Σε συνέντευξή του στο πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας αναφέρθηκε στη δήλωση των επικεφαλής των Εκκλησιών της Ιερουσαλήμ σχετικά με την απειλή για τη χριστιανική παρουσία στους Αγίους Τόπους.
– Με πρωτοβουλία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεοφίλου πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Ιερουσαλήμ κινητοποίηση για την υπεράσπιση της χριστιανικής παρουσίας στην Αγία Γη. Μερικές ημέρες αργότερα οι επικεφαλής των χριστιανικών Εκκλησιών της Ιερουσαλήμ υπέγραψαν κοινή δήλωση με το ίδιο θέμα. Σε τι οφείλεται αυτή η ανησυχία;
– Η Ιερουσαλήμ είναι μια μοναδική πόλη, ιερή για τρείς θρησκείες. Επί αιώνες διεξάγονταν μακρόχρονοι πόλεμοι για την κατάκτησή της, υπήρξαν πολλές μάχες και εχθρότητα. Συνέπεια αυτής της περίπλοκης διαδικασίας δεν ήταν όμως η νίκη μιας πλευράς, αλλά η εδραίωση μιας ισορροπίας δυνάμεων. Γενιές ολόκληρες ταλαιπωρήθηκαν για να επικρατήσει και η διατάραξή της μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις.
Ιστορικά η Ιερουσαλήμ χωρίζεται σε συνοικίες: χριστιανική, μουσουλμανική και εβραϊκή. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων χρόνια τώρα προσπαθεί να αμφισβητήσει την παράνομη πώληση περιουσιακών στοιχείων, που του ανήκουν, στη χριστιανική συνοικία δίπλα στην Πύλη της Γιάφας, σε μια εκ των εξτρεμιστικών ομάδων. Εκ των πραγμάτων λόγος γίνεται όχι μόνον για την ενδεχόμενη απώλεια της ελεύθερης πρόσβασης στον Πανάγιο Τάφο, καθώς η οδός, που οδηγεί σ᾽ εκείνον, αρχίζει από την Πύλη της Γιάφας, αλλά και για την απειλή για τη χριστιανική παρουσία στην Ιερουσαλήμ. Αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη τάση, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια του status quo και τον σταδιακό εκτοπισμό των χριστιανών από την πόλη, η οποία αποτελεί λίκνο του χριστιανισμού. Αυτό είναι ένα κοινό πρόβλημα για όλους τους χριστιανούς, όχι μόνο τους ορθοδόξους. Να, γιατί υποστήριξαν τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Θεόφιλο οι επικεφαλής όλων των χριστιανικών εκκλησιών της Αγίας Γης.
– Κατά πόσον αυτές οι μεταβολές και απειλές, για τις οποίες κάνετε λόγο, μπορούν να επηρεάσουν τη Ρωσία και τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία;
– Οι Εκκλησίες των Ιεροσολύμων και της Ρωσίας κατέχουν όμορες θέσεις στα ιερά Δίπτυχα: εκείνη των Ιεροσολύμων κατέχει την τέταρτη και εκείνη της Ρωσίας την πέμπτη. Αλλά η εγγύτητα των Εκκλησιών μας δεν οφείλεται βεβαίως σε τούτο, αλλά στο ότι στη Γη των Ρως πάντοτε με ιδιαίτερη ευλάβεια αντιμετώπιζαν την Εκκλησία των Ιεροσολύμων, η οποία ήταν η πρώτη που ιδρύθηκε και είναι η Μήτηρ πασών των Εκκλησιών. Το ίδιο βεβαίως ισχύει και για τα ιερά προσκυνήματα, που έχουν σχέση με την επί γης ζωή του Κυρίου Ιησού Χριστού, ευλαβής φύλακας των οποίων επί αιώνες ήταν και παραμένει η Εκκλησία των Ιεροσολύμων.
Η παράδοση των προσκυνηματικών εκδρομών στους Αγίους Τόπους εμφανίσθηκε στη Γη των Ρως σχεδόν παράλληλα με τον εκχριστιανισμό. Επί αιώνες πολλοί εκ των προγόνων μας ποθούσαν να βρεθούν στην Ιερουσαλήμ, να προσκυνήσουν τον Πανάγιο Τάφο, να μεταβούν στα πανάγια σεβάσματα. Ο κυβερνήτες της Ρωσίας πάντοτε θεωρούσαν καθήκον τους να βοηθούν στη συντήρηση των ιερών χριστιανικών προσκυνημάτων.
Η σημερινή απειλή για την παρουσία των χριστιανών στους Αγίους Τόπους δεν μπορεί παρά να προκαλεί την ανησυχία της Ρωσικής Εκκλησίας. Συμμεριζόμαστε αμέριστα την ανησυχία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων και καλούμε μαζί του τις ισραηλινές Αρχές να πράξουν το πάν για την προστασία της χριστιανικής κοινότητας της Ιερουσαλήμ, να ανταποκριθούν στην έκκληση των επικεφαλής των Εκκλησιών της Αγίας Γης για τη δημιουργία μιας ιδιαίτερης χριστιανικής ζώνης πολιτισμικής κληρονομιάς στην Παλαιά Πόλη για τη διαφύλαξη της μοναδικής ιδιομορφίας της χριστιανικής συνοικίας.