξανάρθε από τότε. Ερχεται πάλι στις 7 Δεκεμβρίου, την Πέμπτη δηλαδή. Ο κορυφαίος Ελληνας διεθνολόγος-αναλυτής, με ειδίκευση οθωμανολόγου/τουρκολόγου, Δημήτρης Σταθακόπουλος, δεν δείχνει διόλου αισιόδοξος!
Απεναντίας: στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχωρεί στην «Πελοπόννησο» εκφράζει την πεποίθηση πως ήδη η Ελλάδα έχει παραχωρήσει «πράγματα» στην Τουρκία και πως ο Τούρκος Πρόεδρος έρχεται από θέση ισχύος! Ο κ. Σταθακόπουλος, μάλιστα, εκτιμά πως η πρόσφατη ενέργεια του Βρετανού πρωθυπουργού κ. Σούνακ κατά του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη έχει τις ρίζες της στον Ταγίπ Ερντογάν!!!
-Ελέχθη από κάποιους τις προηγούμενες μέρες ότι αφανής στόχος της τωρινής συνάντησης είναι η επικαιροποίηση της συμφωνίας Σημίτη-Ντεμιρέλ στη Μαδρίτη, με την οποία η Ελλάδα αναγνώρισε «νόμιμα και ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο». Πιστεύετε κάτι τέτοιο;
To βλέπω με χειροπιαστά δεδομένα και εφόσον πρωτίστως είμαι νομικός και στηρίζω τις πιθανολογήσεις μου σε αυτά, για να συνάγω συμπεράσματα, βλέπω άλλη μια καλόπιστη χείρα φιλίας από εμάς προς την Τουρκία, η οποία έτσι ξεπλένει τις μέχρι σήμερα καταχρηστικές συμπεριφορές της, παίρνει «συγχωροχάρτι» και θεωρεί την κίνησή μας ως αδυναμία, αφού κατ’ αυτήν, «όποιος μπορεί, παίρνει, όποιος δεν μπορεί, κάνει συμβιβαστικές συνομιλίες». Κυρίως, όμως, έχει ήδη κερδίσει κάτι. Να υποβαθμίσει τις διαφορές μας από διεθνείς σε διμερείς.
-Εχει δίκιο ο κ. Σαμαράς που χαρακτήρισε αχρείαστη την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα ή είναι υπερβολικός;
Υπό τις παρούσες συνθήκες, ασυζητητί έχει δίκιο. Δίνουμε βήμα εντός Ελλάδος στον αναθεωρητή και καταχραστή του διεθνούς δικαίου να καταγγείλει από την Αθήνα το Ισραήλ ως κατοχικό στρατό και να υπερασπιστεί την τρομοκρατική Χαμάς ως πατριωτικό κίνημα, όταν η Τουρκία έχει κατοχικά στρατεύματα στη Βόρειο Κύπρο και κυνηγά τα πατριωτικά κουρδικά κινήματα ως τρομοκράτες.
Επίσης θα έχει την ευκαιρία να μας πει για συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και για Τουρκική μειονότητα σε Θράκη/ Ρόδο. Γιατί να τον διευκολύνουμε; Με εύσχημο τρόπο, λοιπόν, πρέπει να αναβληθεί η συνάντηση των δύο ηγετών έστω και εάν γίνει η συνάντηση των κλιμακίων συνεργασίας.
-Αρα λέτε, κύριε Σταθακόπουλε, ότι φανερώνει, έμμεσα, ηττοπάθεια και αδυναμία ότι υποδεχόμαστε «στην έδρα μας» τον κ. Ερντογάν, ενώ επανειλημμένως με ενέργειες ή λόγια του μας έχει προσβάλει;
Η υποδοχή του διαχρονικού εχθρού μας εκλαμβάνεται από την Τουρκία ως αδυναμία μας και όχι ισχυρή αβροφροσύνη, όταν μάλιστα ο Τούρκος Πρόεδρος δεν έχει ανακαλέσει τίποτα απ’ όσα προκλητικά έχει κάνει ή έχει πει.
-Τι μήνυμα ήθελε να στείλει ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, λέγοντας την περασμένη εβδομάδα ενώπιον της τουρκικής εθνοσυνέλευσης ότι «θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο»;
Ο Χακάν Φιντάν, αρχηγός της ΜΙΤ για πολλά χρόνια και νυν ΥπΕξ, κουρδικής καταγωγής Τούρκος, είναι η προσωποποίηση του Οθωμανού αξιωματούχου σε σύγχρονη μορφή. Αυτό που δήλωσε είναι η πεμπτουσία του αξιακού κώδικα της νεοθωμανικής Τουρκίας, του στρατηγικού βάθους και της γαλάζιας πατρίδας, των συνόρων της καρδιάς τους. Κοινώς, μας λέει, εμείς θα πάμε και θα είμαστε όπου ήταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία, θέλετε δε θέλετε. Τον φόβο μας να ‘χετε. Αν όχι με όπλα, σίγουρα με φυσική παρουσία και επιρροή θα είμαστε εκεί.
-Εχει για εσάς σημασία η συγκεκριμένη χρονική στιγμή για τη διεξαγωγή των συνομιλιών, από την άποψη ότι ο Ερντογάν βρίσκεται πιο μακριά από ποτέ από τη Δύση;
Ο Ερντογάν έχει δηλώσει πολλές φορές πως η Τουρκία μένει στη Δύση όσο εξυπηρετείται οικονομικά και οπλικά/στρατιωτικά και πως το μέλλον της χώρας του είναι στην Ευρασία. H Δύση, οι ΗΠΑ, το γνωρίζουν αυτό και τον ανέχονται μέχρι να κοπούν οριστικά οι οικονομικοί και στρατιωτικοί δεσμοί.
Στη σκακιέρα αυτή παίζει και η Ελλάδα, η οποία, προσπαθώντας να έχει ειρήνη και λίγες τριβές, ακολουθεί τις κινήσεις που της υποδεικνύονται από τη Δύση. Στο πλαίσιο αυτό, γίνονται και οι συζητήσεις με την Τουρκία. Στο τέλος αυτών, ελπίζω η Ελλάδα να έχει κερδίσει χρόνο για όσα δυστοπικά έρχονται, για καλύτερη προετοιμασία της και τουλάχιστον να μην εκχωρήσει κάτι.
-Πριν από μερικές μέρες, ο Ερντογάν προσέβαλε τον Γερμανό καγκελάριο κατά τη διάρκεια της επισκέψεώς του στο Βερολίνο, αποδίδοντας εμμέσως πλην σαφώς τη φιλοϊσραηλινή στάση της Γερμανίας στις ενοχές της για το Ολοκαύτωμα! Βλέπετε πιθανό να επιδιώξει, έμμεσα, κάτι αντίστοιχο και με τον Ελληνα πρωθυπουργό;
Το θεωρώ βέβαιο. Και εάν δεν το κάνει, ως υποκριτικά εγκρατής στην κοινή συνέντευξη Τύπου στην Αθήνα, ίσως το κάνει από τη γη της Θράκης, αν τελικά μεταβεί στις 8 Δεκεμβρίου, όπως διαρρέεται. Σε κάθε περίπτωση, κάτι θα πει, ίσως από την Τουρκία, όταν επιστρέψει.
-Πιστεύετε ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις εξαρτώνται άμεσα ή όχι από τη μεγάλη εικόνα των σχέσεων Δύσης – Τουρκίας;
Ο Τούρκος Πρόεδρος θέλει η Τουρκία να γίνει κεντρική γεωπολιτική δύναμη και όχι απλά περιφερειακή, έχοντας συναλλαγές και αλισβερίσια με όλους παγκοσμίως, να εκμεταλλεύεται τους «κουτόφραγκους» της Δύσης και εμείς να είμαστε υπό την εποπτεία της Τουρκίας ως παλαιά αποκομμένη «αχάριστη» επαρχία των Οθωμανών. Δηλαδή εκλαμβάνει το kazan-kazan (win – win) όχι ως 50-50% , αλλά ως Λεόντειο συμφωνία, 80-20% υπέρ του. Ή για να θυμηθούμε το παλαιό οικογενειακό δίκαιο, η Τουρκία να είναι ο «σύζυγος» και η Ελλάδα η «ύπανδρος γυνή».
-Αν ήσασταν σύμβουλος του κ. Μητσοτάκη, θα του προτείνατε να ακολουθήσει επιθετική ή αμυντική τακτική στη συνάντηση;
Η σχολή σκέψης που ακολουθώ από την εποχή του αειμνήστου δασκάλου μου Νεοκλή Σαρρή, εδώ και 40 χρόνια, δεν σχετίζεται με αυτή των νυν συμβούλων του πρωθυπουργού, που είναι της απαλής ισχύος κατά δήλωση της υφ. Εξωτερικών μας. Η Τουρκία δεν σέβεται την καλοπιστία και τα συγχωροχάρτια. Τα εκλαμβάνει ως αδυναμία και εάν της δώσεις ένα, θέλει δύο και μετά τρία. Δεν σταματάει. Δυστυχώς καταλαβαίνει μόνο τη σκληρή γλώσσα, του ως εδώ και μη παρέκει, που στην παρούσα η χώρα μας δεν την ασκεί. Οπότε αν ήμουν σύμβουλός του, το πιθανότερο είναι ότι θα με απέπεμπε.
-Περνάει από το μυαλό σας η σκέψη της πιθανότητας να ξεκινάει σιγά-σιγά η διαδικασία για συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και να είναι κι αυτό ένα από τα «κρυφά» θέματα της ατζέντας;
Ναι, δυστυχώς. Εχω αποδείξεις και όχι απλά αποχρώσες ενδείξεις. Σας το είχα πει και πριν δύο χρόνια, σε παρόμοια ερώτησή σας.
Δείτε χάρτες και την προ διετίας απάντησή μου. Η Τουρκία ονομάζει το Αιγαίο Turkaegean, με notam το κόβει στα δύο για ασκήσεις και ασκεί καταχρηστικά δικαιώματα. Η Ελλάδα τα ανέχεται. Αρα η συνεκμετάλλευση είναι ήδη παρούσα, de facto. Απομένει και η de jure.
-Υπάρχει γενική αίσθηση ότι η Βρετανία έχει έρθει πολύ κοντά με την Τουρκία και ποντάρει σ’ αυτήν για να μπει στο παιχνίδι αξιοποίησης Αιγαίου και Αν. Μεσογείου. Βλέπετε κάποια σύνδεση μεταξύ της άκομψης αντίδρασης του Βρετανού πρωθυπουργού στον Κυρ. Μητσοτάκη και της σχέσης του με τον Ερντογάν;
Εχουν κάνει δουλειά οι Τούρκοι στη Βρετανία, ειδικά μετά το Brexit. Τα συμφέροντα είναι κοινά και μεγάλα σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο, ενώ είναι και διαχρονικά. Στις 27 Νοεμβρίου είδατε μια από τις κορυφές του παγόβουνου, με το τάχα θίξιμο του Βρετανο-Ινδού πρωθυπουργού για τα μάρμαρα του Παρθενώνα και την ακύρωση της συνάντησής του με τον Ελληνα πρωθυπουργό.
Αφενός πρόφαση, αφετέρου η ουσία και ηθική αυτουργία σχετίζεται με την Τουρκία. Δείτε τη γενική εικόνα, το δάσος και όχι απλά το δέντρο.
