Για τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, το πιο σημαντικό γεγονός στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις 13-14 Ιουνίου, ήταν η συνάντησή του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Ο ηγέτης των ΗΠΑ είχε ήδη τηλεφωνήσει στον Ερντογάν στις 23 Απριλίου για να του πει ότι θα αναγνωρίσει την 24η Απριλίου ως ημέρα εορτασμού της Γενοκτονίας των Αρμενίων, λέγοντας επίσης: «Θα μιλήσουμε πρόσωπο με πρόσωπο στο ΝΑΤΟ. "
Συνεπώς ο Ερντογάν περίμενε τη συνάντηση με τον Μπάϊντεν με ανυπομονησία προσβλέποντας ότι αυτό θα άλλαζε την διπλωματική απομόνωση που βιώνει από τη Δύση η Τουρκία.
Ένας άλλος παράγοντας που ο Ερντογάν έλαβε πολύ σοβαρά υπόψιν του και το οποίο έριχνε βαριά τη σκιά πάνω του, ήταν το γεγονός ότι η κακή τουρκική οικονομία και η ανεπάρκεια πόρων από την Κεντρική Τράπεζα, δεν θα άντεχαν ένα κύμα ισχυρών αμερικανικών κυρώσεων, αν ήταν ο γνωστός επιθετικός και αδιάλλακτος εαυτός του, στην πρόσωπο με πρόσωπο συνάντησή του με τον Αμερικανό Πρόεδρο.
Ενδεικτικό της στάσης του Τούρκου Προέδρου είναι το γεγονός ότι δεν έκανε καμία μνεία για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Πρόεδρο Μπάϊντεν, καίτοι πριν προσέλθει στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ήταν λαλίστατος προϊδεάζοντας ότι θα το θέσει ως θέμα προς συζήτηση στον Αμερικανό ομόλογό του.
Ας σημειώσουμε ότι ο αρχηγός των γκρίζων λύκων του Εθνικιστικού κόμματος (MHP) Ντέλετ Μπαχτσέλι, ο εκλογικός εταίρος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν, ήθελε τον Μπάιντεν να αποσύρει την αναγνώριση του, αυτής της γενοκτονίας των Αρμενίων!
Ο Μπαχτσέλι ήθελε επίσης ο Μπάιντεν να διακόψει τους δεσμούς των ΗΠΑ με το YPG, το ένοπλο παρακλάδι του PKK στη Συρία, σύμφωνα με τελευταία εβδομαδιαία ομιλία του στους βουλευτές του κόμματος του
Αυτό που ανέφερε ο Ερντογάν στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τη συνάντηση του με τον Πρόεδρο Μπάϊντεν , ήταν ένα παράπονο, ότι «οι ΗΠΑ διακρίνουν τη στάση τους μεταξύ των κακών τρομοκρατών και των καλών τρομοκρατών».
Ομοίως, δεν αναφέρθηκε τίποτα για την έκδοση του Fethullah Gülen, του νούμερο ένα ύποπτου πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016 στην Τουρκία. Όσο μπορούμε να παρατηρήσουμε, αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν ήδη αρχίσει να πιστεύουν ότι ο Ερντογάν δεν θέλει πραγματικά την έκδοση του Γκουλέν, αλλά χρησιμοποιεί το ζήτημα στην εγχώρια πολιτική.
Από την πλευρά του Αμερικανού Προέδρου, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Μπάιντεν έθεσε στη συνεδρίαση θέματα σχετικά με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις προσδοκίες ορισμένων κύκλων στην χώρα, αλλά και διεθνώς.
Ο Μπάιντεν είπε επίσης ότι είχε μια "θετική» συνάντηση" με τον Ερντογάν, ενώ στη συνέχεια ανέφερε ότι "είχα συναντήσεις με μερικούς από τους παγκόσμιους ηγέτες".
Αυτό προξένησε χαρά του ΑΚΡ στην Τουρκία, επειδή ο Μπάιντεν προσμέτρησε τον Ερντογάν μεταξύ των «παγκόσμιων ηγετών».
Όμως ο Μπάιντεν πρόσθεσε: «Είμαι βέβαιος ότι θα σημειώσουμε πρόοδο» στις σχέσεις μας. Αυτό ερμηνεύεται ότι δεν έχει επιτευχθεί ακόμη πρόοδος, αλλά υπάρχει πιθανότητα να υπάρξει.
Πριν από τη συνάντηση, ο Ερντογάν σκόπευε να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις του με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δύση. Πριν από τη συνάντησή του με τον Μπάιντεν, συναντήθηκε με τους ηγέτες της Αγγλίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ελλάδας στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, ανοίγοντας όλα τα χαρτιά του για συμφιλίωση.
Αυτές περιλαμβάνουν τη συνεργασία της Τουρκίας με τη Γαλλία στα θέματα της Λιβύης και της Συρίας, καθώς και την πρόθεση της Τουρκία να αγοράσει γαλλικούς-ιταλικούς πυραύλους SAMP-T, αν οι ΗΠΑ δεν πουλήσουν στην Τουρκία τους Patriot.
Αυτό συνιστά "εξοπλιστική μετατόπιση" της Τουρκίας προς τη Δύση , αφού μέχρι πρότινος έκανε λόγο για αγορά νέας παρτίδας ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400. Αυτή η πιθανότητα φαίνεται να απομακρύνεται
Ο Ερντογάν διαβεβαίωσε επίσης τη Γερμανία ότι δεν θα επιτραπεί η είσοδος νέων μεταναστών στην Ευρώπη την παραμονή των εκλογών της.
Είπε ότι η Τουρκία θα μπορούσε επίσης να βρει μια ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με την Ελλάδα στο ανώτατο επίπεδο προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν εντάσεις στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο.
Επισημαίνουμε εδώ ότι η Τουρκία θέλει να μιλάμε μόνοι μας μαζί της χωρίς τρίτους για τα προβλήματα που αυτή μας δημιουργεί, αφού αντιλήφθηκε ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές μετουσιώνονται σε Ευρωτουρκικές, κάτι το οποίο δεν τη συμφέρει.
Ο Ερντογάν είχε ήδη υποσχεθεί ότι στις αμερικανικές εταιρείες θα παρέχονται κάθε είδους κίνητρα για επενδύσεις στην Τουρκία, ειδικά στην ενέργεια, τη γεωργία και την ιατρική.
Η Τουρκία θα μπορούσε να παραμείνει στο Αφγανιστάν μετά από αποχώρηση των ΗΠΑ «εάν της ζητηθεί», θα προτιμούσε επίσης να αναλάβει την αποστολή με την υποστήριξη των ΗΠΑ και με τη βοήθεια του Πακιστάν και της Ουγγαρίας
Οι ΗΠΑ αποσύρονται από το Αφγανιστάν μετά από μια μακρά πολεμική περιπέτεια 20 ετών και θέλουν η Τουρκία να μεσολαβήσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ της αφγανικής κυβέρνησης και του Ταλιμπάν.
Ο Ερντογάν αισθάνεται προφανώς άβολα επειδή το ζήτημα του Αφγανιστάν τίθεται πριν από τον προσδιορισμό εκ νέου των σχέσεων με τον δυτικό κόσμο, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα.
Ωστόσο τα καυτά θέματα είναι μπροστά τα οποία θα εξεταστούν από τις ομάδες εξωτερικών υποθέσεων και άμυνας των δύο χωρών , όπως το ζήτημα S-400, το ζήτημα των F-35 και το ζήτημα Συρία- Κούρδοι τουYPG.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι η ομάδα εξωτερικής πολιτικής, δηλαδή ο υπουργός Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu, ο υπουργός Άμυνας Hulusi Akar, ο σύμβουλος ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής İbrahim Kalın και ο εκπρόσωπος του AKP Ömer Çelik, παραπλανήσαν τον Ερντογάν για να διατηρήσει υψηλές προσδοκίες για τη συνάντηση του με τον Μπάιντεν.
Φαίνεται ότι μάλλον ο ίδιος ο Ερντογάν αύξησε τις προσδοκίες του.
Ο Ερντογάν θέλει να κατευθύνει προσωπικά ο ίδιος στην εξωτερική πολιτική, όπως κάνει στην εσωτερική πολιτική. Αυτό το επανέλαβε ανοιχτά στη συνέντευξη τύπου, λέγοντας ότι «ας μην αφήσουμε κανέναν να παρέμβει, ας μιλήσουμε άμεσα σε περίπτωση προβλήματος». Αυτό που εννοεί από οποιονδήποτε άλλον είναι διπλωμάτες, στρατιώτες, αξιωματικοί πληροφοριών, χρηματοδότες, βασικά οι αξιωματούχοι που διασφαλίζουν τη συνέχιση του κράτους σε κρατική θεσμική λειτουργία.
Αυτό ίσχυε επί Προεδρίας Τράμπ, όχι επί Προεδρίας Μπαϊντεν
Ο Μπάιντεν διατηρεί τις σχέσεις, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης διμερών σχέσεων με την Τουρκία, εντός του σχεδίου του ΝΑΤΟ, σε ένα στρατηγικό σχέδιο.
Ας αναλογιστούμε αν δεν υπήρχε η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ θα συνομιλούσε ο Ερντογάν με τον Μπάϊντεν;
Σκεφτείτε το, προσκάλεσε τον Μπάιντεν στην Τουρκία και ο Μπάιντεν είπε εντάξει μόνο όταν τελειώσουν οι πολυάσχολες μέρες του. Αυτό μαθαίνουμε από τα λόγια του Τούρκου προέδρου. Αυτό δεν είναι ευχάριστο.
Από την άλλη ο Μπάϊντεν δεν προσκάλεσε τον Ερντογάν στο Λευκό Οίκο, αφού η λογική λέει ότι ο Ερντογάν θα το είχε ανακοινώσει εάν ήταν στην ημερήσια διάταξη. Θα ήταν λογικό να πιστεύουμε ότι αν είχε προσκληθεί.
Μία από τις προσδοκίες του Ερντογάν ήταν να σπάσει την εικόνα του ως «αυτοκράτορα» ή του «σουλτάνου», κάτι που του είχε αποδοθεί από τη Δύση τα τελευταία χρόνια, δείχνοντας σημάδια συμφιλίωσης με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι πέτυχε αυτό. Η φωτογραφία, που δείχνει τον Ερντογάν να προσκυνάει μπροστά στον Μπάιντεν, δεν έγινε έτσι αλλά χρησιμοποιήθηκε από κορυφαίες δυτικές εφημερίδες σαν να ήθελαν να βλάψουν τον Ερντογάν.
Είναι αλήθεια ότι ο Τούρκος Πρόεδρος είχε πολλές βασικές συναντήσεις κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στις Βρυξέλλες. Αυτές οι συναντήσεις αποδεικνύουν τη σημασία που αποδίδεται στην Τουρκία, αλλά είναι δύσκολο να πούμε ότι ο Ερντογάν πέτυχε κάτι ουσιαστικό
Το σίγουρο είναι ότι ο πάγος μεταξύ ΗΠΑ-Τουρκίας έσπασε, αλλά μόνο επιφανειακά. Τα σοβαρά θέματα S-400, F-35, Συρία, Κούρδοι YPG -Λιβύη, ΝΑ Μεσόγειος ,είναι μπροστά και περιμένουν λύσεις.
Το ήρεμο καλοκαίρι που είπε ο Ερτογάν ότι θα υπάρξει με την Ελλάδα μένει να αποδειχθεί στην πράξη. όπως και η στάση της Τουρκίας στα βαρώσια, στο άνοιγμα της βάσης drone στο Λευκόνικο στα κατεχόμενα, αλλά και σε αυτό καθαυτό το Κυπριακό ζήτημα.
Η αναθέρμανση του Κυπριακού και η τυχόν αποδοχή της Τουρκίας σε μια διζωνική δικοινοτική Ομοσπονδία στην Κύπρο θα σήμαινε ότι ο Ερντογάν γυρίζει όντως σελίδα.
Ωστόσο ΗΠΑ-ΕΕ-Ελλάδα-Κύπρος περιμένουν έργα και όχι λόγια από την Τουρκία. Το μόνο που όντως κατάφερε ο Ερντογάν στη Σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, είναι η οικονομία του να πάρει μια χρονική τονωτική ένεση. Το αν θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Δύσης μένει να φανεί στην πράξη
Κλείνουμε λέγοντας ότι ο Ερντογάν θα έχει να αντιμετωπίσει πλέον όχι μόνο την αντιπολίτευση στο εσωτερικό του αλλά και τον γκρίζο λύκο και εταίρο του στην εξουσία Μπαχτσελί, ο οποίος ενδέχεται να τον εγκαταλείψει, αν επιχειρήσει τη στροφή που του ζητάται από τη Δύση στα πολλά θέματα που μέχρι στιγμής είναι απέναντι της και όχι μαζί της.
Ας "κρατήσουμε μικρό καλάθι" όπως λέει ο σοφός Ελληνικός λαός.
