Ο Λαβρόφ κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και την συνέντευξη που παραχώρησε σε διεθνή μέσα ενημέρωσης στη Νέα Υόρκη, προσπάθησε να αιτιολογήσει την εισβολή της χώρας του στην γειτονική της Ουκρανία, επαναλαμβάνοντας τους ψευδείς ισχυρισμούς της Μόσχας, ότι η εκλεγμένη κυβέρνηση του Κιέβου είναι παράνομη, γεμάτη νεοναζί και καταπιέζει τους ρωσόφωνους στην ανατολική Ουκρανία.
Την Παρασκευή ξεκίνησαν τα δημοψηφίσματα της Ρωσίας σε τέσσερις περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, τα οποία αποσκοπούν στην προσάρτηση των εδαφών αυτών που κατέλαβε δια της βίας. Το Κίεβο κατήγγειλε ότι οι κάτοικοι εξαναγκάζονται να ψηφίσουν και δεν τους επιτρέπεται να εγκαταλείψουν τις περιοχές αυτές κατά τη διάρκεια του τετραήμερου δημοψηφίσματος, το οποίο οι δυτικές χώρες χαρακτήρισαν “απάτη” που έχει ως στόχο να αιτιολογήσει μια κλιμάκωση στον πόλεμο διάρκειας επτά μηνών στην Ουκρανία.
“Μετά τα δημοψηφίσματα αυτά, η Ρωσία βεβαίως θα σεβαστεί την έκφραση της βούλησης αυτών των ανθρώπων που για πολλά χρόνια υποφέρουν από τις καταχρήσεις του νεοναζιστικού καθεστώτος”, δήλωσε ο Λαβρόφ στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.
Στην ερώτηση αν η Ρωσία θα είχε λόγους να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να υπερασπιστεί προσαρτημένες περιοχές της Ουκρανίας, ο Λαβρόφ απάντησε ότι το ρωσικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένου εδάφους “που θα κατοχυρωθεί περαιτέρω” στο Σύνταγμα της Ρωσίας στο μέλλον “τελεί υπό την πλήρη προστασία του κράτους”.
“Όλοι οι νόμοι, τα δόγματα, οι αντιλήψεις και οι στρατηγικές της Ρωσικής Ομοσπονδίας θα εφαρμόζονται σε όλη την επικράτειά της”, σημείωσε, αναφερόμενος επίσης ειδικά στο δόγμα της Ρωσίας για τη χρήση πυρηνικών όπλων.
Οι δηλώσεις αυτές έγιναν μετά την ρητή προειδοποίηση την Πέμπτη του πρώην προέδρου της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, συμμάχου του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ότι οποιοδήποτε όπλο στο οπλοστάσιο της Μόσχας, συμπεριλαμβανομένων των στρατηγικών πυρηνικών όπλων, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την υπεράσπιση εδαφών που ενσωματώνονται στη Ρωσία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα δήλωσε ότι τα σχόλια του Λαβρόφ και η προηγούμενη δήλωση του Πούτιν, όταν είπε ότι δεν μπλοφάρει για τη χρήση πυρηνικών όπλων, είναι “ανεύθυνα” και “απολύτως απαράδεκτα”.
“Η Ουκρανία δεν θα υποχωρήσει. Καλούμε όλες τις πυρηνικές δυνάμεις να μιλήσουν τώρα και να καταστήσουν σαφές στη Ρωσία ότι τέτοιου είδους ρητορικές θέτουν τον κόσμο σε κίνδυνο και δεν θα γίνουν ανεκτές”, έγραψε στο Twitter ο Κουλέμπα.
Η Ρωσία κατηγορεί τις ΗΠΑ και άλλες χώρες ότι είναι μέρη της σύγκρουσης επειδή αποστέλλουν όπλα για να βοηθήσουν την Ουκρανία να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Η πιθανή προσάρτηση ουκρανικού εδάφους εγείρει το ερώτημα πώς η Ρωσία μπορεί να ανταποκριθεί στη χρήση δυτικών όπλων σε αυτές τις περιοχές.
Η Ουκρανία ζήτησε επίσης την σύγκληση έκτακτης συνόδου του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τα δημοψηφίσματα αυτά, αιτούμενη η Ρωσία να “λογοδοτήσει για τις περαιτέρω προσπάθειές της να αλλάξει τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα της Ουκρανίας κατά παράβαση του Χάρτη του ΟΗΕ”, όπως σημείωσε στο Twitter ο εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών Όλεγκ Νικολένκο.
Επιστράτευση
Ο Πούτιν έδωσε εντολή την Τετάρτη για την πρώτη επιστράτευση στη Ρωσία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ανακοίνωση που εξώθησε κάποιους Ρώσους να κατευθυνθούν γρήγορα προς τα σύνορα, με την κυκλοφορία στα μεθοριακά σημεία με την Φινλανδία και την Γεωργία να αυξάνεται και τις τιμές των αεροπορικών ταξιδιών από τη Μόσχα να απογειώνονται.
Ερωτηθείς χθες γιατί τόσο πολλοί Ρώσοι εγκαταλείπουν τη χώρα, ο Λαβρόφ αναφέρθηκε στο δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης.
Ο Πούτιν εξαπέλυσε την εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία επιχειρηματολογώντας ότι η διεύρυνση της συμμαχίας του ΝΑΤΟ υπό τις ΗΠΑ μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης απειλεί τη Ρωσία.
Στην ερώτηση αν μπορεί να προβλέψει μελλοντικές συνομιλίες με τις ΗΠΑ που θα έκαναν τη Ρωσία να αισθανθεί πιο ασφαλής σχετικά με την παρείσφρυση του ΝΑΤΟ, όπως την χαρακτηρίζει η Μόσχα, ο Λαβρόφ απάντησε ότι η Δύση είναι αυτή που διέκοψε προηγούμενες συνομιλίες. Ο Αμερικανός ομόλογός του Άντονι Μπλίνκεν σταμάτησε τις συνομιλίες παραμονές της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, λέγοντας ότι η ανάπτυξη δυνάμεων της Ρωσίας στα σύνορα της Ουκρανίας συνιστά “απόρριψη της διπλωματίας”.
“Δεν λέμε όχι στις επαφές. Και όταν έρχονται προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, συμφωνούμε. Αν οι εταίροι μας θέλουν να συναντηθούμε διακριτικά, ώστε κανείς να μην μάθει γι’αυτό, είναι εντάξει, διότι πάντα είναι καλύτερο να μιλάμε από το να μην μιλάμε”, δήλωσε ο Λαβρόφ. “Ωστόσο στην παρούσα κατάσταση, η Ρωσία πολύ απλά δεν πρόκειται να κάνει το πρώτο βήμα”, σημείωσε.
Ο Λαβρόφ επεδίωξε να δώσει την εικόνα ότι η αντίθεση στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία περιορίζεται στην Ουάσινγκτον και τις χώρες υπό την επιρροή της. Η Ρωσία προσπαθεί να ξεπεράσει τη διεθνή της απομόνωση ενώ σχεδόν τα τρία τέταρτα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ψήφισαν υπέρ της επίπληξης της Μόσχας τον Μάρτιο.
Ο στρατηγικός εταίρος της Ρωσίας, η Κίνα είναι σταθερή στις θέσεις της, επικρίνοντας τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τη Δύση στη Ρωσία, αλλά απέχοντας από το να ενστερνιστεί ή να προσφέρει βοήθεια στην στρατιωτική εκστρατεία. Ωστόσο σε μια απροσδόκητη παραδοχή του την περασμένη εβδομάδα, ο Πούτιν δήλωσε ότι ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε ανησυχίες για την Ουκρανία.
Στην ερώτηση τέλος αν η Ρωσία δέχεται οποιεσδήποτε πιέσεις από την Κίνα για τον τερματισμό του πολέμου, ο Λαβρόφ απάντησε: “Μπορείτε να πείτε στους αναγνώστες, ακροατές, τηλεθεατές σας ότι απέφυγα να απαντήσω στην ερώτησή σας”.