Η νεραντζιά (Citrus aurantium) είναι ένα δέντρο γνωστό για τα αρωματικά λευκά άνθη του και τους καρπούς, που χρησιμοποιούνται ως αρωματική ύλη στη ζαχαροπλαστική, την παρασκευή ποτών και την αρωματοποιία. Τα άνθη και οι τρυφεροί βλαστοί της νεραντζιάς περιέχουν αιθέριο έλαιο, το οποίο διαθέτει θεραπευτικές ιδιότητες, ενώ γενικά στο φυτό συναντούνται διάφορα βιοδραστικά συστατικά, όπως τα φλαβονοειδή, τα λιμονοειδή και τα αλκαλοειδή, σύμφωνα με το wikihealth.gr.
Ένα από τα αλκαλοειδή που περιέχει ο καρπός της νεραντζιάς είναι η π-σινεφρίνη, η οποία είναι δομικά παρόμοια με την εφεδρίνη, το κύριο συστατικό της εφέδρας. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι η πώληση προϊόντων εφέδρας έχει απαγορευτεί από τον FDA, λόγω επικίνδυνων παρενεργειών, έχει οδηγήσει σε χρήση της νεραντζιάς ως υποκατάστατο της εφέδρας σε αρκετά συμπληρώματα διατροφής.
Η αφθονία δευτερογενών μεταβολιτών που δρουν ευεργετικά για την υγεία στη νεραντζιά, την καθιστούν ένα πολλά υποσχόμενο μέσο για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων, όπως το άγχος, η αϋπνία, η δυσκοιλιότητα, ο στομαχόπονος, ο βήχας, η υπέρταση, η παχυσαρκία, κλπ.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές ιδιότητες της νεραντζιάς;
1. Αντιοξειδωτική δράση
Η περιεκτικότητα σε φαινολικά συστατικά φαίνεται πως παίζει τον κυριότερο ρόλο στην αντιοξειδωτική δράση της νεραντζιάς, με τα εκχυλίσματα των φύλλων της να παρουσιάζουν, σύμφωνα με μελέτες, τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην εξουδετέρωση ελευθέρων ριζών.
2. Αντικαρκινική δράση
Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν πως η νεραντζιά διαθέτει αντικαρκινικές και αντιμεταστατικές ιδιότητες, οι οποίες οφείλονται στους πολυσακχαρίτες και τα φλαβονοειδή, που περιέχει, αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, θετικά αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί in vitro όσον αφορά τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του πνεύμονα και του προστάτη.
3. Αγχολυτική και ηρεμιστική δράση
Η αγχολυτική και ηρεμιστική δράση του αιθέριου ελαίου νεραντζιάς έχει επισημανθεί σε αρκετές μελέτες τόσο σε πειραματόζωα όσο και σε ανθρώπους. Μια μελέτη σε ποντικούς έδειξε πως η εισπνοή αιθέριου ελαίου νεραντζιάς για 30 λεπτά μείωσε το άγχος και έδρασε καταπραϋντικά χωρίς να επηρεάσει τα φυσιολογικά επίπεδα μελατονίνης και κορτικοστερόνης. Σε μια άλλη μελέτη, που συμμετείχαν ασθενείς με χρόνια μυελογενή λευχαιμία παρατηρήθηκε θετική μείωση στις βαθμολογίες της ψυχομετρικής κλίμακας STAI, ύστερα από την εισπνοή αιθέριου ελαίου νεραντζιάς.
4. Υπογλυκαιμική δράση
Η χορήγηση εκχυλίσματος νεραντζιάς σε διαβητικά ποντίκια προκάλεσε μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και ενίσχυση της δράσης των αντιοξειδωτικών ενζύμων στο ήπαρ. Τα αποτελέσματα αυτά υποστηρίζουν το ενδεχόμενο χρήσης της νεραντζιάς για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη.
5. Αντιμικροβιακή δράση
Εκχυλίσματα των φύλλων και του χυμού της νεραντζιάς φαίνεται να παρουσιάζουν ισχυρές αντιβακτηριακές ιδιότητες ενάντια σε ορισμένα Gram θετικά και αρνητικά βακτήρια, όπως τα S. aureus, B. Subtilis, P. aeruginosa και E. coli.
6. Απώλεια βάρους και προστασία από την παχυσαρκία
Εκχυλίσματα νεραντζιάς έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως ως συστατικό προϊόντων απώλειας βάρους κατά τη διάρκεια των χρόνων. Η π-σινεφρίνη, που αποτελεί συστατικό της νεραντζιάς, αποδεδειγμένα έχει την ικανότητα να αυξάνει τη διάσπαση του λίπους και να καταστέλλει σε ήπιο βαθμό την όρεξη, με αποτέλεσμα να συμβάλει εν τέλει στη μείωση του βάρους. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη μελέτες που να επιβεβαιώνουν πως τα εκχυλίσματα νεραντζιάς δρουν αποτελεσματικά από μόνα τους, σε δόσεις που είναι ασφαλείς προς κατανάλωση από τον άνθρωπο.
7. Προστασία γαστρεντερικού συστήματος
Το αιθέριο έλαιο νεραντζιάς και η κύρια ένωση του, το λιμονένιο, προσφέρουν προστασία στο γαστρεντερικό σύστημα από βλάβες , οι οποίες προκαλούνται από την αιθανόλη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, σύμφωνα με μελέτες σε αρουραίους. Επιπλέον, το β-μυρκένιο φαίνεται πως συμβάλει στη διατήρηση της ακεραιότητας του γαστρικού βλεννογόνου και αντιμετώπιση των πεπτικών ελκών.