Πράγματα και θαύματα αναφέρονται από Γάλλο ανώτατο αξιωματικό σχετικά με το σχέδιο της Τουρκίας με την ονομασία "Γαλάζια Πατρίδα", με το οποίο η Άγκυρα προσπαθεί να επεκταθεί από την κεντρική Μεσόγειο έως το Σουέζ.
Από τις 31 Αυγούστου, ο Γάλλος αντιναύαρχος Gilles Boidevezi ανέλαβε τη θέση του Ναυτικού διοικητή Μεσογείου για το γαλλικό πολεμικό ναυτικό.
Ο ίδιος αναλύει ένα θαλάσσιο θέατρο το οποίο γνωρίζει πολύ καλά γιατί πέρασε μεγάλο μέρος της καριέρας του εκεί σε διάφορες μονάδες επιφανείας και ήταν υποδιοικητής της επιχείρησης «Prémar» από το 2014 έως το 2016, ενώ ήταν υποδιοικητής της ευρωπαϊκής επιχείρησης “Σοφία” μεταξύ 2017 και 2018.
Σε συνέντευξη στο Mer et Marine, συζητά τις προκλήσεις αυτής της στρατηγικής περιοχής και τις απειλές που αναπτύσσονται εκεί.
MER ET MARINE: Ποια είναι η εξέλιξη της κατάστασης ασφάλειας στη λεκάνη της Μεσογείου;
VAE GILLES BOIDEVEZI: Μπορούμε να δούμε μια θεμελιώδη τάση που έχει εμφανιστεί τα τελευταία δέκα χρόνια με κυρίαρχες τις οικονομικές εξελίξεις τα τελευταία ένα ή δύο χρόνια.
Βασικά, αυτό που είναι αξιοσημείωτο για περισσότερα από 10 χρόνια είναι η εικονική απουσία Αμερικανών από την περιοχή.Κατά τη διάρκεια του ψυχρού Πολέμου υπήρχε ο Έκτος Στόλος με έδρα τη Νάπολη και το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ ήταν ύ παρόν και ενεργό στην Μεσόγειο.
Η πρώτη προτεραιότητα για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι τώρα ο Ινδο-Ειρηνικός και η δεύτερη η Μέση Ανατολή.
Η Μεσόγειος, που θεωρείται χώρος διέλευσης των εκστρατευτικών τους δυνάμεων, έχει πολύ μικρότερη σημασία για αυτούς τώρα, και ως εκ τούτου υπάρχουν πολύ λίγα αμερικανικά πλοία που αναπτύσσονται εκεί.
MER ET MARINE:Ποιες χώρες έχουν αυξημένη ναυτική δραστηριότητα;
Φυσικά πρώτη είναι η Τουρκία, η οποία είχε πάντα έναν μεγάλο και ενεργό πολεμικό στόλο. Είναι όμως σαφές ότι η Άγκυρα ενισχύει τη ναυτική της δραστηριότητα και απομακρύνεται από τις ακτές της, όπως είδαμε στη Λιβύη.
Η τουρκική ναυτική δραστηριότητα, προωθείται μέσω της στρατηγικής έννοιας της αποκαλούμενης «Γαλάζιας Πατρίδας», διαχέεται στην κεντρική Μεσόγειο και επεκτείνεται έως το Σουέζ.
MER ET MARINE: Το κινεζικό πολεμικό ναυτικό έχει έντονη παρουσία τα τελευταία χρόνια;
Ναι η Κίνα είναι επίσης ένας από τους νέους παίκτες στη Μεσόγειο. Οι Κινέζοι έρχονται μετά την ανάπτυξη του Θαλάσσιου Δρόμου του Μεταξιού, γνωρίζοντας ότι η ανάπτυξη των οικονομικών συμφερόντων συνοδεύεται γενικά από αύξηση της ναυτικής δραστηριότητας.
Η Κίνα, η οποία έχει εκδηλώσει τις φιλοδοξίες της ως νέα ηγετική δύναμη στον κόσμο, και θέλει να είναι παρούσα σε όλους τους ωκεανούς για να προστατεύσει τα οικονομικά της συμφέροντα και να διεκδικήσει τη δύναμή της.
Ορισμένες χώρες της Εγγύς και Μέσης Ανατολής αυξάνουν επίσης την παρουσία τους στην Μεσόγειο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μια «φονική μηχανή» στον αέρα! O τρόμος της Τουρκίας αν πάρει η Ελλάδα F-35 – Γι' αυτό θέλει αφοπλισμό νησιών
Υπάρχουν πράγματι νέοι παίκτες στη Μεσόγειο, ιδίως οι χώρες της Μέσης Ανατολής. Το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, για παράδειγμα, είναι περισσότερο παρόντα στη Μεσόγειο μέσω μιας σειράς ασκήσεων με συμμαχικές χώρες, αλλά και μέσω πολιτικών συμμαχιών.
Η Τουρκία, το Κατάρ και η Λιβύη αναπτύσσουν κοινές δραστηριότητες, κάτι που ισχύει και για τα Εμιράτα με τους Αιγυπτίους και τους Έλληνες.
Πρέπει επίσης να προσθέσουμε τους Ιρανούς που, δεδομένης της προμήθειας πετρελαίου προς όφελος της Συρίας και του Λιβάνου, που έρχονται σε σύγκρουση με τα ισραηλινά συμφέροντα.
Επίσης βλέπουμε πραγματικές εντάσεις μεταξύ των παρόχθιων χωρών γύρω από πολιτικά και στρατιωτικά ζητήματα, αλλά και ένα είδος αγώνα για την εξεύρεση κατάλληλων ενεργειακών πόρων στη Μεσόγειο.
Μπορούμε να σκεφτούμε τις γεωτρήσεις που αναπτύχθηκαν στα ανοικτά των ακτών από τους Ισραηλινούς, τις τουρκικές έρευνες ή ακόμη και τις διμερείς συμφωνίες για την κοινή χρήση αποκλειστικών οικονομικών ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης και μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.
Όπως και στη Θάλασσα της Κίνας, σιγά σιγά γινόμαστε μάρτυρες μιας “οριοθέτησης” της Μεσογείου, με διαφορετικές αναγνώσεις της Διεθνούς Σύμβασης του Μόντεγκο Μπέι για το Δίκαιο της Θάλασσας ανάλογα με τη χώρα.
Ποτέ δεν επικυρώθηκε αυτή η σύμβαση. Έτσι, οι χώρες υπερηφανεύονται για την κυριαρχία τους στις θαλάσσιες περιοχές, ενώ στην πραγματικότητα έχουν μόνο νόμιμα προνόμια στην υφαλοκρηπίδα.
Η Μεσόγειος προστατεύεται εδώ και καιρό από αυτήν την τάση, επειδή πιστεύαμε ότι ήταν μια μικρή θάλασσα που συνορεύει με πολλές χώρες, και ως εκ τούτου χρειαζόμασταν αμοιβαίο σεβασμό και κάποια συγκράτηση.
Σήμερα, σε ένα πλαίσιο που εντείνεται από ενεργειακά ζητήματα, αυτός ο περιορισμός μετατράπηκε σε ισχυρισμούς και η τάση αυτή τονίζεται μόνο με τις πρόσφατες ανακαλύψεις αποθέσεων αερίου που ανοίγουν τις ορέξεις πολλών χωρών ενισχύοντας τις εντάσεις.
Πολλές χώρες της Μεσογείου αντιμετωπίζουν πολιτικά και οικονομικά προβλήματα, κάτι που δεν διευκολύνει τη δυνατότητα να φέρουμε τους φορείς σε ένα τραπέζι για να βρουν συμβιβασμούς και λύσεις.
Θυμόμαστε την υπόθεση της γαλλικής φρεγάτας Courbet, η οποία εγκλωβίστηκε από το ραντάρ (τον Ιούνιο του 2020) τουρκικής φρεγάτας που συνόδευε εμπορικό πλοίο με ρότα την Λιβύη για να μεταφέρει εξοπλισμό.
MER ET MARINE:Αυξάνονται οι επιθετικοί ελιγμοί στη Μεσόγειο;
Καθώς βρισκόμαστε σε μια περίοδο επιβεβαίωσης της εξουσίας των κρατών, πολλές χώρες αναπτύσσουν τη ναυτική τους δραστηριότητα για να διεκδικήσουν τη δύναμή τους.
Η Γαλλία προωθεί σαφώς τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου, ιδίως της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας και της δράσης στη θάλασσα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχουμε μονάδες που αναπτύσσονται στην κεντρική και ανατολική Μεσόγειο.
Επιθυμία μας είναι το Γαλλικό Πολεμικό Ναυτικό να μπορεί να ενεργεί παντού χωρίς εμπόδια και να προστατεύει τα συμφέροντά μας, τις εμπορικές μας δραστηριότητες ή ακόμη και να εκκενώνει τους υπηκόους μας εάν είναι απαραίτητο.
Στην Μεσόγειο υπάρχει μεγάλη δραστηριότητα και οι εντάσεις που υπάρχουν στην ξηρά μπορούν να μεταφερθούν στη θάλασσα.
Αυτή η λεκάνη χαρακτηρίζεται από έναν ισχυρό χαρακτήρα ραγδαίων εξελίξεων και περιλαμβάνει πολλά μέρη όπου μπορεί να προκύψουν επεισόδια.
Στη Μαύρη Θάλασσα, στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Λιβύη… με περιστατικά μπορεί να ξεσπάσουν σχεδόν παντού.
Με τους Ισπανούς, έχουμε μια σχέση εμπιστοσύνης και ένα κοινό όραμα για πολλά θέματα που μας επιτρέπουν να κάνουμε δραστηριότητες μαζί, και όχι μόνο στη Μεσόγειο.
Η Ιταλία, επίσης, είναι ένας από τους σημαντικότερους εταίρους μας στη Μεσόγειο. Οι σχέσεις μας είναι πολύ στενές, για παράδειγμα έχουμε έναν Ιταλό αξιωματικό στην Τουλόν και έναν Γάλλο αξιωματικό στην Ρώμη.
Θα αναφέρω επίσης την Ελλάδα, ακόμη και αν είμαστε πιο απομακρυσμένοι και οι δραστηριότητες δεν είναι ίδιες, η συνεργασία έχει ενισχυθεί, διεξάγουμε πολλές δραστηριότητες μαζί και μερικές φορές σε μια μορφή που περιλαμβάνει και άλλες χώρες, όπως η Κύπρος και η Αίγυπτος.
Τον Οκτώβριο είχαμε την άσκηση EUNOMIA 21, με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο και την Ιταλία στο πλαίσιο μιας ad hoc τετραμερούς πρωτοβουλίας.
Η Αίγυπτος είναι σημαντικός εταίρος και μαζί κάνουμε τακτικές ασκήσεις. Στο Λίβανο, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα αυτή τη στιγμή, διατηρούμε στενές σχέσεις με το Λιβανέζικο Πολεμικό Ναυτικό.
Η Κύπρος είναι για εμάς μια σημαντική βάση υποστήριξης στην Ανατολική Μεσόγειο, κάνουμε τακτικές ασκήσεις με τις κυπριακές ένοπλες δυνάμεις.
Με λίγα λόγια, μιλάμε με όλους και προσπαθούμε να αναπτύξουμε ανταλλαγές και να διατηρήσουμε τη διαλειτουργικότητα. Επειδή ζούμε σε έναν κόσμο που έχει γίνει απρόβλεπτος, πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα και επομένως να είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους τους συνεργάτες μας.
MER ET MARINE: Στον Ατλαντικό, έχει γίνει πολύς λόγος τα τελευταία χρόνια για αυξημένη υποβρύχια δραστηριότητα, μπορούμε να δούμε το ίδιο φαινόμενο στη Μεσόγειο;
Πολλές μεσογειακές χώρες αυξάνουν τον υποβρύχιο στόλο τους, για παράδειγμα η Αλγερία, η Αίγυπτο, η Ρωσία, το Ισραήλ, η Τουρκία… Έτσι γινόμαστε μάρτυρες ενός πολλαπλασιασμού των υποβρυχίων στη Μεσόγειο, που συμβάλλει στη στρατιωτικοποίηση του θεάτρου αυτού.
MER ET MARINE:Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την επιτήρηση και την προστασία του βαθύ βυθού, όπου υπάρχουν στρατηγικές εγκαταστάσεις όπως τα καλώδια τηλεπικοινωνιών;
Στην πραγματικότητα, στη Μεσόγειο υπάρχουν επίσης καλώδια και η Μασσαλία γίνεται επίσης κόμβος. Το θέμα της προστασίας των καλωδίων είναι όλο και πιο ευαίσθητο και πιο περίπλοκο αφού η παρακολούθηση είναι δύσκολη.
Με τη μικρογραφία των συστημάτων, τα υποβρύχια drones μπορούν πλέον να λειτουργούν από μη εξειδικευμένα και μικρού μεγέθους σκάφη.
Όλες αυτές οι εγκαταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν διακριτικά και σε άλλες δραστηριότητες και να αποτελέσουν πιθανή απειλή για ευαίσθητες υποβρύχιες εγκαταστάσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μπορέλ: Έρχονται νέες κυρώσεις της ΕΕ σε βάρος της Τουρκίας μετά τα Βαρώσια και την επιθετικότητα της στην Α. Μεσόγειο
MER ET MARINE: Πώς θα προφυλαχθούμε από αυτόν τον κίνδυνο; Τι μέσα παρακολούθησης και επέμβασης διαθέτει το ναυτικό;
Το Γαλλικό Ναυτικό διαθέτει ρομπότ ικανά να λειτουργούν σε βάθος αρκετών χιλιάδων μέτρων. Αυτή η ικανότητα θα ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια με νέα συστήματα που θα επιτρέψουν τον πειραματισμό σε μεγάλα βάθη στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής στο βυθό.
MER ET MARINE: Η Μεσόγειος είναι ιστορικά μια σημαντική περιοχή παράνομης διακίνησης. Πώς εξελίσσονται τα τελευταία χρόνια;
Μπορούμε να πούμε ότι η κατάσταση είναι γενικά σταθερή. Πάντα υπήρχε πολλή παράνομη διακίνηση στη Μεσόγειο, σχετικά με όπλα, πετρέλαιο, ναρκωτικά, μετανάστες. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να καταλάβουμε τι συμβαίνει, πώς λειτουργούν οι εγκληματικές οργανώσεις, ποια είναι τα διακρατικά δίκτυα, πώς λειτουργούν.
Με τους άλλους φορείς του κράτους και τους διεθνείς εταίρους μας, συνεργαζόμαστε στενά για να συγκεντρώσουμε τις πληροφορίες και τους πόρους μας, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερη κατανόηση και μια αποτελεσματική δράση.
Η επιτήρηση μεγάλων θαλάσσιων περιοχών συνεπάγεται μόνιμη παρουσία σκαφών στη θάλασσα και τακτικές υπερπτήσεις θαλάσσιων αεροσκαφών επιτήρησης και περιπολίας. Υπάρχει επίσης το ζήτημα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, τα οποία αυξάνονται πάρα πολύ”, αναφέρει ο ίδιος μεταξύ άλλων.
Η κατάσταση στη Μεσόγειο γίνεται όλο και πιο τεταμένη, εν μέρει επειδή οι παλιοί κανόνες και οι συμμαχίες στην περιοχή έχουν γίνει θολές, ενώ η αποχώρηση των ΗΠΑ έδωσε την δυνατότητα σε χώρες όπως την Τουρκία να διεκδικήσει περιοχές που δεν τολμούσε να το κάνει πριν.
Εν τω μεταξύ, μια πιθανή ναυτική αναμέτρηση κερδίζει συνεχώς δυναμική στην Μεσόγειο. Σε πρόσφατες εχθροπραξίες στη Λιβύη, η Τουρκία προσπάθησε να δείξει κάτι περισσότερο από την ναυτική της παρουσία.
Η Άγκυρα παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον πόλεμο, που προσελκύει τη Ρωσία, την Αίγυπτο, το Κατάρ και τη Γαλλία.
Η στάση της Τουρκίας στη Λιβύη δείχνει πώς η Μεσόγειος Θάλασσα μετατράπηκε ήδη σε ένα πεδίο μιας πιθανής μεγάλης ναυτικής αναμέτρησης με έπαθλο τα κοιτάσματα αλλά και τον έλεγχο της θάλασσας.
Οι δυνάμεις των πολεμικών ναυτικών των χωρών της περιοχής μαζί με τα νέα αεροσκάφη θα γείρουν την πλάστιγγα στην περιοχή και αυτό είναι πλέον σίγουρο.
