Ο κόσμος πρέπει να υποδιπλασιάσει τα πλαστικά μίας χρήσης και να υιοθετήσει μαζικά το τρίπτυχο «επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και διαφοροποίηση» για να σταματήσει η καλπάζουσα ρύπανση, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που δημοσιεύεται σήμερα. Ωστόσο, η έκθεση δεν θέτει τον παγκόσμιο στόχο μείωσης της παραγωγής των πλαστικών προϊόντων αυτών.
Ο οδικός χάρτης που ονομάζεται «Να κλείσει η βρύση» δημοσιεύεται από το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον δύο εβδομάδες πριν από τον δεύτερο γύρο των διεθνών διαπραγματεύσεων στο Παρίσι, οι οποίες θα πρέπει να καταλήξουν σε μία δεσμευτική διεθνή συνθήκη μέχρι το τέλος του 2024 για τον τερματισμό της μαζικής ρύπανσης που απειλεί την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Το 2019, 253 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών απορριμμάτων παρήχθησαν στον κόσμο. Το 22% κατέληξαν εγκαταλελειμμένα, δηλαδή σε παράνομες χωματερές ή κάηκαν στην ύπαιθρο ή απλώς διασκορπίστηκαν παντού. Επιπλέον, επί του συνόλου του όγκου των σκουπιδιών που διπλασιάσθηκε από το 2000, τα δύο τρίτα είναι πλαστικά με μικρό χρόνο ζωής.
Κατά προτεραιότητα, στην έκθεση προτείνεται η κατάργηση των προβληματικών και άχρηστων πλαστικών, κυρίως μέσω της μείωσης της παραγωγής πλαστικών μίας χρήσης στο μισό. Πέραν της κατηγορίας αυτής των εφήμερων πλαστικών προϊόντων, το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στη μείωση της παραγωγής των πλαστικών πάσης φύσεως, η οποία πιθανόν να διπλασιαστεί μέχρι το 2040.
Ο ΟΗΕ προβλέπει έκρηξη μέχρι το 2040 του όγκου των εγκαταλελειμμένων σκουπιδιών, αν συνεχισθεί η εφαρμογή αυτού του οικονομικού μοντέλου.
Ο στόχος μέχρι το 2040
Το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον πιέζει τη διεθνή κοινότητα να υιοθετήσει ένα «σενάριο συστημικής αλλαγής» που θα στηρίζεται «σε τρεις μεταβολές της αγοράς: επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και διαφοροποίηση». Η επανάσταση αυτή θα μπορούσε να μειώσει κατά 80% τους 227 εκατομμύρια τόνους εγκαταλελειμμένων σκουπιδιών που προβλέπεται να υπάρχουν μέχρι το 2040.
Αλλά, ακόμη και με τη λήψη αυτών των μέτρων, αυτό θα σημαίνει πως θα πρέπει να υφίστανται επεξεργασία κάθε χρόνο, μέχρι το 2040, 100 Mt πλαστικών μίας χρήσεως και εφήμερης ζωής, χωρίς να υπολογίζεται η τεράστια κληρονομιά της υπάρχουσας ρύπανσης με πλαστικά.
Για τον Χιτοτάκα Κόιτε, υπεύθυνο της Greenpeace και παρατηρητή των συνομιλιών, «η έκθεση βρίσκεται πολύ πίσω σε σχέση με τους αναγκαίους στόχους, διότι δεν κάνει λόγο για μείωση της παγκόσμιας παραγωγής». «Προσπάθησαν να αλλάξουν έναν σωλήνα, να αντικαταστήσουν τις βάνες, αλλά δεν κάνουν καμία προσπάθεια να κλείσουν τη βρύση», λέει
Από την πλευρά του το Ιδρυμα Surfrider χαιρετίζει, αντίθετα, «μία πραγματική αλλαγή οικονομικού μοντέλου, αξιόπιστη που δεν στηρίζεται σε υποθετικές τεχνολογικές λύσεις».
