Για δεκαετίες, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν έχουν πολεμήσει μεταξύ τους, επιχειρώντας να λύσει η κάθε μια για λογαριασμό της "το ζήτημα", του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Έχουν παραβιαστεί πολυάριθμες εκεχειρίες και ο συνεχιζόμενος πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο χιλιάδων, και τον τραυματισμό πολλών .
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αρμενία: Προτείνει αποστρατικοποιημένη ζώνη στο Καραμπάχ και στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν
Η Δύση προσπάθησε επίσης να βοηθήσει στην επίλυση της σύγκρουσης στέλνοντας εκατομμύρια δολάρια οικονομικής και ανθρωπιστικής βοήθειας. Παρά τις προσπάθειες αυτές, η κατάσταση συνεχίζεται χωρίς τέλος.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι, πρόκειται να κλιμακωθεί η σύγκρουση Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν ή όχι;
Σε αυτό επιχειρεί να απαντήσει με άρθρο του Διεθνές ΜΜΕ, του οποίου τα κυριότερα σημεία είνα τα εξής:
"Νωρίτερα φέτος, φάνηκε ότι σημειωνόταν πρόοδος. Τον Ιούλιο, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ συναντήθηκαν στη Γεωργία, όπου συζήτησαν ένα σχέδιο για την εξομάλυνση των σχέσεων. Αρμένιοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι θα αποσύρουν τις δυνάμεις τους από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ενώ οι αρχές του Καραμπάχ διέταξαν τους κατοίκους της περιοχής του Λατσίν να μετεγκατασταθούν.
Οι ηγέτες του Αζερμπαϊτζάν δήλωσαν τότε ότι θα ανακτήσουν τον έλεγχο της περιοχής.
Αλλά μετά όλα άλλαξαν. Τον Αύγουστο, ένας στρατιώτης του Αζερμπαϊτζάν και δύο στρατιώτες του Καραμπάχ σκοτώθηκαν. Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν κατηγόρησαν αμέσως ο ένας τον άλλο για παραβίαση της ισχύουσας εκεχειρίας.
Λίγο αργότερα, δεκάδες χιλιάδες Αρμένιοι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν για την απόφαση της κυβέρνησής τους να παραχωρήσει τον έλεγχο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν.
Νέες παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός αναφέρθηκαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο.
Δεδομένων αυτών των εξελίξεων, φαίνεται ότι τα πράγματα χειροτερεύουν στην περιοχή.
Βλέποντας μια πιθανή κλιμάκωση της σύγκρουσης, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ προσφέρθηκαν να φέρουν για ειρηνευτικές συνομιλίες Πασινιάν και Αλίεφ.
Ωστόσο, ο Αλίεφ είπε ότι δεν ενδιαφέρεται για αυτές τις διαπραγματεύσεις, υποστηρίζοντας ότι η Αρμενία και η Γαλλία εργάζονται για να υπονομεύσουν τη χώρα του και ότι η Γαλλία είχε λάβει «θέση κατά του Αζερμπαϊτζάν».
Τα λεγόμενα του Αλίεφ φανερώνουν την τακτική του, αφού ημέρες μετά την ματαίωση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, αξιωματούχοι του Αζερμπαϊτζάν φέρεται να απέκλεισαν τον Διάδρομο Λατσίν, το μοναδικό πέρασμα που συνδέει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ με την Αρμενία.
Σύμφωνα με αρμενικές αναφορές, πάνω από 120.000 άνθρωποι αποκόπηκαν από την Αρμενία για αρκετές ώρες λόγω αυτού του «αποκλεισμού». Αξιωματούχοι του Αζερμπαϊτζάν έχουν ισχυριστεί ότι η Αρμενία χρησιμοποιεί τον διάδρομο για να εισβάλει κρυφά στρατιωτικό υλικό στην περιοχή, μια κατηγορία που Αρμένιοι αξιωματούχοι αρνούνται.
Εν μέσω των καθυστερήσεων στις διαπραγματεύσεις, οι Αρμένιοι ανησυχούν τώρα ότι το Αζερμπαϊτζάν προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ με τη βία. Οι Αρμένιοι δήλωσαν προηγουμένως ότι θα αποσύρουν τα στρατεύματά τους από την περιοχή μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Η Αρμενία είπε επίσης στους κατοίκους να εγκαταλείψουν την περιοχή, αλλά δεκάδες χιλιάδες Αρμένιοι συνεχίζουν να κατοικούν εκεί. Επιπλέον, το Διεθνές Δικαστήριο της Δικαιοσύνης και τα Ηνωμένα Έθνη εξακολουθούν να εξετάζουν τις αξιώσεις που υποβλήθηκαν από τις κυβερνήσεις της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν.
Δεδομένων των καθυστερήσεων σε αυτά τα διάφορα θέματα, οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν γίνονται ανυπόμονες. Αντίθετα, μπορεί να προσπαθήσουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Η Ρωσία, η οποία έχει επί του παρόντος ειρηνευτικές δυνάμεις στην περιοχή, έχει απασχοληθεί με τον παράνομο και περιττό πόλεμο της στην Ουκρανία.
Ως αποτέλεσμα της φθίνουσας επιρροής της Ρωσίας στην περιοχή, η Τουρκία έχει γίνει ο κύριος ενδιάμεσος.
Αντιμετωπίζει όμως τα δικά της προβλήματα καθώς καταπολεμά τον αυξανόμενο πληθωρισμό, ενώ παράλληλα προσπαθεί να εξισορροπήσει το νόμισμά της που καταρρέει. Με δύο από τις μεγαλύτερες δυνάμεις της περιοχής να ασχολούνται με τις δικές τους υποθέσεις, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αφήνονται να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους καθώς προσπαθούν να επιλύσουν τις διαφορές τους.
Αρμένιοι αξιωματούχοι αναφέρουν τώρα ότι οι κάτοικοι στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχουν αποκοπεί από το φυσικό αέριο και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκφράσει τις ανησυχίες της για την κατάσταση, τονίζοντας ότι δεν έχει παρουσία στην περιοχή, γεγονός που καθιστά την αξιολόγηση της κατάστασης πιο περίπλοκη.
Ωστόσο, η ΕΕ προσπαθεί ενεργά να συνεργαστεί με αξιωματούχους της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για την αποκλιμάκωση των πρόσφατων εξελίξεων στην περιοχή.
Συνολικά, οι πρόσφατες κλιμακώσεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι αποτέλεσμα χαμένων ευκαιριών. Η σύγκρουση φουντώνει και υποχωρεί καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Αρμένιοι και Αζερμπαϊτζάν αξιωματούχοι έχουν συναντηθεί σε πολλές περιπτώσεις, αλλά ελάχιστα μέτρα έχουν ληφθεί για την επίλυση της σύγκρουσης.
Αντίθετα, η τρέχουσα κατάπαυση του πυρός έχει παραβιαστεί, πρόσθετες ζωές έχουν χαθεί και οι πολίτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν είναι απογοητευμένοι από την ατέρμονη σύγκρουση.
Καθώς μπαίνουμε στο 2023, θα πρέπει ο κόσμος να βοηθήσει στη μεσολάβηση της σύγκρουσης και τελικά να πείσει την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν να υπογράψουν μια συνθήκη ειρήνης για τον τερματισμό του πολέμου.
Κάτι τέτοιο θα γλιτώσει χιλιάδες ζωές από πρόσθετες κακουχίες.
Αλλά εάν η σύγκρουση συνεχίσει να παρατείνεται και αν αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές δεν συνεργαστούν, ο κίνδυνος μιας πιο θανατηφόρας σύγκρουσης θα αυξηθεί. Είναι ώρα για ειρήνη"
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι ο κίνδυνος νέων εχθροπραξιών μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, είναι υπαρκτός και μεγάλος.
Το θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι ζωτικής σημασίας και για τις δύο χώρες, ενώ συγκρουόμενα συμφέροντα έχουν Ρωσία, Τουρκία αλλά και Ιράν στην περιοχή.
Η Τουρκία προσβλέπει μέσω του Αζερμπαϊτζάν και του ζωτικότατης σημασίας διαδρόμου του Zangezur να αποκτήσει πρόσβαση στις χώρες του "Τουρκικού κόσμου" και στα πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων τους, τα οποία μέσω αγωγών να να μεταφέρει στο έδαφός της και από εκεί να τα εξάγει προς την ΕΕ.
Αυτό έρχεται σε σύγκρουση με τα Ρωσικά συμφέροντα, αφού η Μόσχα επιθυμεί να ελέγχει τη νότια αυλή της, αν και στην παρούσα φάση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ενφανίζεται εφασθενημένη στην περιοχή της Υπερκαυκασίας.
Τέλος το Ιράν το οποίο είναι πλέον στρατηγικός σύμμαχος με την Ρωσία, είναι υπέρ της Αρμενίας , την οποία προθυμοποιείται να την εξοπλίζει με Drones, αφού φοβάται ότι οι Αζέροι επιθυμούν να υποκινήσουν ταραχές στην μεγάλη μειονότητα ομοεθνών τους που ζει στο Ιράν.
Σε τέτοια περίπτωση το Αζερμπαϊτζάν θα χάσει το πλεονέκτημα σε drones που έχει χάρη στην Τουρκία, γεγονός που του χάρισε την στρατιωτική νίκη κατά της Αρμενίας πρόσφατα.
