Νηστεία ονομάζεται το διατροφικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει τον περιορισμό ή την πλήρη αποχή από το φαγητό, μερικές φορές και από το ποτό, για ένα χρονικό διάστημα. Διαλειμματική νηστεία, ονομάζεται η εναλλαγή περιόδων σίτισης και νηστείας. Πρόκειται για ένα διατροφικό μοτίβο που έχει αυξηθεί σε δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια.
Παρόλο που η νηστεία δεν είναι κατάλληλη για όλους, έχει τη δυνατότητα να προσφέρει πολλά οφέλη στους ανθρώπους που την υιοθετούν, όπως αυτά που θα δούμε αναλυτικά πιο κάτω, σύμφωνα με το wikihealth.
Ποια οφέλη προσφέρει η νηστεία στην ανθρώπινη υγεία;
Βελτιώνει το σάκχαρο του αίματος
Μελέτες έχουν δείξει ότι η διαλειμματική νηστεία βελτιώνει το σακχαρο του αίματος σε άτομα με διαβήτη και σε άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα με προδιαβήτη είδαν σημαντική μείωση στα επίπεδα του σακχάρου του αίματός τους και στα τριγλυκερίδιά τους, όταν άρχισαν να ακολουθούν τη διαλειμματική νηστεία.
Άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι το 90% των ατόμων με διαβήτη που ακολουθούσαν τη διαλειμματική νηστεία, κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά τα φάρμακά τους, με τους περισσότερους να παρουσιάζουν ύφεση τρεις μήνες αργότερα.
Καταπολεμά τις φλεγμονές
Η νηστεία μειώνει τα συνολικά επίπεδα της χρόνιας φλεγμονής του σώματος, γεγονός που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η διαλειμματική νηστεία κατάφερε να μειώσει σημαντικά τον βασικό δείκτη φλεγμονής στην κυκλοφορία του αίματος των συμμετεχόντων, ενώ μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που νήστευαν κατά διαστήματα για ένα χρόνο, είδαν τα επίπεδα της σωματικής φλεγμονής τους να μειώνονται σημαντικά, την ίδια ώρα που μείωση παρατηρήθηκε και σε διάφορους άλλους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Το ίδιο αποτέλεσμα όμως, δεν παρατηρήθηκε στους συμμετέχοντες που δεν νήστευαν.
Προωθεί την απώλεια βάρους
Η διαλειμματική νηστεία, επιτρέπει στους ανθρώπους να καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες, δίνοντας τη δυνατότητα στο σώμα τους να χρησιμοποιεί το αποθηκευμένο λίπος για ενέργεια, γεγονός που ευνοεί την απώλεια βάρους. Την ίδια ώρα, η διαλειμματική νηστεία επηρεάζει τις ορμόνες της πείνας, με τρόπο τέτοιο που το αίσθημα της πληρότητας τονώνεται και το αίσθημα της πείνας μειώνεται.
Μελέτη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που ακολουθούσαν διαλειμματική νηστεία για διάστημα 10 εβδομάδων, έχασαν περίπου 7 με 11 κιλά.
Αυξάνει την έκκριση της αυξητικής ορμόνης
Η νηστεία αυξάνει τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης στο σώμα. Η αυξητική ορμόνη είναι μια βασική πρωτεΐνη που θεωρείται απαραίτητη για την ανάπτυξη, τη διαχείριση του σωματικού βάρους, το μεταβολισμό και τη μυϊκή δύναμη.
Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης αυξάνονται σημαντικά, όταν οι άνθρωποι νηστεύουν για διάστημα 24 ωρών.
Μπορεί να ενισχύσει την υγεία της καρδιάς
Η έρευνα έχει διαπιστώσει ότι η νηστεία σε εναλλασσόμενες ημέρες, μειώνει τα επίπεδα της ολικής χοληστερίνης και ελαχιστοποιεί ορισμένους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων σε παχύσαρκα άτομα.
Άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι η διαλειμματική νηστεία μειώνει την αρτηριακή πίεση, την ολική χοληστερίνη και τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης, πράγμα που την καθιστά ως μια καλή στρατηγική βελτίωσης των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων σε παχύσαρκα ή υπέρβαρα άτομα.
Σε κάθε περίπτωση όμως, απαιτείται περισσότερη και μακροπρόθεσμη έρευνα για να μπορέσει να ειπωθεί με βεβαιότητα ότι η νηστεία μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Βελτιώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου και αποτρέπει τις νευροεκφυλιστικές διαταραχές
Μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ζώα, έδειξαν ότι η διαλειμματική νηστεία προστατεύει τον εγκέφαλο, υποστηρίζοντας τα νευρικά κύτταρα που συμβάλλουν στην καλύτερη γνωστική λειτουργία. Άλλες μελέτες, πάλι σε ζώα, έδειξαν ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά ενάντια στις νευροκεφυλιστικές διαταραχές, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και ενδεχομένως να βελτιώσει την εγκεφαλική λειτουργία. Για την υποστήριξη αυτών των ισχυρισμών, ωστόσο, θα πρέπει να πραγματοποιηθούν έρευνες σε ανθρώπους.
Μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του καρκίνου
Η νηστεία μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους και σε βελτίωση του μεταβολισμού, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο ασθενειών, όπως ο διαβήτης και ορισμένοι τύποι καρκίνου. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η νηστεία θα μπορούσε να βελτιώσει παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η διατροφή, οδηγώντας σε πιο αποτελεσματική διαχείριση βάρους και δυνητικά καλύτερα αποτελέσματα σε ότι αφορά την πρόληψη του καρκίνου. Ωστόσο, το πιο μεγάλο μέρος της έρευνας έχει πραγματοποιηθεί σε ζώα και ως εκ τούτου απαιτούνται επιπρόσθετες μελέτες σε ανθρώπους για να διαπιστωθεί αν τα πιο πάνω ευρήματα ισχύουν και για τους ανθρώπους.
Μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια ζωής
Μελέτες έχουν δείξει ότι η διαλειμματική νηστεία έχει θετικές επιπτώσεις στη διάρκεια ζωής και στην υγιή γήρανση. Σύμφωνα με προκαταρκτικά δεδομένα, η διαλειμματική νηστεία μειώνει παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία και υποστηρίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, το μικροβίωμα του εντέρου και τις σωματικές αντιγηραντικές διαδικασίες. Όμως και σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να πραγματοποιηθούν επιπρόσθετες μελέτες για επιβεβαίωση των ευρημάτων.
Πώς μπορείτε να νηστεύετε με ασφάλεια;
Για να νηστεύετε με ασφάλεια, ακολουθήστε τις πιο κάτω στρατηγικές:
- Προγραμματίστε από την αρχή το μοτίβο νηστείας που θέλετε να ακολουθήσετε, το οποίο θα ταιριάζει στον τρόπο ζωής και την καθημερινή σας ρουτίνα.
- Προετοιμάστε το σώμα σας πριν από κάθε νηστεία φροντίζοντας να παραμένετε ενυδατωμένοι και να καταναλώνετε θρεπτικά γεύματα τις ώρες σίτισης.
- Ξεκινήστε σταδιακά τη νηστεία, ειδικά αν δεν έχετε ξανακάνει κάτι τέτοιο.
- Φροντίστε να παραμένετε σωματικά δραστήριοι, κάνοντας ελαφριές ασκήσεις σε καθημερινή βάση αν είναι δυνατόν.
- Ακούστε το σώμα σας και μην πιέζετε τον εαυτό σας να αντέξει μέχρι να ολοκληρωθούν οι ώρες της προγραμματισμένης νηστείας, ειδικά αν εμφανίζεται συμπτώματα όπως η ζάλη και η τάση για λιποθιμία.
- Τις ώρες της νηστείας, φροντίστε να κρατάτε το μυαλό σας απασχολημένο κάνοντας ασκήσεις χαλάρωσης.
Ποιες παρενέργειες μπορεί να προκαλέσει η διαλειμματική νηστεία;
Οι επιστήμονες θεωρούν τη διαλειμματική νηστεία ως ένα γενικά ασφαλές διατροφικό πρότυπο. Ωστόσο, από τη νηστεία ενδέχεται να προκύψουν παρενέργειες όπως:
- Πονοκέφαλος
- Έντονη πείνα
- Ζάλη και λιποθυμία
- Ευερεθιστικότητα και εναλλαγές της διάθεσης
- Κόπωση
- Αφυδάτωση
Σύμφωνα με την έρευνα, οι μεγαλύτερες περιόδοι νηστείας, είναι πιθανότερο να προκαλέσουν παρενέργειες όπως η υπερβολική πείνα, η ζάλη και η λιποθυμία.
Ποια άτομα πρέπει να αποφεύγουν εντελώς τη νηστεία;
Ορισμένες ομάδες ατόμων πρέπει να αποφεύγουν εντελώς τη νηστεία, όπως:
- Γυναίκες που είναι έγκυος
- Γυναίκες που θηλάζουν
- Ηλικιωμένα άτομα
- Άτομα που έχουν αναρρώσει από κάποια διατροφική διαταραχή
- Άτομα που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα
- Παιδιά και έφηβοι