Κίνδυνο να μπει και στο κάδρο της γεωπολιτικής έντασης αντιμετωπίζει η Ελλάδα και όχι από την όξυνση της αντιπαράθεσης με την Τουρκία, αλλά από την διεύρυνση του μετώπου της Ουκρανίας, καθώς μετά το πλήγμα στους Nord Stream στο στόχαστρο βρίσκονται δυνητικά και άλλες ενεργειακές υποδομές, όπως ο Turk Stream, σύμφωνα με το crisismonitor.gr.
Μπροστά σε μια γεωπολιτική καραμπόλα που θα μπορούσε να προσλάβει απρόβλεπτες γεωοικονομικές διαστάσεις βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση, καθώς Moody’s και Πούτιν συμπίπτουν στο σενάριο αυξημένου κινδύνου για τις ενεργειακές υποδομές. Κατά τον Ρώσο πρόεδρο, μάλιστα, τα πλήγματα στους Nord Stream δεν ήταν τα πρώτα, αλλά τα επιτυχημένα, καθώς προηγουμένως η Ουκρανία είχε επιχειρήσει να σαμποτάρει τον Turk Stream.
Αν και πολλοί θα έσπευδαν να δείξουν τα ελληνοτουρκικά ως παράγοντα ρίσκου και γεωπολιτικής ανησυχίας, αυτά παραμένουν σε ελεγχόμενο επίπεδο. Από την άλλη πλευρά, το διπλό πλήγμα στους αγωγούς Nord Stream I&II αποτελεί διττό μήνυμα: Κινδυνεύουν χώρες εκτός πεδίου σύγκρουσης και ενεργειακές υποδομές. Ανεξαρτήτως δυνητικού δράστη, οι δολιοφθορές σε ενεργειακές εγκαταστάσεις αποτελούν όπλο ευκαιρίας. Καθώς η η σύρραξη αναζωπυρώνεται και εμφανίζει σαφείς ενδείξεις διάχυσης πέραν του ουκρανικού και ρωσικού εδάφους και καθώς η ενέργεια αποτελεί μοχλό πίεσης από την αρχή του πολέμου, το αίσθημα ασφάλειας υπονομεύεται σε ολοένα και μεγαλύτερο εύρος. Αν σε αυτούς τους κινδύνους προστεθεί και το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν στο ρωσικό αέριο και η -σχεδόν ακαριαία- διακοπή των ροών από τη Μόσχα, τότε το σκηνικό καθίσταται εξσαιρετικά ασταθές.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Γερμανίδα βουλευτής: Για αυτούς τους δύο λόγους η Δύση δεν θα καταφέρει να καταστρέψει την Ρωσία
Παράλληλα, όμως, οι πρόσφατες εξελίξεις γύρω από τις ενεργειακές υποδομές επαναφέρουν μετ επιτάσεως την ανάγκη αξιόπιστων σχεδίων φύλαξης των ενεργειακών υποδομών, σε στεριά και θάλασσα. Ταυτόχρονα, αντικατοπτρίζεται η επίπτωση της γεωπολιτικής έντασης στην ενεργειακή ασφάλεια, ακόμα και σε εδραιωμένες υποδομές και σε περιοχές που βρίσκονται εκτός άμεσου πεδίου της αντιπαράθεσης. Υπ αυτό το πρίσμα, η αντιπαράθεση Ελλάδας – Τουρκίας θα μπορούσε -εφόσον συνεχίσει να κλιμακώνεται- να αμφισβητήσει την ασφάλεια των εν εξελίξει ενεργειακών deals όπως ο Eurasia Interconnector και το υποθαλάσσιο καλώδιο Ελλάδας – Αιγύπτου.
Κίνδυνοι outside the box
Οι διαρροές στον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream που διασχίζουν τη Βαλτική Θάλασσα από τη Ρωσία προς τη Γερμανία θεωρούνται πράξεις δολιοφθοράς από τους Ευρωπαίους και Νατοϊκούς αξιωματούχους και ως γεγονότα ενισχύουν τον γεωπολιτικό κίνδυνο στην περιοχή, αναφέρει σε ανάλυσή της η Moody’s.
Ο άμεσος αντίκτυπος από τις διαρροές στον εφοδιασμό της Ευρώπης με φυσικό αέριο είναι αμελητέος, επειδή η Ρωσία έχει ήδη μειώσει την παροχή φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1 σχεδόν στο μηδέν από τα τέλη Αυγούστου.
Η ζημία ωστόσο μπορεί να εξαλείψει ουσιαστικά τη δυνατότητα επανέναρξης των προμηθειών μέσω του Nord Stream και να αυξήσει τον κίνδυνο διακοπής των ρωσικών προμηθειών μέσω άλλων αγωγών, όπως οι Ukraine Gas Transit και TurkStream, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τις νότιες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Μακροπρόθεσμη ανασφάλεια
Οι εξελίξεις αυτές, υπονομεύουν μακροπρόθεσμα την ενεργειακή ασφάλεια και κατ επέκταση τις αναπτυξιακές προοπτικές της περιοχής. Το φυσικό αέριο, συνεχίζει να αποτελεί μείζονα ενεργειακό πόρο στο ενεργειακό μίγμα των χωρών, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης. Καθώς το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και οι εναλλακτικές πηγές δεν είναι εύκολο να αντικαταστήσουν το έλλειμμα του ρωσικού φυσικού αερίου, οι κίνδυνοι είναι ορατοί.
Το σαμποτάζ υποδηλώνει επίσης αυξημένο κίνδυνο ζημιών σε άλλες υποδομές, όπως καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας, οπτικών ινών και τηλεπικοινωνιών.
«Καταγράψαμε τον κίνδυνο που διατρέχουν τα ευρωπαϊκά κράτη από τέτοιες υβριδικές επιθέσεις όταν αυξήσαμε τις βαθμολογίες γεωπολιτικού κινδύνου για πολλά από τα κράτη της περιοχής νωρίτερα φέτος. Αν και οι συγκαλυμμένες επιθέσεις κατά τέτοιων εγκαταστάσεων είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσουν ένοπλη αντίδραση από ό,τι οι πιο συμβατικές στρατιωτικές επιθέσεις, το ΝΑΤΟ έχει δεσμευτεί για μια «ενιαία και αποφασιστική απάντηση σε πράξεις δολιοφθοράς και επιθέσεις εναντίον κρίσιμων υποδομών. Αν και ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να μην κλιμακωθεί σε μια ολοκληρωμένη στρατιωτική αντιπαράθεση, θα αύξανε σίγουρα αυξάνει τους γεωπολιτικές κινδύνους στα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ», αναφέρει στην κατακλείδα της ανάλυσής της η Moody’s.
