Πριν από τριάντα χρόνια, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξήγησε τους στόχους του: «Η δημοκρατία δεν είναι ο τελικός μας στόχος», δήλωσε , «αλλά μάλλον ένα μέσο για την αποκατάσταση του πολιτισμού του Ισλάμ που θα προχωρήσει τον εικοστό πρώτο αιώνα και όποιος συμμετέχει στην αναγέννηση αυτού του πολιτισμού, η ανταμοιβή του με τον Θεό θα διπλασιαστεί», όπως γράφει ο Μάικλ Ρούμπιν για το 19fortyfive.com.
Ο Ερντογάν είναι έτοιμος να πετύχει τους στόχους του.
Οι πρόσφατες εκλογές δεν ήταν ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες . Η διόρθωση έγινε πριν καν αρχίσουν οι κάλπες. Ενώ οι ακαδημαϊκοί, το think tank Τούρκοι παρατηρητές, οι δημοσιογράφοι και οι διπλωμάτες μπορεί να μείνουν με την απελπισμένη ελπίδα ότι η Τουρκία δεν έχει χαθεί τώρα, η πραγματικότητα είναι ότι η Τουρκία θα είναι υπεύθυνη έναντι του ΝΑΤΟ, της Δύσης και της νέας τάξης που βασίζεται σε κανόνες τις επόμενες δεκαετίες.
Πού θα μπορούσε λοιπόν ο Ερντογάν να οδηγήσει την Τουρκία;
Το νόμισμα της Τουρκίας συνεχίζει την απότομη πτώση του . Ενώ οι υποστηρικτές αρχικά απέδωσαν στον Ερντογάν την ταχεία επέκταση της οικονομίας της Τουρκίας υπό τη διαχείριση του Ερντογάν, εκ των υστέρων φαίνεται ότι ο Ερντογάν ήταν απλώς τυχερός: Ήταν ο δικαιούχος του δημογραφικού μερίσματος της Τουρκίας. Αλλά ενώ οι ηγέτες της Ανατολικής Ασίας άδραξαν την ενίσχυση του πληθυσμού τους σε ηλικία εργασίας σε σχέση με εξαρτώμενα άτομα και ηλικιωμένους για να βάλουν τις οικονομίες τους σε σταθερές βάσεις για το μέλλον, ο Ερντογάν έχασε την ευκαιρία. Η Τουρκία βυθίζεται τώρα στον γκρεμό της οικονομικής κατάρρευσης που μοιάζει με τη Βενεζουέλα .
Καθώς η Τουρκία πλησιάζει τόσο στην 100ή επέτειο της Συνθήκης της Λωζάνης που όρισε τα σύγχρονα σύνορά της και τη δική της εκατονταετηρίδα ως σύγχρονο έθνος-κράτος, ο Ερντογάν μπορεί να επιβεβαιώσει τον άξονα εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας.
Η Τουρκία συνεχίζει να κατέχει την Κύπρο και τις αυξανόμενες περιοχές εντός της Συρίας και του Ιράκ. Αγκαλιάζει όλο και περισσότερο τις δικτατορίες της Μόσχας, του Πεκίνου και της Ευρασίας. Ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού συνεχίζει να υποδαυλίζει τον αντιαμερικανισμό. «Η Τουρκία έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που από εδώ και στο εξής, όποιος ακολουθεί μια πολιτική που εστιάζει στην Αμερική θα δηλώνεται ως προδότης της πατρίδας», δήλωσε ο Σοϊλού
Ο Ερντογάν βλέπει τον εαυτό του ως σουλτάνο. Όπως ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν βλέπει την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης ως συμφορά, έτσι και ο Ερντογάν βλέπει την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Όχι μόνο θέλει να επιστρέψει σε εδάφη που αισθάνεται ότι οι νικηφόρες δυνάμεις του Α' Παγκοσμίου Πολέμου αρνήθηκαν άδικα την Τουρκία, αλλά θέλει επίσης να μεγαλώσει μια θρησκευτική γενιά για να ανατρέψει τον επιβεβλημένο λαϊκισμό του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.
Αυτό θα απαιτήσει τρεις αλλαγές στην κοινωνία. Πρώτον, θα χρειαστεί να επαναφέρει τους χριστιανούς και άλλες θρησκευτικές μειονότητες σε καθεστώς δεύτερης κατηγορίας, κάτι που υποδηλώνει αυξανόμενες διακρίσεις σε βάρος Ελλήνων, Αρμενίων και Εβραίων εντός της Τουρκίας .
Δεύτερον, θα χρειαστεί να επανεκπαιδεύσει τη νεολαία της Τουρκίας. Στην Κωνσταντινούπολη, κατά μήκος των ακτών του Αιγαίου και της Μεσογείου και στο Κουρδιστάν της Τουρκίας, πολλοί νέοι αντιστέκονται στις αρχές της Μουσουλμανικής Αδελφότητας Ερντογάν, ακόμη κι αν οι ίδιοι είναι θρησκευόμενοι.
Για τον Ερντογάν, αυτό είναι μόνο η μισή μάχη. Κάποιοι, σαν τον Ερντογάν, είναι αδιόρθωτοι. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο τη νεολαία, αλλά και ό,τι απομένει από την πιο κοσμική ή δυτική μεσαία τάξη. Όσον αφορά τον Ερντογάν, τον Σοϊλού και τον στενό τους κύκλο, αν δεν μπορούν να προσηλυτιστούν, να φύγουν.
Ο Ερντογάν δεν επανεφευρίσκει τον τροχό, αλλά υιοθετεί μια δοκιμασμένη και αληθινή τακτική. Ο Αγιατολάχ Χομεϊνί μεταμόρφωσε το Ιράν όχι μόνο μέσω της κατήχησης, αλλά ενθαρρύνοντας μια ιδεολογία για να απαλλάξει το Ιράν από μια ελίτ που διαφορετικά θα μπορούσε να μολύνει ιδεολογικά την κοινωνία.
Ο κομμουνιστής δικτάτορας Φιντέλ Κάστρο ενθάρρυνε τη μαζική μετανάστευση όχι μόνο για να απαλλαγεί από μια εγκληματική κατώτερη τάξη, αλλά και από τις ελίτ της εποχής του Μπατίστα και από εκείνους που δεν ανταποκρίθηκαν στο μαρξιστικό όραμά του. Ο Μουκτάντα Αλ-Σαντρ υιοθέτησε την ίδια στρατηγική στο Ιράκ μετά το 2003, καθώς προσπάθησε να απαλλάξει τη Βαγδάτη από την μεσαία τάξη, τις αξίες της οποίας δεν συμμεριζόταν.
Ο Ερντογάν μπορεί να αντικαταστήσει ορισμένες «λευκές τουρκικές» ελίτ, καθώς και Αλεβίτες και Κούρδους με θρησκευτικά συντηρητικούς Σύρους Άραβες, ενώ στη συνέχεια θα ενθαρρύνει άλλους πρόσφυγες να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη. Πολλοί από τους παραδοσιακούς κεμαλιστές της Τουρκίας, ωστόσο, δεν θα μείνουν για να πολεμήσουν άλλη μια μέρα. Θα δουν την απώλεια του Kemal Kilicdaroglu ως τελευταία τους ευκαιρία και θα ετοιμάσουν τις βαλίτσες τους. Ετοιμαστείτε για επιτάχυνση της κοινωνιολογικής αλλαγής στην κοινωνία της Τουρκίας.
