Μέχρι στιγμής έχει γίνει γνωστό πως έχει ανιχνευθεί σε μόλις 6 δείγματα, όμως σύμφωνα με τους επιστήμονες η νέα υποπαραλλαγή είναι 40% πιο μεταδοτική και ανθεκτική από κάθε άλλη μετάλλαξη του κορονοϊού.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η Kraken ή αλλιώς XBB.1.5, είναι υποπαραλλαγή της μετάλλαξης Όμικρον, ενώ τις τελευταίες έξι εβδομάδες, εμφανίστηκε σε αρκετές χώρες. Στις ΗΠΑ, μάλιστα, έχει γίνει η κυρίαρχη υποπαραλλαγή.
Τα συμπτώματα
Προς το παρόν, τα συμπτώματα της Kraken, φαίνεται να είναι αντίστοιχα με τις προηγούμενες υποπαραλλαγές του στελέχους Omicron, αν και είναι λιγότερο συνηθισμένη η απώλεια της γεύσης ή/και της όσφρησης, σε αντίθεση με τις παλαιότερες υποπαραλλαγές του Omicron.
Η πιθανότητα η νέα υποπαραλλαγή να προκαλέσει οξύαιχμο επιδημιολογικό κύμα λοιμώξεων COVID-19 σε μια κοινότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το επίπεδο της συλλογικής ανοσίας, οι ανθρώπινες δραστηριότητες και τα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του ιού όπως η χρήση μάσκας.
Η αξιολόγηση κινδύνου για την Kraken από τον ΠΟΥ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε σύντομη αξιολόγηση κινδύνου για τη νέα υποπαραλλαγή της Όμικρον ΧΒΒ.1.5 του κορονοϊού, στην οποία εκτιμά ότι αυτή είναι πιο μεταδοτική και εξαπλώνεται ταχύτερα από τις προηγούμενες, αλλά δεν είναι πιο επικίνδυνη.
Όπως αναφέρει, η ΧΒΒ.1.5 (γνωστή και ως «Kraken») έχει μεν μεγαλύτερη αντίσταση απέναντι στα αντισώματα, αλλά δεν διαθέτει γνωστές μεταλλάξεις που να προκαλούν σοβαρότερη νόσο Covid-19 στους ανθρώπους από ό,τι οι άλλες παραλλαγές και υποπαραλλαγές.
Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι μεταξύ 22 Οκτωβρίου 2022 – 11 Ιανουαρίου 2023 έχουν ανιχνευθεί κρούσματα της Όμικρον ΧΒΒ.1.5 σε 38 χώρες, τα περισσότερα στις ΗΠΑ (82%), στη Βρετανία (6%) και στη Δανία (2%).
«Είναι ένα πολύ επικίνδυνο στέλεχος»
Πάντως ο γιατρός – ερευνητής Γιώργος Παυλάκης, έκανε λόγο για ένα πολύ επικίνδυνο στέλεχος. «Μας ανησυχεί η μετάλλαξη, είναι ένα πολύ επικίνδυνο στέλεχος, επικρατεί σε ένα πεδίο γεμάτο με άγρια στελέχη, είναι ένα από τα 4 – 5 στελέχη που έχουν καταστρέψει τα μονοκλωνικά αντισώματα στα οποία βασίζονταν οι ανοσοκατεσταλμένοι οι άνθρωποι που έχουν κάνει μεταμοσχεύσεις» επισήμανε ο κ. Παυλάκης (ΣΚΑΪ).
Ερωτηθείς δε αν μπορεί να έχει δημιουργήσει αυτό το στέλεχος ένα πιο επικίνδυνο, απάντησε ότι μπορεί να έχει συμβεί ήδη και μπορεί να χρειαστεί καιρός να το βρούμε. «Δεν είμαστε καθόλου κοντά στο τέλος της πανδημίας» προειδοποίησε και τόνισε για τη νέα υποπαραλλαγή ότι «και με δυο, και με πέντε εμβόλια, μπορεί να μολύνει ξανά τους πάντες, κανείς δεν είναι έξω από κίνδυνο» τόνισε ο κ. Παυλάκης.
Πλήρη επικράτηση σε δύο μήνες «βλέπει» ο ECDC
H υποπαραλλαγή XBB.1.5 τoυ κορονοϊού, γνωστή και ως Kraken, θα μπορούσε να επικρατήσει στην Ευρώπη σε ένα με δύο μήνες, σύμφωνα με τα μαθηματικά μοντέλα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC).
Ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό είναι «χαμηλός», όμως οι ευάλωτες ομάδες και οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν «μέτριο ως υψηλό» ρίσκο, εκτιμά το ECDC σε ανακοίνωσή του την Παρασκευή. «Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η βαρύτητα της λοίμωξης από XBB.1.5 διαφέρει σε σχέση με προηγούμενες υποπαραλλαγές της Όμικρον», επισημαίνει.
Ωστόσο η εξάπλωση της Kraken είναι εκρηκτική, περίπου 12% ταχύτερη σε σχέση με προηγούμενα στελέχη, σύμφωνα με στοιχεία από τις ΗΠΑ όπου ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά το στέλεχος τον Οκτώβριο. Στις βορειοανατολικές πολιτείες βαίνει ήδη προς επικράτηση.
Στην Ευρώπη, η αναλογία της XBB.1.5 στα κρούσματα Covid-19 ήταν χαμηλή, κάτω από 2,5%, τις τελευταίες δύο εβδομάδες του 2022, τελευταία περίοδο για την οποία υπάρχουν αξιόπιστες εκτιμήσεις. Πιθανώς έχει αυξηθεί έκτοτε.
Εκρηκτική η αύξηση των κρουσμάτων της Kraken στις ΗΠΑ
Η πιο πρόσφατη παραλλαγή που ανησυχεί, τόσο το ιατρικό προσωπικό, όσο και τους λοιμωξιολόγους είναι η XBB.1.5, ή αλλιώς «kraken», όπως έχει ονομαστεί από μια ομάδα επιστημόνων που ονομάζει νέες παραλλαγές από μυθολογικά πλάσματα για να κάνει την εξέλιξη του ιού πιο προσιτή στο κοινό. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μετάλλαξη XBB.1.5 είναι παράγωγη της παραλλαγής XBB ή αλλιώς omicron.
Στις ΗΠΑ, η μετάλλαξη Kraken εντοπίστηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2022 και εξαπλώθηκε γρήγορα στη χώρα, ενώ πλέον έχει φτάσει να ευθύνεται για το 28% των νέων κρουσμάτων κοροναϊού. Η μετάλλαξη έχει εντοπιστεί σε τουλάχιστον 23 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου. Αλλά σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, αντιπροσωπεύει μόνο το 4% των κρουσμάτων από COVID στην Αγγλία.
Δεδομένου αυτού που βλέπουμε στις ΗΠΑ, είναι πιθανό ότι η XBB.1.5 θα γίνει το κυρίαρχο στέλεχος στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη με τον καιρό. Όμως, καθώς υπάρχουν πάντα διαφορές στους πληθυσμούς (για παράδειγμα, ποσοστά εμβολιασμού και κοινωνική συμπεριφορά), είναι δύσκολο να προβλεφθεί ακριβώς πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.
Οι νέες τιμές των εμβολίων κατά του κορονοϊού
Το 2023 αναμένεται να είναι το έτος λήξης των συμβάσεων των Κυβερνήσεων με τις φαρμακευτικές εταιρείες για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού. Η Pfizer και η Moderna αναμένεται το επόμενο διάστημα να ανακοινώσουν επίσημα τις εμπορικές τιμές των εμβολίων.
Σύμφωνα με το Reuters, η Pfizer αναμένεται να τετραπλασιάσει την τιμή του εμβολίου κατά του κοροναϊού, φτάνοντας σε περίπου 110 έως 130 δολάρια ανά δόση μετά την λήξη του τρέχοντος προγράμματος αγοράς της Κυβέρνησης των ΗΠΑ. Επί του παρόντος η Κυβέρνηση περίπου 30 $ ανά δόση στην Pfizer και τον Γερμανό συνεργάτη BioNTech SE. Το 2023, τα εμβόλια θα διατίθενται στο εμπόριο μετά τη λήξη της έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία των ΗΠΑ.
Ως προς το μέγεθος της αγοράς, η Pfizer είπε ότι αναμένει ότι η αγορά θα είναι περίπου το μέγεθος της αγοράς εμβολίων γρίπης σε ετήσια βάση για ενήλικες, ενώ η παιδιατρική αγορά θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να δημιουργηθεί με βάση τα εμβόλια που έχουν δοθεί μέχρι στιγμής. Περίπου 14,8 εκατομμύρια άνθρωποι στις Η.Π.Α. έλαβαν αναμνηστική δόση εμβολίου κατά τις πρώτες έξι εβδομάδες της κυκλοφορίας. Κατά την διάρκεια της εκστρατείας επανεμβολιασμού του 2021, πάνω από 22 εκατομμύρια άνθρωποι έλαβαν το τρίτο εμβόλιο, παρόλο που μόνο ηλικιωμένοι και ανοσοκατεσταλμένοι ήταν επιλέξιμοι σε εκείνο το σημείο.
Στα ίδια επίπεδα η τιμή του εμβολίου της Moderna
Όπως η Pfizer, έτσι και η Moderna αναμένεται να ορίσει την τιμή μεταξύ των 110 με 130 δολαρίων ανά δόση, σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal. Το εύρος των τιμών που εξετάζονται είναι παρόμοιο με αυτό που η Pfizer Inc. ανακοίνωσε τον Οκτώβριο ότι εξέταζε για το εμβόλιο που ανέπτυξε με την BioNTech SE.
Ακόμη, η αναμενόμενη τιμή για τις εμπορικές ασφαλιστικές εταιρείες θα είναι σημαντικά υψηλότερες από το κόστος ανά δόση στα συμβόλαια προμήθειας της Moderna με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Πόσο κοστίζουν τα ενισχυτικά εμβόλια
Τα ενημερωμένα ενισχυτικά εμβόλια της Moderna κοστίζουν περίπου 26 $ ανά δόση σε μια ομοσπονδιακή σύμβαση προμήθειας που υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2022. Το αρχικό εμβόλιο κόστιζε περίπου 15 έως 16 $ ανά δόση σε προηγούμενα συμβόλαια προμήθειας.
Μέχρι σήμερα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει αγοράσει όλες τις δόσεις των εμβολίων Covid-19 και τις έχει διαθέσει χωρίς κόστος στους καταναλωτές. Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι μετά την εξάντληση της προμήθειας που εξασφαλίζεται βάσει ομοσπονδιακών συμβάσεων, οι εταιρείες θα πρέπει να στραφούν στην τυπική εμπορική διανομή.