Το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί σημαντική πηγή ενέργειας για την Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή, γράφει η έγκριτη ιστοσελίδα eastmedoilgas.com. Ωστόσο, η ανάπτυξη αυτού του πόρου έχει επιβραδυνθεί από τις πολιτικές εντάσεις μεταξύ του Ισραήλ και των γειτόνων του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
"Βόμβα" από Nord Stream: Αναστέλλει επ’ αόριστον την παροχή φυσικού αερίου στην Ε.Ε.
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι η συνεργασία μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας και Τουρκίας θα μπορούσε να βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου, δεδομένων των μεταβαλλόμενων συνθηκών της αγοράς και των γεωπολιτικών συνθηκών.
Η ανατολική Μεσόγειος σημαντικός κόμβος φυσικού αερίου
Η περιοχή δεν έχει ερευνηθεί ανεπαρκώς λόγω του υψηλού κόστους, αλλά πρόσφατα υπήρξε ένα κύμα ενδιαφέροντος από εταιρείες που επιδιώκουν να αναπτύξουν τις δυνατότητες της περιοχής για οικονομική ανάπτυξη, μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και ενεργειακή ασφάλεια.
Οι δυνατότητες για τους φυσικούς πόρους της περιοχής είναι εκπληκτικές - έχει υπολογιστεί ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν έως και 250 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (πάνω από 8 τρισεκατομμύρια βαρέλια) πετρελαίου και φυσικού αερίου, στα ύδατα της.
Η Κύπρος έχει μεγαλύτερο εύρημα αερίου από την Αίγυπτο
Η Μεσόγειος Θάλασσα μπορεί σύντομα να γίνει πηγή ενέργειας για την Ευρώπη. Τον Μάρτιο, το Ισραήλ ανακάλυψε το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στην ιστορία της βιομηχανίας του. Το κοίτασμα Λεβιάθαν εκτιμάται ότι περιέχει περίπου 22 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου εκτός από περίπου 261 εκατομμύρια βαρέλια συμπυκνώματος, ανεβάζοντας τη συνολική του αξία σε περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αυτά είναι μεγάλα νέα για την Κύπρο, η οποία πρόσφατα ανακάλυψε επίσης ένα τεράστιο απόθεμα, που θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο πολύτιμο από το ισραηλινό εύρημα: 4 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (tcm) φυσικού αερίου και 1 δισεκατομμύριο βαρέλια αξίας περίπου 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε σημερινές τιμές
Η Αίγυπτος είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στην περιοχή
Η Αίγυπτος είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στην περιοχή, με αποδεδειγμένα αποθέματα 46,5 tcf (τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα)—το μεγαλύτερο μακράν στην περιοχή. Η Αίγυπτος έχει επίσης μεγάλη εξαγωγική ικανότητα LNG και σημαντική εγχώρια αγορά φυσικού αερίου. Στην πραγματικότητα, ήταν μία από τις δύο μόνο χώρες στη Μέση Ανατολή που μείωσε τις ενεργειακές της επιδοτήσεις μεταξύ 2011 και 2015 λόγω των αυξημένων εσόδων από το πετρέλαιο και της συνεχούς αύξησης της εγχώριας ζήτησης για ενεργειακές υπηρεσίες.
Η Αίγυπτος είναι ένας σημαντικός παίκτης στην περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία μέσω έργων όπως ο υδροηλεκτρικός σταθμός Blue Nile-Atbara που παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στο Σουδάν και την Αιθιοπία, ενώ παράλληλα παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στην ίδια την Αίγυπτο. Μονάδα αφαλάτωσης στο Ras Banas που παρέχει νερό καθώς και αφαλατωμένο νερό τόσο στο Ισραήλ όσο και στην Ιορδανία μέσω του έργου Red Sea-Dead Sea Conduit. Έργο Zohr Field με την ιταλική Eni SpA (ENI) που κατέχει το 30% ενώ παραμένει το 70% ιδιοκτησία της Egyptian General Petroleum Corporation (EGPC).
Οι συνθήκες της παγκόσμιας αγοράς LNG βλάπτουν την περιφερειακή ανάπτυξη φυσικού αερίου
Η παγκόσμια αγορά LNG έχει δει ένα τεράστιο πλεόνασμα προσφοράς, το οποίο έχει μειώσει τις τιμές εδώ και χρόνια. Οι τιμές αναμένεται να παραμείνουν χαμηλές για το άμεσο μέλλον, αλλά είναι δύσκολο να προβλέψουμε τι θα συμβεί το 2022 ή το 2023, όταν πολλά από αυτά τα έργα θα κυκλοφορήσουν στο διαδίκτυο. Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχουν συσχετιστεί τα τελευταία χρόνια, επομένως εάν οι τιμές του πετρελαίου αυξηθούν ξανά, τότε μπορεί να αυξηθεί και το φυσικό αέριο (αν και η ακριβής σχέση μεταξύ τους δεν είναι κατανοητή). Εάν συμβεί αυτό, τότε θα μπορούσε να υπάρξει αύξηση της ζήτησης για φυσικό αέριο μέσω σωλήνων και αύξηση της ζήτησης για εισαγωγές LNG επίσης. Ωστόσο, και τα δύο αυτά σενάρια φαίνονται απίθανα λόγω των τρεχουσών συνθηκών της αγοράς.
Η ουσία είναι ότι δεν ξέρουμε τι θα συμβεί με τις παγκόσμιες αγορές LNG με την πάροδο του χρόνου, επειδή καθοδηγούνται από δυνάμεις πέρα από την εθνική πολιτική ή τη γεωπολιτική – καθοδηγούνται από θεμελιώδη στοιχεία προσφοράς και ζήτησης που οδηγούν τις τιμές των εμπορευμάτων σε γενικές γραμμές: λάδι, μέταλλα όπως ο χαλκός και το αλουμίνιο (που χρησιμοποιούνται επίσης ως πρώτη ύλη), τρόφιμα όπως καλαμπόκι/σόγια/σίτος/ρύζι—όλα αυτά ανταγωνίζονται μεταξύ τους στις παγκόσμιες αγορές για να καθορίσουν τις σχετικές αξίες τους με βάση το πόσο τα θέλουν οι άνθρωποι σε σχέση με το πόσα άτομα μπορούν να τα παράγουν με δεδομένο κόστος (το κόστος παραγωγής περιλαμβάνει εισροές εργασίας και κεφαλαίου).
Οι ευρωπαϊκές χώρες αντισταθμίζουν τα στοιχήματά τους στο φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου
Στις αρχές Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι χορηγούσε επιχορηγήσεις ύψους 80 εκατομμυρίων δολαρίων για να βοηθήσει τις χώρες της περιοχής να αναπτύξουν τους πόρους φυσικού αερίου τους. Η ΕΕ είπε επίσης ότι θα διαθέσει 12 εκατομμύρια δολάρια για έργα που σχετίζονται με την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ιορδανία, περίπου 8 εκατομμύρια δολάρια για μια διασύνδεση μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου και πάνω από 4 εκατομμύρια δολάρια για μια διασύνδεση μεταξύ του ηλεκτρικού δικτύου του Λιβάνου και άλλων στην Τουρκία και τη Συρία.
Η Τουρκία θέλει να γίνει περιφερειακός κόμβος για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου
Εάν παρακολουθείτε ειδήσεις από την ανατολική Μεσόγειο, ίσως έχετε ακούσει ότι η Τουρκία θέλει να γίνει περιφερειακός κόμβος για το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου. Αυτό συμβαίνει επειδή έχει στραμμένο το βλέμμα της στα αποθέματα φυσικού αερίου της περιοχής και ενδιαφέρεται να αναπτύξει τη δική της υποδομή αγωγών για να την επαναφέρει στην πατρίδα της.
Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν μιλήσει για την επιθυμία τους να κατασκευάσουν αγωγούς που θα συνδέουν την Τουρκία με άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Κύπρος και το Ισραήλ (σχεδιάζουν επίσης την κατασκευή περισσότερων αγωγών εντός της Τουρκίας). Το πρώτο βήμα προς την επίτευξη αυτού του στόχου έγινε όταν ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε την Ελλάδα πέρυσι και συζήτησε πιθανές διαδρομές με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Το Ισραήλ έχει να διαδραματίσει ρόλο στην περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία
Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα στην περιοχή με τερματικό σταθμό εξαγωγής φυσικού αερίου και η θαλάσσια δικαιοδοσία του καλύπτει μεγάλο μέρος της ανατολικής Μεσογείου. Θα μπορούσε να αποτελέσει κόμβο για τις εξαγωγές φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ θα μπορεί επίσης να επωφεληθεί από τον εγχώριο εφοδιασμό της.
Το Ισραήλ είναι βασικός εταίρος στην ανάπτυξη των υπεράκτιων αποθεμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου και οι ισραηλινές εταιρείες συμμετέχουν σε κάθε στάδιο των έργων εξερεύνησης, εξόρυξης και μεταφοράς και στις δύο πλευρές των θαλάσσιων συνόρων της Κύπρου καθώς και στη νότια ακτή του Ισραήλ.
Θα πάρει χρόνο, αλλά μπορεί να είναι δυνατό για το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα να συνεργαστούν με την Τουρκία για την ανάπτυξη φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο
Θα πάρει χρόνο, αλλά μπορεί να είναι δυνατό για το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα να συνεργαστούν με την Τουρκία για την ανάπτυξη φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, δεδομένης της παγκόσμιας υπερφόρτωσης LNG και των επιπτώσεών του στην περιφερειακή δυναμική.
Η ΕΕ δεν ενδιαφέρεται για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου όπως παλιά. Η προοπτική ενός νέου αγωγού που θα συνδέει ισραηλινό, αιγυπτιακό και κυπριακό φυσικό αέριο με την Ευρώπη εξασθενεί. Και ενώ η Αίγυπτος εξακολουθεί να μιλάει για την κατασκευή ενός τέτοιου αγωγού, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι αντιτίθεται σε αυτήν την ιδέα επειδή η Αίγυπτος ενδέχεται να μην επιτρέψει σε εταιρείες ισραηλινών ιδιοκτησίας την πρόσβαση στον αγωγό.
Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν το Ισραήλ και η Κύπρος βρουν περισσότερους πόρους από τους αναμενόμενους στα νερά τους - και η ExxonMobil πιστεύει ότι θα μπορούσαν να αξίζουν 125 δισεκατομμύρια δολάρια - θα χρειαστούν κάποιους άλλους αγοραστές ή αγοραστές εκτός Ευρώπης προτού μπορέσουν να βγάλουν σοβαρά χρήματα από αυτούς.
