Η ΕΕ επιθυμεί να προβάλλει μια εικόνα ενότητας απέναντι στη Μόσχα. Αλλά πρόσφατα οι φήμες για γαλλογερμανικές προσπάθειες να διαπραγματευτούν την ειρήνη με τη Ρωσία προκάλεσαν και πάλι δυσαρέσκεια στα ανατολικά κράτη μέλη. Ειδικότερα, η Πολωνία αμφισβητεί την αξίωσή της για ηγετική θέση στην Ένωση, σχολιάζει η Welt.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Θα έρθει από τη Γαλλία το μπαμ! Το Παρίσι εξετάζει εκπαίδευση και παράδοση Mirage2000C στους Ουκρανούς
Ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις σπάνια χάνει τα λόγια του. Πιο συχνά από σχεδόν οποιονδήποτε άλλον κορυφαίο Ευρωπαίο πολιτικό, τονίζει πόσο σημαντικό είναι να υποστηριχθεί στρατιωτικά η Ουκρανία. Και προτρέπει τους άλλους εταίρους του Κιέβου να μην εμπλακούν σε διεφθαρμένες συμφωνίες με τη Ρωσία με την ελπίδα να τερματιστεί ο πόλεμος νωρίτερα.
Σε διάφορες οργισμένες αναρτήσεις στην υπηρεσία σύντομων μηνυμάτων Twitter, ο Λάντσμπεργκις προσπάθησε πρόσφατα να αντικρούσει ορισμένους από τους "μύθους" του πολέμου που τον προσβάλλουν ιδιαίτερα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονταν ισχυρισμοί του είδους που αρέσκονται να διατυπώνουν οι αντίπαλοι των παραδόσεων όπλων στην Ουκρανία και στη Γερμανία. Για παράδειγμα, ότι οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να επιστρέψουν σε μια κανονική σχέση με τον Πούτιν ή ότι οι πόλεμοι τελειώνουν πάντα με διαπραγματεύσεις.
"Ο εξαναγκασμός της Ουκρανίας να προδώσει μέρος των πολιτών της δεν θα ήταν ούτε δίκαιος ούτε θα έφερνε την ειρήνη", δήλωσε ο Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις για το θέμα των εδαφικών παραχωρήσεων. "Τέτοιες "συμφωνίες" θέτουν μόνο τα θεμέλια για την επόμενη σύγκρουση. Γι' αυτό καλούμε τους συμμάχους της Ουκρανίας να δεσμευτούν πλήρως για μια πλήρη ουκρανική νίκη".
Ωστόσο, τα tweets του Λιθουανού είναι αξιοσημείωτα όχι τόσο για το περιεχόμενό τους, αλλά επειδή ο Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις τα ανήρτησε λίγο μετά τη δημοσίευση ενός πικάντικου ρεπορτάζ της "Wall Street Journal" στις 24 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους. Σε αυτό, η αμερικανική εφημερίδα, επικαλούμενη ανώνυμες κυβερνητικές πηγές, κάνει λόγο για ένα ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Γερμανία, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία φέρονται να έχουν παροτρύνει το Κίεβο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία πριν από το τέλος του έτους - οι οποίες πιθανόν να περιλαμβάνουν ουκρανικές παραχωρήσεις.
Σε αντάλλαγμα, οι Δυτικοευρωπαίοι φέρονται να έχουν υποσχεθεί στους Ουκρανούς την παράδοση περαιτέρω σύγχρονων οπλικών συστημάτων. Σύμφωνα με το δημοσίευμα των μέσων ενημέρωσης, το σχέδιο θα μπορούσε να συζητηθεί κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους τον Ιούλιο. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν φέρονται να έχουν παροτρύνει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να ξεκινήσει συνομιλίες με τη Μόσχα ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Παρίσι. Προφανώς, Γερμανοί και Γάλλοι δεν πιστεύουν ότι η Ουκρανία είναι σε θέση να απελευθερώσει ολόκληρο το έδαφός της.
Η έρευνα της Wall Street Journal δεν επιβεβαιώθηκε ούτε διαψεύστηκε στο Βερολίνο ή στο Παρίσι. Ωστόσο, προκάλεσε αγανάκτηση στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Όχι μόνο ο Λάντσμπεργκις, αλλά και άλλοι πολιτικοί της Βαλτικής και της Πολωνίας το σχολίασαν. Η κρατική πολωνική τηλεόραση TVP, για παράδειγμα, κατέταξε την έκθεση με τέτοιο τρόπο ώστε οι τρεις δυτικοευρωπαϊκές χώρες να "αμφιβάλλουν" για τη νίκη της Ουκρανίας. Ενώ οι Ευρωπαίοι συμφωνούν ότι ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της γειτονικής χώρας αποτελεί σημείο καμπής και ότι η Ουκρανία πρέπει επομένως να βοηθηθεί, στα παρακάτω επίπεδα η υπόθεση εκθέτει τους ανταγωνισμούς μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής της ΕΕ.
Για παράδειγμα, οι αντιδράσεις στο δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας επιβεβαιώνουν ότι στα ανατολικά της ΕΕ υπάρχει μια αυξανόμενη δυσπιστία απέναντι στη γαλλογερμανική αξίωση για ηγεσία στην Ένωση από την αρχή της ρωσικής εισβολής. Στη μία πλευρά της διαχωριστικής γραμμής βρίσκονται οι Πολωνοί, οι Λιθουανοί, οι Λετονοί και οι Εσθονοί, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα δραστήριοι στο αίτημα για σκληρότερη δράση κατά της Ρωσίας, και σε κάποιο βαθμό και οι πιο συγκρατημένοι Τσέχοι και Σλοβάκοι. Στην άλλη πλευρά βρίσκονται η Γερμανία και η Γαλλία, οι οποίες θεωρούνται ασταθείς και αναποφάσιστες στις σχέσεις τους με τη Ρωσία.
Η Βαρσοβία θέλει να συμπεριληφθεί
Οι Ανατολικοκεντρικοί Ευρωπαίοι θεωρούν ότι έχουν ηθικά δίκιο, άλλωστε προειδοποίησαν για τις φιλοδοξίες της Μόσχας χρόνια πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, απαίτησαν να σταματήσει η κατασκευή των γερμανορωσικών έργων αγωγών Nord Stream 1 και 2 ή να ληφθούν επιτέλους σοβαρά υπόψη τα συμφέροντα ασφαλείας τους στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ. Όμως δεν εισακούστηκαν σχεδόν καθόλου στο Βερολίνο ή στο Παρίσι. Όταν τώρα κυκλοφορούν αναφορές για ειρηνευτικά σχέδια στα οποία δεν συμμετείχαν, οι Πολωνοί ή οι Λιθουανοί πρέπει να αισθάνονται ακόμη πιο έντονα ότι αγνοούνται από τους δυτικούς συμμάχους τους.
Μια νέα ευρωπαϊκή τάξη ασφαλείας, έτσι η πεποίθηση στη Βαρσοβία ή στο Ταλίν, δεν μπορεί να γίνει χωρίς τους Ανατολικοκεντρικούς Ευρωπαίους. Γιατί το ηθικό πλεονέκτημα είναι ένα πράγμα, αλλά κανείς δεν παρέχει τόση στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία από άποψη οικονομικής ισχύος όσο τα Βαλκάνια.
Η Πολωνία, η οποία έχει υποδεχθεί πολύ περισσότερους από ένα εκατομμύριο Ουκρανούς πρόσφυγες και έφερε μαζικά βαρύ εξοπλισμό στην Ουκρανία στην αρχή του πολέμου, θεωρείται ο σημαντικότερος ευρωπαϊκός εταίρος του Κιέβου. Από αυτό, η ηγεσία της Βαρσοβίας συμπεραίνει ότι πρέπει να συμπεριληφθεί στα όποια σχέδια των Γερμανών ή των Γάλλων - κάτι που, αν το δημοσίευμα είναι αληθινό, δεν έγινε.
Επιπλέον, το υποτιθέμενο ειρηνευτικό σχέδιο είναι ένα από μια σειρά εμφανίσεων και δηλώσεων Γερμανών και Γάλλων αξιωματούχων που έχουν οδηγήσει σε κούνημα του κεφαλιού στις πρωτεύουσες της ανατολικής ΕΕ. Στη Βαρσοβία, η θεμελιώδης κριτική προς τη Γερμανία είναι ιδιαίτερα ισχυρή και έντονη. Πρέπει, μάλιστα, να λάβει κανείς υπόψην του ότι στην Πολωνία διεξάγεται προεκλογική εκστρατεία. Επομένως, είναι συχνά δύσκολο να διακρίνει κανείς μεταξύ της αντιγερμανικής έξαρσης των κυβερνώντων εθνικών συντηρητικών και της ειλικρινούς απογοήτευσης από τις γερμανικές πολιτικές.
Ωστόσο, είναι αδιαμφισβήτητο ότι η Γερμανία έχει χάσει ένα τεράστιο κομμάτι εμπιστοσύνης. Εξαιτίας της διστακτικής βοήθειας σε όπλα προς την Ουκρανία, επίσης των ανοιχτών επιστολών από γερμανικές διασημότητες ή των πολλών σκανδάλων γύρω από την Μανουέλα Σβέσιχ και τη δέσμευσή της στο λεγόμενο "Ίδρυμα για το Κλίμα", το οποίο πάνω απ' όλα συνέβαλε ενεργά στην ολοκλήρωση του Nord Stream 2, η κριτική εκφράζεται πλέον ακόμη και από το τμήμα της πολωνικής αντιπολίτευσης που τείνει πραγματικά προς τη Γερμανία.
Βερολίνο και Παρίσι χωρίς σαφείς πολεμικούς στόχους
Πιο πρόσφατα, ωστόσο, ήταν ο Μακρόν που προκάλεσε δυσαρέσκεια. Σε συνέντευξή του στον γαλλικό Τύπο μετά τη συμμετοχή του στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, για παράδειγμα, δήλωσε ότι ούτε η Ουκρανία ούτε η Ρωσία μπορούν να κερδίσουν ολοκληρωτικά. Και: "Θέλω η Ουκρανία να είναι σε θέση να υπερασπιστεί τη θέση της, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι στο τέλος αυτό δεν θα ολοκληρωθεί στρατιωτικά".
Σε συνέντευξή του στη Welt, η Εσθονή πρωθυπουργός Κάγια Κάλας χαρακτήρισε τις δηλώσεις αυτές "λανθασμένες". Οι Πολωνοί ή οι Εσθονοί θέλουν να αποδυναμώσουν περαιτέρω τη Ρωσία στην Ουκρανία και να υποστηρίξουν τους Ουκρανούς όσο θέλουν να πολεμήσουν για να θέσουν τη χώρα σε καλύτερη διαπραγματευτική θέση.
Το Βερολίνο ή το Παρίσι φαίνεται να έχουν άλλους, λιγότερο σαφώς καθορισμένους πολεμικούς στόχους. Αυτή η αντίφαση γίνεται όλο και πιο σαφής. Το αν μπορεί να επιλυθεί θα κριθεί και από τις επιτυχίες του ουκρανικού στρατού τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.
