Ο στρατός του Σουδάν προειδοποίησε τα ξημερώματα της Πέμπτης για κινητοποίηση και αναδιάταξη στρατευμάτων από την ισχυρή παραστρατιωτική δύναμη της χώρας στην πρωτεύουσα Χαρτούμ και άλλες πόλεις χωρίς την έγκρισή του και για πιθανές ένοπλες αντιπαραθέσεις.
Η προειδοποίηση, μια σπάνια δημόσια επίπληξη των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), ήρθε μετά από αναφορές για ανάπτυξη στρατευμάτων RSF στο Χαρτούμ τις τελευταίες ημέρες και στο Μερόγουε, μια πόλη στο βόρειο αφρικανικό κράτος, 330 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας.
Η διαμάχη για την εξουσία μεταξύ του de facto αρχηγού του κράτους στρατηγού Αμπντούλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν (Abdul Fattah al-Burhan) και του αναπληρωτή του, Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο (Mohamed Hamdan Daglo), αρχηγού του RSF, έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες, δημιουργώντας εντάσεις μεταξύ του στρατού και του RSF που απείλησαν τη συνολική κατάσταση ασφάλειας στην χώρα. Οι εντάσεις ανάγκασαν δύο φορές την καθυστέρηση της υπογραφής μιας διεθνώς υποστηριζόμενης συμφωνίας, η οποία είχε αρχικά προγραμματιστεί για την 1η Απριλίου, για το όνομα μιας σουδανικής πολιτικής κυβέρνησης και την έναρξη μιας νέας μετάβασης προς τις εκλογές.
Ο στρατός ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι οι κινήσεις των RSF αντιπροσωπεύουν «σαφή παραβίαση του νόμου» και έγιναν χωρίς «την έγκριση ή τον συντονισμό» της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων. «Η συνέχιση της [της ανάπτυξης και επανατοποθέτησης των δυνάμεων] θα προκαλέσει αναπόφευκτα περισσότερες διαιρέσεις και εντάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε κατάρρευση της ασφάλειας στη χώρα», προειδοποίησε ο στρατός.
Πρόσθεσε ότι προσπάθησε να «βρίσκει ειρηνικές λύσεις σε τέτοιες παραβιάσεις» για να αποτρέψει συγκρούσεις με την RSF, η οποία δρα στο Σουδάν σύμφωνα με έναν εξειδικευμένο νόμο και με τη δική της αλυσίδα διοίκησης.
Ο στρατός απάντησε σε δήλωση του RSF νωρίτερα ότι έχει αναπτυχθεί σε ολόκληρη τη χώρα ως μέρος των συνήθων καθηκόντων του για να διασφαλίσει «ασφάλεια και σταθερότητα και καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και της παράνομης μετανάστευσης».
Ο στρατός έχει τοποθετήσει περισσότερους στρατιώτες στο Χαρτούμ σε κατάσταση συναγερμού, ανέφεραν στρατιωτικές πηγές στο Reuters. Και οι δύο πλευρές έχουν επίσης συγκεντρώσει δυνάμεις στο Μερόγουε, στα σύνορα με την Αίγυπτο, όπου ο σουδανικός και ο αιγυπτιακός στρατός διαθέτουν στρατιωτικά αεροπλάνα στο αεροδρόμιο της πόλης. Κάτοικοι του Μερόγουε δημοσίευσαν βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δείχνουν οχήματα RSF να φτάνουν στην πόλη την Τετάρτη, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Αγώνας εξουσίας
Όπως αναφέρει το Middle East Eye, ο Μπουρχάν και ο Ντάγκλο, ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός ως Χεμέτι, διατηρούν μια ανήσυχη συμμαχία από το πραξικόπημα του Οκτωβρίου 2021 υπό την ηγεσία του Μπουρχάν, το οποίο είδε τον στρατό να αντικαθιστά τη μεταβατική κυβέρνηση του Σουδάν υπό την ηγεσία των πολιτών. Οι δύο άνδρες έχουν διαφορετικές πηγές δύναμης και πλούτου, καθώς και διαφορετικούς διεθνείς χορηγούς.
Ο Μπουρχάν, ο οποίος είναι επίσης επικεφαλής των Σουδανικών Ενόπλων Δυνάμεων, ευνοείται από την Αίγυπτο και από ισλαμιστές που κατείχαν την εξουσία υπό τον αυταρχικό Ομάρ αλ Μπασίρ, ο οποίος απομακρύνθηκε από την εξουσία το 2019. Ελέγχει επίσης ένα εκτεταμένο στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα, τη Military Industry Corporation, μια από τις μεγαλύτερες κρατικές εταιρείες της χώρας, η οποία παράγει μια σειρά αμυντικού εξοπλισμού.
Εν τω μεταξύ, ο Χεμέτι, ο οποίος ήταν κάποτε επικεφαλής των διαβόητων πολιτοφυλακών Janjaweed στο Νταρφούρ, όπου ελέγχει τα ορυχεία χρυσού, έχει ισχυρούς υποστηρικτές στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία.
Οι πρόσφατες εντάσεις έχουν τις ρίζες τους στην ενσωμάτωση των RSF στο στρατό, μια κίνηση που απαιτείται στη συμφωνία πλαίσιο για τη νέα μετάβαση που υπογράφηκε τον Δεκέμβριο.
Η συμφωνία θεωρείται ότι ευνοεί τον Χεμέτι, και αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο ο επικεφαλής της RSF την υποστηρίζει δημόσια. Ένα προσχέδιο της τελικής συμφωνίας που είδε το MEE ζητά την ενσωμάτωση των SAF και RSF – εκτός από τα πρώην αντάρτικα κινήματα – να συμφωνηθεί εντός 10 ετών. Οι ένοπλες δυνάμεις του Σουδάν, εν τω μεταξύ, θέλουν η διαδικασία ολοκλήρωσης να διαρκέσει δύο χρόνια.
Τον Μάρτιο, ο ανταγωνισμός κλιμακώθηκε, με τον Μπουρχάν να ζητά την ενσωμάτωση των RSF στο στρατό. Ο Χεμέτι απάντησε προκλητικά, λέγοντας ότι μετάνιωσε για το πραξικόπημα του Οκτωβρίου 2021 που βοήθησε να πραγματοποιηθεί με τον Μπουρχάν.
Ένας δυτικός διπλωμάτης, ο οποίος προτίμησε να μην κατονομαστεί, είπε στο Middle East Eye τον Μάρτιο ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται καθώς οι δύο πλευρές διαφωνούν για τον τρόπο ενσωμάτωσης του RSF, το χρονοδιάγραμμα για αυτό και άλλες τεχνικές λεπτομέρειες.
