Οι απειλές και οι δηλώσεις του Ερντογάν και υψηλών αξιωματούχων της κυβέρνησής του, για ακόμη μία φορά φαίνεται να έχουν στο στόχαστρό τους το εσωτερικό της χώρας λόγω των επερχόμενων εθνικών εκλογών, παρά του αντιθέτου.
Πρώτα, είχαμε το ηχηρό μήνυμα του Κογκρέσου προς την Τουρκία για τις υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά. Ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, συνεχίζει να διατηρεί το δικαίωμα του βέτο ως πρόεδρος της επιτροπής Διεθνώς Σχέσεων της Γερουσίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Δεν πιάνει μία! Γιατί η Τουρκία δεν μπορεί να γίνει ενεργειακός παίκτης για την ΕΕ με ή χωρίς τη Ρωσία
«Πιστεύουμε ότι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δεν θα πρέπει να πραγματοποιούν μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις σε εναέριους χώρους άλλων νατοϊκών συμμάχων», σημειώνουν οι Αμερικανοί νομοθέτες στο συνοδευτικό επεξηγηματικό κείμενο του NDAA.
Στο «καναβάτζο» φαίνεται επίσης να είναι η Τουρκία σχετικά με το θέμα των S-400, καθώς ξένο μέσο ενημέρωσης αποκαλύπτει, πως αποφάσισε να τοποθετήσει το πυραυλικό σύστημα μεγάλου βεληνεκούς S-400 που αγόρασε από τη ρωσική υπηρεσία εξαγωγής όπλων Rosoboronexport σε μια εγκατάσταση αποθήκευσης, αντί να το ενεργοποιήσει και να βαθύνει το ρήγμα που αντιμετωπίζει με τις ΗΠΑ και να διακινδυνεύσει περαιτέρω κυρώσεις.
Αυτή η εξέλιξη, διαψεύδει πλήρως τον υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος διεμύνησε προς τις ΗΠΑ ότι δεν θα υποχωρήσει στο θέμα των S-400, λέγοντας ότι θα μείνουν στην χώρα. Ο κ. Ακάρ μάλιστα είπε σε απειλητικό τόνο ότι, εντός μιας ώρας μπορούν να χρησιμοποιηθούν οπουδήποτε.
«Εμείς αυτή την περίοδο προσπαθούμε να πάρουμε τα F-16, όμως φυσικά έχουμε κι άλλα πράγματα στο μυαλό μας. Μας λένε πού είναι οι S-400. Τα συστήματα S-400 είναι στη θέση τους και είναι έτοιμα προς χρήση», είχε δηλώσει.
Αναβολή σχεδίων για την ενεργοποίηση των S-400
Η αποκάλυψη ότι οι πύραυλοι είναι αποθηκευμένοι σε άγνωστη τοποθεσία, έγινε σε ομιλία του υπουργού Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων στην Επιτροπή Σχεδιασμού και Προϋπολογισμού του κοινοβουλίου στις 22 Νοεμβρίου 2022.
Ο Ακάρ δεν αποκάλυψε την τοποθεσία όπου ήταν αποθηκευμένοι οι πύραυλοι, αλλά ισχυρίστηκε ότι ήταν έτοιμοι να αναπτυχθούν σε περίπτωση απειλής και μόλις ληφθεί η απόφαση πού θα τοποθετηθεί το σύστημα αεράμυνας. Οι παρατηρήσεις του έδειξαν ότι, η τουρκική κυβέρνηση έχει αναβάλει τα σχέδια για την ενεργοποίηση των S-400 και δεν θα λάβει απόφαση σχετικά με το πού θα τους αναπτύξει σύντομα.
Μίλησε επίσης για το χρόνο που απαιτείται για τη μεταφορά και την ανάπτυξη του συστήματος S-400, καθώς προσπάθησε να αντικρούσει τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης ότι οι πύραυλοι δεν είναι τίποτα άλλο από άχρηστη διάσωση.
Όταν τέθηκαν παρόμοια ερωτήματα από την ίδια επιτροπή ένα χρόνο νωρίτερα, ο Ακάρ επικαλέστηκε «κρατικά μυστικά» και είπε ότι δεν θα αποκαλύψει λεπτομέρειες σχετικά με τους ρωσικούς πυραύλους.
Ιστορικό σύμβασης και κυρώσεις
Η Τουρκία και η Ρωσία υπέγραψαν σύμβαση στις 11 Απριλίου 2017, για δύο συστήματα S-400 αξίας περίπου 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η πρώτη παράδοση πυραύλων S-400 που ξεκίνησε στις 12 Ιουλίου 2019 και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019, δεν παρείχε στην Τουρκία καμία μεταφορά τεχνολογίας. Η Ρωσία απλώς έστειλε δύο συστήματα S-400 και περισσότερους από 120 πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, ως μέρος της συμφωνίας μαζί με εμπειρογνώμονες για την εκπαίδευση Τούρκων στρατιωτών σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας τους. Η δεύτερη παρτίδα δεν έχει ακόμη παραδοθεί.
Η επιμονή της κυβέρνησης του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να προχωρήσει στην απόκτηση των ρωσικών όπλων είχε υψηλό κόστος για την Τουρκία. Η Άγκυρα, όχι μόνο αποβλήθηκε από το παγκόσμιο πρόγραμμα F-35 Joint Strike Fighter αλλά και υπέστη μια σειρά κυρώσεων, εμπάργκο και περιορισμούς, στην προμήθεια αμυντικών ειδών από τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Τον Αύγουστο του 2022 Ρώσοι αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι, η Τουρκία είχε υπογράψει για την αγορά άλλης παρτίδας πυραύλων S-400, αλλά αυτός ο ισχυρισμός διαψεύστηκε από την Άγκυρα, η οποία δήλωσε ότι δεν είχαν γίνει νέες συμφωνίες για την αγορά νέων πυραύλων.
Οι ΗΠΑ έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει την Τουρκία ότι, η ενεργοποίηση των πυραύλων S-400 ή η αγορά μιας δεύτερης παρτίδας θα προκαλούσε αυστηρότερες κυρώσεις βάσει του νόμου για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής, μέσω κυρώσεων (CAATSA). Στις 14 Δεκεμβρίου 2020, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στην Προεδρία της Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας (Savunma Sanayii Başkanlığı, SSB) και σε ορισμένους από τους κύριους αξιωματικούς της σχετικά με την προμήθεια S-400.
Οι κυρώσεις παγώνουν τα περιουσιακά στοιχεία τεσσάρων αξιωματούχων στις δικαιοδοσίες των ΗΠΑ και απαγορεύουν την είσοδό τους στις ΗΠΑ. Περιλαμβάνουν επίσης, απαγόρευση για τις περισσότερες άδειες εξαγωγής και άδειες προς τον οργανισμό.
