Η Διεθνής κοινότητα τελεί σε αναμονή αναφορικά με το αν τελικά η Άγκυρα θα λάβει την έγκριση για περιορισμένη στρατιωτική δράση στην περιοχή.
Η μοίρα των Κούρδων της Συρίας εξαρτάται από επικερδείς συμφωνίες μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ αλλά και της Τουρκίας, αφού είναι γνωστές οι επιδιώξεις των πολιτικών τους συμφερόντων στη Συρία σε βάρος των Κούρδων, αναλόγως των περιστάσεων.
Πώς θα επηρεάσουν οι τελευταίες παρασκηνιακές κινήσεις τη μεγαλύτερη εθνική μειονότητα της Συρίας;
Ως μικρός συμμετέχων στο μεγάλο συριακό παιχνίδι, οι Κούρδοι προσπαθούν να διατηρήσουν καλές σχέσεις τόσο με την Ουάσιγκτον όσο και με τη Μόσχα. Γνωρίζουν ότι οι ΗΠΑ είναι μια μεγάλη παγκόσμια δύναμη και ότι η Ρωσία έχει πολύ ισχυρή επιρροή στη Δαμασκό. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν επανειλημμένα δείξει ότι δεν είναι διατεθειμένες να επιτρέψουν στις σχέσεις με την Τουρκία, σύμμαχο του ΝΑΤΟ, να επιδεινωθούν λόγω των Κούρδων.
Γι' αυτό οι Κούρδοι κατά καιρούς στρέφονται στη Ρωσία και τον πελάτη τους Μπασάρ Άσαντ για πραγματική προστασία.
Από τότε που ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκαν στο ρωσικό θέρετρο της Μαύρης Θάλασσας Σότσι στις 29 Σεπτεμβρίου, η Τουρκία προετοιμάζεται για μια στρατιωτική δράση στη βόρεια Συρία.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Άγκυρα σχεδιάζει να πραγματοποιήσει μια νέα επιχείρηση κατά των Κούρδων της Συρίας και να καταλάβει την πόλη Τελ Ριφάατ, καθώς και το Κομπάνι, μια πόλη γνωστή ως Κουρδικό Στάλινγκραντ. Τ
Το Κομπάνι βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) από το 2012, ενώ συριακά και ρωσικά στρατεύματα εισήλθαν στη συνοριακή πόλη το 2019 κατά τη διάρκεια προηγούμενης τουρκικής εισβολής.
Τις τελευταίες εβδομάδες, Τούρκοι και Ρώσοι αξιωματούχοι διαπραγματεύτηκαν μια συμφωνία για την αντιμετώπιση των ανησυχιών της Άγκυρας σχετικά με το YPG, μια οργάνωση που η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατική ομάδα λόγω των δεσμών της με το παράνομο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK).
Το παζάρι των Τούρκων με τους Ρώσους στην "πλάτη¨των Κούρδων
Η Άγκυρα φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο να αφήσει ορισμένα μικρά τμήματα της Ιντλίμπ, του εναπομείναντος εδάφους που ελέγχεται από τους αντάρτες της Συρίας, στις ρωσικές δυνάμεις με αντάλλαγμα την υποστήριξη μιας επιχείρησης στη βόρεια Συρία.
Την ίδια στιγμή, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) υπό την ηγεσία των Κούρδων και ο ρωσικός στρατός βρίσκονται σε συνομιλίες για την απόσυρση κουρδικών μονάδων από περιοχές που γειτνιάζουν με τα τουρκικά σύνορα για να αποφευχθεί μια στρατιωτική σύγκρουση με την Τουρκία.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι Ρώσοι προσπαθούν να πείσουν τις SDF να αποσύρουν τους μαχητές τους από τη βόρεια Συρία για να αποτρέψουν μια άλλη τουρκική στρατιωτική επιχείρηση που θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τους Κούρδους.
Η ελπίδα είναι ότι οι SDF θα μετεγκατασταθούν στα νότια του διεθνούς αυτοκινητόδρομου Μ4, ο οποίος απέχει 32 χιλιόμετρα από τα τουρκικά σύνορα.
Οι στόχοι της επαπειλούμενης τουρκικής επίθεσης
Από καθαρά στρατιωτική άποψη, οι Τούρκοι φαίνεται να είναι έτοιμοι να εξαπολύσουν επίθεση κατά των YPG. Εκτός από το Τελ Ριφάατ και το Κομπάνι, άλλες πιθανές περιοχές-στόχοι θα περιλαμβάνουν τη Μανμπίτζ, δυτικά του Ευφράτη και την Αΐν Ίσσα και την Ταλ Ταμρ, ανατολικά του ποταμού. Οι στρατιωτικές μονάδες των τουρκικών πληρεξουσίων στην Ιντλίμπ έχουν τεθεί σε πλήρες επίπεδο πολεμικής ετοιμότητας.
Η έναρξη ωστόσο μιας νέας τουρκικής εισβολής στη Συρία δεν τυγχάνει της έγκρισης από ΗΠΑ-Ρωσία
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Άγκυρα είναι απίθανο να έχουν φόβους ότι οι Κούρδοι θα μπορούσαν να προβάλουν ισχυρή αντίσταση στον τουρκικό στρατό. Πράγματι, λόγω της επιδείνωσης της οικονομικής κατάστασης στην Τουρκία, μια μικρή νικηφόρα επιχείρηση στη Συρία κατά των Κούρδων θα ήταν κάτι παραπάνω από ωφέλιμη για τον Ερντογάν.
Ωστόσο, δεν είναι πιθανό η Τουρκία να ξεκινήσει μια επίθεση μέχρι να κάνει μια τελική συμφωνία με τη Ρωσία και να πάρει το πράσινο φως από τις ΗΠΑ, κάτι το οποίο δεν διαφαίνεται μέχρι στιγμής στον ορίζοντα
Η στάση των ΗΠΑ
Ο Ερντογάν και ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συναντήθηκαν στη Ρώμη στη Σύνοδο Κορυφής της G20 στις 30 Οκτωβρίου και ο Τούρκος ηγέτης επανέλαβε τη δυσφορία της Άγκυρας για την υποστήριξη των ΗΠΑ στους μαχητές του YPG στη Συρία.
Ορισμένοι Κούρδοι της Συρίας, από την άλλη, κατηγορούν τις ΗΠΑ και τη Ρωσία για αδράνεια απέναντι σε μια πιθανή τουρκική επίθεση. Η θέση της Μόσχας είναι ξεκάθαρη. Εάν οι Κούρδοι δεν αποσυρθούν από ορισμένα μέρη στο βόρειο τμήμα της Συρίας και επιτρέψουν στα ρωσικά στρατεύματα και στον συριακό στρατό να ελέγξουν την περιοχή, το Κρεμλίνο απλώς θα κλείσει τα μάτια στις τουρκικές ενέργειες.
Θεωρείται πιθανό ωστόσο η Ρωσία να κάνει πρώτα μια συμφωνία με την Άγκυρα που θα περιλαμβάνει μια «ανταλλαγή εδαφών», τα εδάφη που ελέγχονται από τους Κούρδους για ένα τμήμα της Ιντλίμπ.
Όπως αναφέρουν αρκετές ρωσικές πηγές και πηγές υπέρ του Άσαντ, ο συριακός στρατός προετοιμάζεται για επίθεση σε τμήματα της Ιντλίμπ που ελέγχονται από δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία. Η ενέργεια θα μπορούσε προφανώς να ακολουθήσει ακόμη και αν η Μόσχα και η Άγκυρα δεν καταλήξουν σε συμβιβασμό για την περιοχή που ελέγχεται από το YPG.
Η στρατηγική σημασία του αυτοκινητόδρομου Μ4
Υπήρξαν επίσης αναφορές ότι η Ρωσία αύξησε τον αριθμό των μαχητικών που επιχειρούν στη βόρεια Συρία, κάτι που θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μήνυμα προς τους Τούρκους εταίρους της," μην ξεκινήσετε μια στρατιωτική εκστρατεία μέχρι να φτάσουμε στην τελική συμφωνία που περιλαμβάνει την τύχη του αυτοκινητόδρομου Μ4".
Τόσο για τη Μόσχα όσο και για την Άγκυρα, ο Μ4 έχει στρατηγική σημασία, γι' αυτό και ο αυτοκινητόδρομος αναμένεται τελικά να τεθεί υπό κοινό έλεγχο Τουρκίας-Ρωσίας. Στο σημείο αυτό ο Μ4 παραμένει κλειστός και δεν έχουν δημιουργηθεί οι διάδρομοι ασφαλείας πλάτους έξι χιλιομέτρων στα βόρεια και νότια του.
Βραχυπρόθεσμα, πιθανότατα τον Δεκέμβριο στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Νουρ-Σουλτάν, η Ρωσία και η Τουρκία πιθανότατα θα συζητήσουν αυτό το θέμα. Εν τω μεταξύ, μένει να δούμε αν η Άγκυρα θα λάβει την έγκριση για περιορισμένη στρατιωτική δράση στην περιοχή.
Ένα είναι σίγουρο, ανεξάρτητα από την κατάσταση στη Συρία, η Μόσχα και η Άγκυρα θα συνεχίσουν να εργάζονται ως συνήθως, μέσα από τις διαφωνίες τους.
Συπεράσματα-Διαπιστώσεις
Μπορεί ο Ερντογάν να κομπάζει ότι η Τουρκία έχει γίνει μεγάλη δύναμη στον παγκόσμιο χάρτη και ότι συνδυαλάσσεται με τις ΗΠΑ και Ρωσία, στην πράξη όμως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά, αφού η Άγκυρα παρά τις εξαγγελίες του Τούρκου Προέδρου για επίθεση κατά του στρατού του Άσαντ και των Κούρδων του YPG, στέκει αναποφάσιστη και διστακτική , συμπεριφερόμενη ως χώρα "φόρου υποτελής" και όχι ως μεγάλη δύναμη...
Διαφαίνεται λοιπόν ότι παρά τα ερντογανικά παραληρήματα, ότι είναι πάρα πολύ πιθανό η Τουρκία να αναβάλλει επ'αόριστο την νέα επίθεση της στη Συρία, αφού δεν έχει τη συναίνεση ΗΠΑ-Ρωσίας
Όπως έχουμε αναφέρει σε προγενέστερο άρθρο μας ως εκτίμηση, Μπάϊντεν και Πούτιν τα έχουν βρεί στη Συρία, με τον μεν Αμερικανό Πρόεδρο να αποδέχεται σιωπηρά τον Άσσαντ ως Πρόεδρο του Συριακού κράτους, χωρίς να παρεμποδίζει την ανοικοδόμησή του, με αντάλλαγμα ο Πούτιν να ικανοποιεί τις ΗΠΑ υποσεχόμενος την ύπαρξη ενός ημιαυτόνομου κουρδικού κρατιδίου στα ΒΑ του νέου Συριακού Ομόσπονδου Κράτους.
Ο Ερντογάν έμεινε εκτός της συμφωνίας αυτής και τώρα τρέχει να "μαζέψει" την κατάσταση.
Ακόμη όμως και αν η Τουρκία τελικά εισβάλλει εκ νέου στη Συρία τα οφέλη που θα αποκομίσει θα είναι πάρα πολύ περιορισμένα και μόνο ουσιαστικά για εσωτερική κατανάλωση, ενώ οι κυρώσεις από ΗΠΑ και τα αντίποινα από τη Ρωσία θα πέσουν βροχή, εφόσον θα είναι ανυπάκουος...