Το 2019, οι παραδόσεις της Gazprom στην τουρκική αγορά μειώθηκαν καταστροφικά, κατά 8 δισ. κυβικά μέτρα. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από τα στοιχεία του τουρκικού ρυθμιστικού συμβουλίου για την αγορά ενέργειας (EPDK).
''Μπορούμε να πούμε ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εγκατέλειψε τη Gazprom για πρώτη φορά μέσα σε 13 χρόνια και λαμβάνει αέριο από άλλες πηγές.
Οι Τούρκοι απλώς τώρα αυξάνουν την εισαγωγή αερίου από τον αγωγό TAP, μέσω του οποίου το φυσικό αέριο από το πεδίο Shah Deniz στην Κασπία Θάλασσα μεταφέρεται στο Ερζερούμ και από εκεί στην Ελλάδα ενώ εισάγωγουν και υγροποιημένο.
Αυτός ο αγωγός επέτρεψε στην Τουρκία να αυξήσει άμεσα την εισαγωγή φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν κατά 1,9 δισ. κυβικά μέτρα (κατά 29%).''
Υπενθυμίζουμε ότι ο αγωγός TAP εμπόδισε μαζί με την ΕΕ την Gazprom να κατασκευάσει το αγωγό South Stream.
''Επιπλέον, η Τουρκία αύξησε την εισαγωγή αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου. Σε 11 μήνες το 2019,οι εισαγωγές ανήλθαν σε 10,9 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, ενώ για τους 12 μήνες έφθασαν σε 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αυτό αφορά ποσοστό 7% περισσότερο από ό, τι το 2018.
Ο κατάλογος των προμηθευτών του υγροποιημένου αερίου είναι αξιοσημείωτος. Πρώτες είναι οι ΗΠΑ (980 εκατομμύρια κυβικά μέτρα), μετά η Αλγερία (5,068 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα), το Κατάρ (1,93 δισεκατομμύρια), και η Νιγηρία (2,13 δισεκατομμύρια).
Περιστασιακές αποστολές υγροποιημένου φυσικού αερίου προέρχονταν επίσης από την Γουινέα, την Αίγυπτο, το Τρινιντάντ και Τομπάγκο, τη Νορβηγία και ακόμη και τη Γαλλία, σύμφωνα με εκθέσεις του EPDK.
Αλλά τα προϊόντα της ρωσικής NOVATEK δεν βρίσκονται σε αυτόν τον κατάλογο.
Μπορούμε να πούμε ότι ο Ερντογάν ενεργεί με τον δικό του εταιρικό τρόπο. Όταν χρειάζεται το Κρεμλίνο τότε διαβεβαιώνει την ρωσική ηγεσία για την μεγάλη φιλία του, πολλές φορές όμως δεν χάνει την ευκαιρία να χτυπήσει το "Ρώσο φίλο" από πίσω.
Ίσως οι Τούρκοι απλώς εκβιάζουν την Μόσχα με το φυσικό αέριο. Πριν από τέσσερα χρόνια, προέκυψε διαφορά τιμής μεταξύ της Άγκυρας και Μόσχας. Ο λόγος ήταν η έκπτωση που προσέφερε η Gazprom στις τουρκικές εταιρείες, την οποία δεν δέχθηκαν οι Τούρκοι, διότι την θεωρούσαν ως μικρή.
Οι διάδικοι άσκησαν κατ 'επανάληψη προσφυγή στο δικαστήριο, στη συνέχεια η σύγκρουση έφθασε στο επίπεδο των προέδρων. Τον Απρίλιο του 2019, ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Ερντογάν συζήτησαν την κατάσταση, αλλά δεν μπόρεσαν να επιλύσουν τις αντιφάσεις.
Τώρα, εκμεταλλευόμενη τον ασυνήθιστα ζεστό χειμώνα στην Ευρώπη και την πτώση των τιμών στην αγορά φυσικού αερίου, η Τουρκία βιάζεται να τιμωρήσει τη Gazprom για την αδιαλλαξία της. Αν ισχύει αυτό, η κατάσταση με τον εφοδιασμό της Τουρκίας μέχρι τα τέλη του 2020, όταν προβλέπεται να εξισωθεί η αγορά φυσικού αερίου, θα επανέλθει στο φυσιολογικό”, δηλώνει ο Ρώσος ειδικός Αντρέι Πολουνίν.
''Η μείωση των αγορών φυσικού αερίου από την Ρωσία αποτελεί ανησυχητικό σημάδι για το Κρεμλίνο και την οικονομία της χώρας. Η κατάσταση με τον υποτονικό αγωγό Blue Stream, κινδυνεύει να γίνει ένα μοντέλο και για τον νέο αγωγό Nord Stream 2 που εξυπηρετεί την Γερμανία κυρίως, όσο όμως και με τον αγωγό Turkish Stream.
Το πρόβλημα είναι ότι το φυσικό αέριο έχει γίνει μέρος της αμερικανικής παγκόσμιας πολιτικής και οι ρωσικοί αγωγοί μπαίνουν σ ε αυτά τα παιχνίδια μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας.
Όλες οι παραδόσεις φυσικού αερίου μέσω ρωσικών αγωγών, αποκτούν αυτόματα σημαντικούς κινδύνους.
Τόσο οι Τούρκοι όσο και οι Ευρωπαίοι, προσπαθούν ήδη να ελαχιστοποιήσουν αυτούς τους κινδύνους σήμερα, αναπτύσσοντας την υποδομή για τη λήψη υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), η οποία μειώνει την εξάρτηση από την Ρωσία. Παράλληλα, η Gazprom έχει μόνο ένα πράγμα να υπολογίσει, τις απώλειες πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων”, δηλώνει ο ίδιος.
"Η κατάσταση που έχει αναπτυχθεί στον κόσμο στην ίδια την αγορά αερίου διεγείρει τη διαφοροποίηση των προμηθευτών", δήλωσε ο Andrei Bunich, πρόεδρος της Ένωσης Επιχειρηματιών και Ενοικιαστών της Ρωσίας.
Αλλά, βεβαίως, το θέμα επιδεινώνεται από τον γεωπολιτικό παράγοντα. Ο εφοδιασμός με φυσικό αέριο είναι θέμα εθνικής ασφάλειας. Έτσι το ερμηνεύει η ΕΕ και η Τουρκία. Είναι σαφές ότι σε αυτή την κατάσταση θα δοθεί πάντα προτεραιότητα στα δικά μας συμφέροντα.
Εάν η προμηθεύτρια χώρα είναι μονοπωλιακός παράγοντας στην αγορά ή εάν δεν είναι φιλικός, θα ακολουθηθεί πάντα μια ορισμένη πορεία προς αυτόν. Για παράδειγμα, εάν μειωθεί η ζήτηση, οι ενεργειακοί φορείς αυτής της χώρας θα εγκαταλειφθούν. Άν υπάρχει επιλογή δύο προμηθευτών με συγκρίσιμους όρους, θα αποκλειστεί πάντα κάποιος που θεωρείται δυνητικά επικίνδυνος.
Στην πραγματικότητα, το Αζερμπαϊτζάν έχει καταλάβει το σημερινό μερίδιο της τουρκικής αγοράς που έχει χάσει η Gazprom.
Αλλά δεν θα εξισώσω την κατάσταση της Τουρκίας με την ευρωπαϊκή. Στην Ευρώπη, απλώς δεν υπάρχει τέτοια πλεονάζουσα ικανότητα υποδομής. Ναι, υπάρχουν τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου αερίου , αλλά βρίσκονται στο νότιο τμήμα της Ευρώπης, ενώ η Βόρεια Θάλασσα δεν διαθέτει νέα αποθέματα φυσικού αερίου.
Ως εκ τούτου, μόλις αρχίσει ένας ψυχρός χειμώνας στην Ευρώπη, η ευρωπαϊκή υποδομή “φορτώνει” μεγάλες ποσότητες αερίου”, τονίζει ο ίδιος.
Ο πόλεμος όμως σήμερα διεξάγεται με άλλα μέσα και στην συγκεκριμένη περίπτωση με "ενεργειακά όπλα", έτσι η κόντρα Ρωσίας και ΗΠΑ οδηγεί σε αυτού του είδους τις πολιτικές. Το τέλος πάντως αυτών των πρακτικών θα είναι τρομερά δραματικό για ολόκληρο τον πλανήτη, αυτό είναι σχεδόν αδιαπραγμάτευτο .