Εμφάνιση εξαρτήσεων ή επιδείνωση υπαρχόντων ήταν ένα από τους αντίκτυπους της πανδημίας του κοροναϊού στην κοινωνία, όπως ανέδειξε έρευνα του ΚΕΘΕΑ, που παρουσιάστηκε την Πέμπτη.
Στην έρευνα συμμετείχαν 347 άτομα, επιλεγμένα με τυχαία, αναλογική, στρωματοποιημένη δειγματοληψία από τους 1.204 άνδρες και γυναίκες που είχαν ενταχθεί σε 8 προγράμματα του ΚΕΘΕΑ τη διετία 2016-2018. Κατά την επανεξέτασή τους στη διάρκεια του 2021, δηλαδή 3 έως 5 χρόνια μετά, το 55,3% είχε διακόψει τη χρήση κάθε ελεγχόμενης ουσίας σε όλο το διάστημα αναφοράς, ανεξάρτητα από τον χρόνο παραμονής του στη θεραπεία. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 77% για όσους/ες είχαν συμπληρώσει την προτεινόμενη διάρκεια θεραπείας των 9 τουλάχιστον μηνών.
Ο κίνδυνος εμφάνισης νέων εξαρτήσεων
Καταστατικός σκοπός του ΚΕΘΕΑ αποτελεί η πρόληψη και η ευαισθητοποίηση η οποία απευθύνεται στον γενικό πληθυσμό και σε ομάδες με συμπεριφορές υψηλού κινδύνου που καλούμαστε να ευαισθητοποιήσουμε ακόμα περισσότερο όσον αφορά τη χρήση ουσιών ή άλλες μορφές εθισμού.
Το 2021 οι δράσεις πρόληψης περιορίστηκαν σημαντικά λόγω των μέτρων αναχαίτισης του κοροναϊού. Οι συμμετέχοντες μαθητές γονείς και εκπαιδευτικοί και άλλοι επαγγελματίες ήταν 6.668. Το βίωμα της πανδημίας και της καραντίνας ανέδειξε νέα ζητήματα και ανάγκες στον χώρο της εκπαίδευσης που έγιναν αισθητές με την έναρξη της χρονιάς. Το ΚΕΘΕΑ έγινε αποδέκτης πολλών παρεμβάσεων για τη στήριξη των μαθητών και την ενίσχυση των εκπαιδευτικών υπό τις νέες συνθήκες.
Έμφαση δόθηκε στις ιδιαιτερότητες που διαμορφώθηκαν όσον αφορά τον κίνδυνο εξαρτήσεων ή επιδείνωσης των ήδη υπαρχόντων εξαρτητικών προβλημάτων εξαιτίας της καραντίνας και της μακράς παραμονής των μαθητών στα σπίτια, όπως ο εθισμός στο διαδίκτυο.
Θεραπευτική προσέγγιση και ένταξη
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της έρευνας, η θεραπεία απεξάρτησης αποτελεί αναντικατάστατο μηχανισμό ένταξης στην κοινωνία, επιφέροντας αλλαγές σε κρίσιμους τομείς στη ζωή των ατόμων: στη χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ, στην έκθεση στο ποινικό σύστημα, στην ένταξη στην αγορά εργασίας, στη σωματική και ψυχική υγεία και στις οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις. Τα ίδια τα άτομα που έχουν την εμπειρία συμμετοχής σε πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ, ανεξάρτητα από το αν το ολοκλήρωσαν, αναγνωρίζουν την αποτελεσματικότητα της προσφερόμενης θεραπείας και τη συστήνουν σε ποσοστό 92%.
Από τις μονάδες άμεσης πρόσβασης και προσέγγισης στον δρόμο που απευθύνονται σε ενεργούς χρήστες με υψηλό βαθμό περιθωριοποίησης υποστηρίχτηκαν 2.027 άτομα
Επίσης 761 άτομα προσφυγικών και μεταναστευτικών κοινοτήτων συμμετείχαν στα προγράμματα και τις παρεμβάσεις του ΚΕΘΕΑ, το οποίο βρίσκεται όλο και πιο κοντά σε ένα μνημόνιο συνεργασίας με το υπουργείο μετανάστευσης και ασύλου με συγκεκριμένους άξονες επικεντρωμένους κυρίως πολιτισμικούς διαμεσολαβητές και μεταφραστές που θα παρέχονται από αυτό ώστε να ασκείται ο ρόλος των θεραπευτών του ΚΕΘΕΑ με τον καλύτερο τρόπο.
«Στόχος μας είναι πάντα η ολιστική και θεραπευτική προσέγγιση και παραγωγική ένταξη στην κοινωνία» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ, Χρήστος Λιάπης.
Το 2021 προστέθηκαν 30 νέες υπηρεσίες που δημιούργησε το ΚΕΘΕΑ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2022. Πρόκειται για μια προσπάθεια να διερευνηθεί η προσπάθεια για πρόσβαση σε βοήθεια για διαφορετικές μορφές εξάρτησης και να ενίσχυση η διαδικασία επανένταξης στην κοινωνία.
Επιπλέον 2.037 άτομα και μέλη οικογενειών υποστηρίχτηκαν πανελλαδικά από τα νέα πολυδύναμα κέντρα του ΚΕΘΕΑ για διαφορετικές μορφές εξάρτησης
Πραγματοποιήθηκαν 864 εξορμήσεις και 16 μορφές ενημέρωσης πρόληψης και απεξάρτησης στην καρδιά της κοινωνίας
Βελτίωση στην ψυχική και σωματική υγεία
Βελτίωση των συμμετεχόντων παρατηρείται στην ψυχική και σωματική υγεία σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΘΕΑ.
Μειώθηκαν τα ποσοστά σε περιστατικά κατάθλιψης κατά 13,7%, το σοβαρό άγχος κατα 41,3%, αδυναμία συγκέντρωσης τα 61,7% ενώ ο αυτοκτονικός σχεδιασμός έπεσε εντυπωσιακά κατα 81,1%.
Σε ότι αφορά τη σωματική υγεία η νοσηλεία ή οποιοδήποτε πρόβλημα μειώθηκε πάνω από 45% μετά τη θεραπεία.
Αυτό παίζει ιδιαίτερο ρόλο αν σκεφτούμε ότι οι ανάγκες για νοσηλεία καλύφτηκα νσ ε μια περίοδο που το σύστημα υγείας δοκιμάστηκε πρωτόγνωρα.
Παραβατικότητα
Η θεραπεία απεξάρτησης σπάει το φαύλο κύκλο της χρήσης και της παραβατικότητας, καθώς σηματοδοτεί σαφή μείωση της έκθεσης στο ποινικό σύστημα και αποτελεί ισχυρό μέσο ειδικής πρόληψης: Ενώ 77,4% των ατόμων είχε ποινικές εκκρεμότητες πριν από τη θεραπεία, το ποσοστό μειώθηκε σε 7,2% μετά από αυτήν. Επιπλέον, η θεραπεία οδηγεί σε παραγωγική ένταξη στην κοινωνία: μετά τη θεραπεία το ποσοστό πλήρους απασχόλησης αυξάνεται κατά 72,4%.
