Στην εξαιρετικά μεγάλη σημασία του διαδρόμου Zangezur, για Τουρκία -Αζερμπαϊτζάν-Κίνα-Ρωσία-ΗΠΑ-ΕΕ, είχαμε αναφερθεί σε άρθρο μας από τον Ιούνιο του 2021
Τα τουρκικά σχέδια έχουν ως ακρογωνιαίο λίθο τον διάδρομο Zangezur
Η διάλυση της ΕΣΣΔ είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία νέων κρατών περιμετρικά της Κασπίας, σε έναν χώρο ο οποίος ταυτίζεται με την «Heartland» του Sir Halford Mackinder, σύμφωνα με τον οποίο, εκείνη η χώρα που θα εξουσιάζει την εν λόγω περιοχή θα είναι η κυρίαρχη υπερδύναμη του πλανήτη για τα επόμενα χρόνια.
Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν είναι χώρες που προέκυψαν μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ στην ευρύτερη περιοχή της Κασπίας που μαζί με την Τουρκία ,αποτελούν τις χώρες του Οργανισμού Τουρκικών κρατών (OTS).
Η Τουρκία αποσκοπεί μέσω του διαδρόμου Zangezur που είναι έδαφος της Αρμενίας, να συνδεθεί χερσαία άμεσα με το Αζερμπαϊτζάν και εν συνεχεία μέσω της Κασπίας με της "Χώρες του Τουρκικού κόσμου" (ΟTS), με σκοπό να αναχθεί σε μια περιφεριακή υπερδύναμη.
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι οι χώρες αυτές βρίσκονται στην καρδιά της Ευρασίας, στην νότια "αυλή" της Ρωσίας και Δυτικά της Κίνας και από αυτές διέρχονται οδικοί και σιδηροδρομικοί άξονες του "Κινεζικού δρόμου του μεταξιού"
Οι ΗΠΑ έχουν αντιληφθεί τα παραπάνω και θέλουν να "φιμώσουν" τον κινεζικό "δρόμο του μεταξιού" αλλά και να ελέγξουν τις τουρκικές φιλοδοξίες γιαυτό και παρεμβαίνουν.
Μόσχα και Ουάσιγκτον αλληλοκατηγορούνται για το Ναγκόρνο Καραμπάχ ενώ η Τουρκία καραδοκεί
Συναφές με τα παραπάνω είναι άρθρο Διεθνούς ΜΜΕ, το οποίο επισημαίνει:
"Ενώ η Μόσχα και η Ουάσιγκτον αλληλοκατηγορούνται για αποσταθεροποίηση της περιοχής του Νοτίου Καυκάσου, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ φιλοξένησε συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις οποίες υπαινίχθηκε την προοπτική δημιουργίας χερσαίου διαδρόμου μεταξύ των δύο χωρών τους μέσω της Αρμενίας.
«Προτρέπουμε την Ουάσιγκτον να απόσχει από εξαιρετικά επικίνδυνα λόγια και ενέργειες που οδηγούν σε τεχνητή αύξηση του αντιρωσικού αισθήματος στην Αρμενία», δήλωσε ο πρεσβευτής της Ρωσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Ανατόλι Αντόνοφ στην εφαρμογή μηνυμάτων Telegram την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου.
Τα σχόλια του Αντόνοφ ακολούθησαν τον εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που είπε τη Δευτέρα ότι η Ρωσία έδειξε ότι δεν είναι αξιόπιστος εταίρος αφού η Αρμενία κατηγόρησε τη Μόσχα για αποτυχία να παρέμβει στην κατάληψη του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν την περασμένη εβδομάδα.
Από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η Αρμενία βασιζόταν σε μια εταιρική σχέση ασφάλειας με τη Ρωσία, αλλά οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν ξεφτίσει από τότε που ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ξεκίνησε την εισβολή στην Ουκρανία το 2022.
«Πιστεύω ότι η Ρωσία έχει δείξει ότι δεν είναι εταίρος στον τομέα της ασφάλειας στον οποίο μπορεί κανείς να βασιστεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Μίλερ.
Το δράμα των Αρμενίων του Καραμπάχ
Χιλιάδες Αρμένιοι εγκατέλειψαν την αποσχισθείσα περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ μέχρι τη Δευτέρα, αφού οι μαχητές τους ηττήθηκαν από το Αζερμπαϊτζάν στην αστραπιαία στρατιωτική επιχείρηση της περασμένης εβδομάδας.
Το Μπακού έχει υποσχεθεί να προστατεύσει τα δικαιώματα των περίπου 120.000 Αρμενίων που αποκαλούν το Καραμπάχ πατρίδα τους, αλλά πολλοί αρνούνται να δεχτούν τις διαβεβαιώσεις του. Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν κατηγόρησε τη Ρωσία για την αποτυχία να διασφαλίσει την ασφάλεια της Αρμενίας.
Η Ουάσιγκτον και ορισμένοι δυτικοί σύμμαχοί της καταδίκασαν τις εχθροπραξίες των Αζέρων, οι οποίες έχουν αλλάξει τα περιγράμματα του Νότιου Καυκάσου, ένα συνονθύλευμα εθνοτήτων που διασταυρώνεται με αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου όπου η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Τουρκία και το Ιράν ανταγωνίζονται για επιρροή.
Η Μόσχα είπε ότι η Αρμενία ευθύνεται για τη νίκη του Αζερμπαϊτζάν επί του Καραμπάχ επειδή φλέρταρε με τη Δύση αντί να συνεργαστεί με τη Μόσχα και το Μπακού για την ειρήνη.
Τη Δευτέρα, η επικεφαλής της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID) Samantha Power και ο Αναπληρωτής Υπουργός του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Γιούρι Κιμ, έφθασαν στην Αρμενία, στην πρώτη επίσκεψη ανώτερων αξιωματούχων των ΗΠΑ από τότε που οι Αρμένιοι του Καραμπάχ εξαναγκάστηκαν σε κατάπαυση του πυρός.
Οι συνομιλίες του Ναχτσιβάν
Την ίδια μέρα ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ φιλοξένησε συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις οποίες υπαινίχθηκε την προοπτική δημιουργίας χερσαίου διαδρόμου μεταξύ των δύο χωρών τους μέσω της Αρμενίας, κάτι που αντιτίθεται στην ιδέα.
Ο Ερντογάν φιλοξένησε τη συνάντηση στον αυτόνομο θύλακα Ναχτσιβάν του Αζερμπαϊτζάν, μια λωρίδα εδάφους φωλιασμένη ανάμεσα στην Αρμενία, το Ιράν και την Τουρκία που η Άγκυρα και το Μπακού θέλουν να συνδέσουν με το άκρο του Αζερμπαϊτζάν χαράσσοντας έναν χερσαίο διάδρομο που θα διέρχεται από τη νότια Αρμενία.
Η Τουρκία, η οποία υποστήριξε το Αζερμπαϊτζάν με όπλα στη σύγκρουση του 2020, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι υποστήριξε τους στόχους της τελευταίας στρατιωτικής επιχείρησης του Αζερμπαϊτζάν, αλλά δεν έπαιξε κανένα ρόλο σε αυτήν.
Ο Αλίεφ το 2021 απείλησε να δημιουργήσει έναν τέτοιο διάδρομο που θα δημιουργούσε μια συνεχόμενη χερσαία γέφυρα μεταξύ των στενών συμμάχων Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν και θα στερούσε από την Αρμενία τα χερσαία σύνορα με το Ιράν, «είτε αρέσει στην Αρμενία είτε όχι».
Ένα κανάλι που συνδέεται με τους Αρμένιους του Καραμπάχ ανέφερε ότι τα λόγια του Αλίεφ έμοιαζαν δυσοίωνα.
«Ο νέος στόχος του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας είναι το Syunik ,μια επαρχία στη νότια Αρμενία από την οποία θα περνούσε ένας τέτοιος διάδρομος,. Ήδη το δηλώνουν ανοιχτά. Ενεργές προετοιμασίες για πόλεμο βρίσκονται σε εξέλιξη», ανέφερε.
Ο Ερντογάν και ο Αλίεφ επρόκειτο να επιθεωρήσουν μια πρόσφατα εκσυγχρονισμένη στρατιωτική εγκατάσταση στο Ναχτσιβάν και να παρευρεθούν στην τελετή έναρξης λειτουργίας ενός νέου αγωγού φυσικού αερίου από την Τουρκία.
Ο Ερντογάν είπε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Τρίτη την περασμένη εβδομάδα, την ημέρα που το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε τη στρατιωτική του επιχείρηση για να ανακτήσει τον έλεγχο του Καραμπάχ, ότι υπήρχε, όπως αποκάλεσε, «μια ιστορική ευκαιρία για την οικοδόμηση της ειρήνης» στην περιοχή του Νοτίου Καυκάσου.
«Αλλά η Αρμενία δεν αξιοποιεί στο έπακρο αυτή την ιστορική ευκαιρία», παραπονέθηκε ο Ερντογάν.Αναμένουμε μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών το συντομότερο δυνατό και οι υποσχέσεις να εκπληρωθούν γρήγορα, ειδικά για το άνοιγμα του διαδρόμου Zangezur ».
ΗΠΑ και Τουρκία συζητούν μεταξύ άλλων το θέμα του «διάδρομου Ζανγκέζουρ».
Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν σχολίασε την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Ναχιτσεβάν τη Δευτέρα και τις συζητήσεις για τον «διάδρομο της Ζανγκεζούρ».
"Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ σημείωσε κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης Τύπου του Υπουργείου τη Δευτέρα ότι οι ΗΠΑ έχουν «εμπλακεί με την τουρκική κυβέρνηση για αυτό το θέμα».
«Ήταν ένα από τα θέματα που συζήτησε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Blinken με τον Τούρκο ομόλογό του όταν συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη την Παρασκευή. Συνεχίζουμε να ελπίζουμε ότι όλοι οι σύμμαχοι και οι εταίροι μας θα μπορούσαν να παίξουν εποικοδομητικό ρόλο στην επίτευξη μιας διαρκούςς συμφωνία, και αυτή φυσικά θα περιελάμβανε την Τουρκία, αλλά δεν έχω κάποιο σχόλιο για μια συγκεκριμένη πρόταση», πρόσθεσε το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών."
Το σχέδιο των ΗΠΑ
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η παρέμβαση των ΗΠΑ για το θέμα του διαδρόμου του Zangezur , τόσο με την Τουρκία όσο και με την Αρμενία,με σίγουρα χαμένη την Ρωσία, η οποία λόγω της εμπλοκής της στον πόλεμο στην Ουκρανία, χάνει ερείσματα στην Υπερκαυκασία, με το Γιερεβάν να κάνει σαφή στροφή κατά την εκτίμησή μας υπέρ της Δύσης.
Εκτίμησή μας είναι ότι "ψήνεται" από πλευράς ΗΠΑ μια λύση που να ικανοποιεί όλους τους δρώντες εν μέρη, πλήν Ρωσίας που θα είναι η μεγάλη χαμένη, σύμφωνα με την οποία ο διάδρομος Zangezur θα εξακολουθήσει να είναι Αρμενικό έδαφος, πλην όμως θα ανοίξει ως ένας Διεθνής διάδρομος εμπορίου και συγκοινωνιών, ικανοποιώντας έτσι μερικώς τις επιδιώξεις Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν που θα διασυνδεθούν χερσαία μεταξύ τους και μέσω Κασπίας με τις "χώρες του Τουρκικού κόσμου" .
Οι ΗΠΑ μέσω συμμαχίας που θα αναπτύξουν με την Αρμενία θα έχουν τη δυνατότητα ελέγχου του υπόψιν διαδρόμου, φρενάροντας τις Τουρκικές υπερφίαλες βλέψεις, μπαίνοντας παράλληλα "σφήνα" στον Κινέζικο δρόμο του μεταξιού
