Μία δεύτερη τηλεφωνική επικοινωνία είχαν χθες ο απερχόμενος ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, με τον ομόλογό του της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με αντικείμενο τις πρόσφατες αμερικανικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στο διευθυντήριο της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας SSB, σχετικά με την προμήθεια και επιχειρησιακή ανάπτυξη του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από την Αγκυρα. Αυτή τη φορά παρατηρήθηκε μια αναδίπλωση των ΗΠΑ, ως και μια τάση αποκλιμάκωσης της προκληθείσας έντασης ανάμεσα στα δύο κράτη-μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Ο Πομπέο επεσήμανε ότι οι συγκεκριμένες κυρώσεις στη βάση της ομοσπονδιακής τροπολογίας CAATSA, άρθρα 231 και 235, δεν στοχεύουν στην όποια υποβάθμιση της πολυεπίπεδης, διαχρονικής, διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας με την Τουρκία, αλλά στη ρωσική στρατιωτικο-βιομηχανική συνεργασία, η οποία επωφελείται και ενισχύεται οικονομικά, έχει προσβάσεις σε κράτη της Δύσης, και ενισχύει τη διεθνή επιρροή της. Παράλληλα, προέτρεψε την Τουρκία να διευθετήσει το θέμα με τους ρωσικούς πυραύλους και να ενδυναμώνει την αμυντική της παρουσία με συστήματα «που είναι τεχνολογικά διαλειτουργικά και συμβατά με τη νατοϊκή αντιπυραυλική ομπρέλα». Οι δύο υπουργοί συζήτησαν επίσης για τα θέματα της Λιβύης, για την προχθεσινή επίσκεψη του Ιρακινού πρωθυπουργού Μουσταφά αλ Καντίμι στην Τουρκία, καθώς και για τη διεθνή τρομοκρατία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τις τελευταίες τρεις ήμερες είχε διαδοχικές τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους Πομπέο και Τσαβούσογλου ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, με θέμα τη χαλάρωση της έντασης που προκλήθηκε εξαιτίας των στοχευμένων κυρώσεων στην SSB.
Από τη δική του πλευρά, ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, υπογράμμισε ότι οι ρωσικοί πύραυλοι αγοράστηκαν για να χρησιμοποιηθούν και όχι να αδρανοποιηθούν ή αποθηκευτούν, ενώ υποβάθμισε κάπως το θέμα τους, ισχυριζόμενος ότι η πιο δύσκολη περίπτωση στις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ είναι ότι οι Αμερικανοί δεν έχουν πάρει ξεκάθαρη θέση απέναντι στις κουρδικές πολιτοφυλακές της Βόρειας Συρίας PYD-YPG, που έχουν διασυνδέσεις με τους τρομοκράτες του παράνομου Κουρδικού Επαναστατικού Κόμματος PKK.
Αναφερόμενος στους ρωσικούς πυραύλους είπε ότι έχουν καθορισθεί οι σχετικές βάσεις τους και επιδιώχθηκε να προστατεύουν σημαντικά αστικά κέντρα. Επίσης, για άλλη μια φορά άφησε αιχμές για την παρουσία ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων S-300 στην Κρήτη, στη Βόρεια Βουλγαρία, ως και κοντά στην πρωτεύουσα της Σλοβακίας, Μπρατισλάβα, στις οποίες δεν ασκείται κριτική, που είναι μονομερής απέναντι στην Αγκυρα.
Σχετικά με το ιταλο-γαλλικό σύστημα αεράμυνας SAMP-T/ASTER 30, τόνισε ότι από το 2018 η Αγκυρα έχει εκφράσει ενδιαφέρον αφού συμμετέχουν σε επιμέρους προγράμματα οι εταιρίες Aselsan και Roketsan, όμως δεν έχει υπάρξει ουσιαστική πρόοδος (προφανώς υπονοώντας τη γαλλική αρνητική στάση).
Σε μια άλλη εξέλιξη, οι επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, ο Δημοκρατικός Ελιοτ Εγκλιν από την Πολιτεία της Νέας Υόρκης και ο Ρεπουμπλικάνος Μάικ Μακόλ από το Τέξας εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση επικρίνοντας έντονα την Τουρκία για τη στάση της στα ζητήματα της Συρίας, των S-400, στα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου, στα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και στην αποστολή ισλαμιστών μισθοφόρων στην πολεμική σύρραξη στον Νότιο Καύκασο. Επεσήμαναν ότι η στάση της προκαλεί ρωγμές στο ΝΑΤΟ.
Αλλες διμερείς κινήσεις
Στο μεταξύ, οι Τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις στη Συρία, που φθάνουν τους 13.000 άνδρες, προχώρησαν σε μία αναδιάταξη, εγκαταλείποντας 7 παρατηρητήρια και ενισχύοντας κάποια άλλα στην επαρχία Ιντλίμπ, ενώ ο Τσαβούσογλου σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε συμφώνησε με τον Γάλλο ομόλογό του Λε Ντριάν, που υποστήριξε ότι θα πρέπει να υπάρξει επιστροφή στην κανονικότητα στις σχέσεις Παρισιού-Αγκυρας.
Αίσθηση προκάλεσε για ακόμα μία φορά η τοποθέτηση του Πούτιν για τον Ερντογάν στη χθεσινή ετήσια συνέντευξη του Ρώσου προέδρου με το τέλος της χρονιάς. Χαρακτήρισε τον Τούρκο πρόεδρο -παρά τις διαφωνίες που έχουν σε πολλά θέματα- ως «σοβαρό και ειλικρινή, που κρατά το λόγο του»!!!
Και αυτά ενώ διευρύνεται η τουρκο-ουκρανική συνεργασία στον στρατιωτικό-βιομηχανικό τομέα, αφού τα τoυρκικά ναυπηγεία θα κατασκευάσουν τις νέες κορβέτες (τύπου ADA) για το ουκρανικό ναυτικό. Ηδη, οι δύο χώρες συνεργάζονται στο πρόγραμμα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών/drones. Χθες ο Τσαβούσογλου, για μία ακόμα φορά, εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του στους Τατάρους της Κριμαίας, ταυτιζόμενος με τις θέσεις του Κιέβου απέναντι στη Μόσχα.
Τατάρ
Με πρόσχημα τον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων Covid-19 στην Κύπρο, ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, έκλεισε χθες όλα τα οδοφράγματα πρόσβασης του ψευδοκράτους με τα ελεύθερα εδάφη της Κύπρου. Αρκετοί αναλυτές θεωρούν την κίνηση αυτή ως σχετιζόμενη με τις γνωστές αποσχιστικές θέσεις των Τατάρ-Ερντογάν για σύσταση δύο διαφορετικών κρατικών οντοτήτων στη Μεγαλόνησο.