Άγχος για την ασθένεια, άγχος για το αύριο, αγωνία για την πορεία των οικονομικών μας λόγω πανδημίας, η κοινωνική απομόνωση και η απρόβλεπτη φύση του ιού είναι μόλις μερικοί από τους παράγοντες που εκτόξευσαν τις αγχώδεις διαταραχές στα ύψη εν καιρώ πανδημίας. Το συσσωρευμένο αυτό άγχος, εκτός από το γεγονός ότι πολλές φορές σωματοποιείται χωρίς να μπορούμε να το ελέγξουμε, αυξάνει επίσης τις πιθανότητες να αρρωστήσουμε και σωματικά.
Πώς όμως το στρες μας αρρωσταίνει;
Το στρες μπορεί να τροποποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων.
Ο ψυχολόγος Sheldon Cohen και οι συνεργάτες του πραγματοποίησαν ορισμένες μελέτες κατά τις οποίες υγιή άτομα εκτέθηκαν σε ιό του ανώτερου αναπνευστικού μέσω σταγονιδίων που τοποθετήθηκαν απευθείας στη μύτη τους. Οι συμμετέχοντες στη συνέχεια τέθηκαν σε καραντίνα σε ξενοδοχείο και παρακολουθούνταν στενά για να διαπιστωθεί ποιος θα νοσήσει και ποιος όχι.
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που μπορούσε να προβλέψει ποιος θα νοσήσει τελικά και ποιος όχι ήταν το χρόνιο άγχος. Όσοι συμμετέχοντες ταλανίζονταν από στρεσογόνους παράγοντες για έξι μήνες έως και δύο χρόνια, είχαν σχεδόν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από κάποιο μολυσματικό παράγοντα σε σχέση με εκείνους που δεν είχαν άγχος.
Αυτό το φαινόμενο προκαλείται από συγκεκριμένους στρεσογόνους παράγοντες, κοινούς σε αρκετούς από εμάς σήμερα, όπως η ανεργία και οι διαρκείς δυσμενείς σχέσεις με την οικογένεια ή τους φίλους. Ωστόσο, παρόμοιες μελέτες δεν υπολογίζουν το γεγονός ότι όταν ένας ιός εισχωρήσει στην μύτη, δεν είναι δεδομένο ότι θα μολύνει τον οργανισμό, καθώς μόλις το ένα τρίτο των συμμετεχόντων είναι ανθεκτικοί σε ιούς που οδηγούν σε σοβαρή νόσηση, συμπεριλαμβανομένων των ιών του κρυολογήματος, της γρίπης, ακόμη και των κορωνοϊών.
Σε ένα πρόσφατο άρθρο, ο Δρ. Cohen εξήγησε ότι, ενώ οι κορωνοϊοί δεν έχουν μελετηθεί τόσο όσο το κρυολόγημα και η γρίπη, υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι ορισμένοι από τους ίδιους προστατευτικούς παράγοντες είναι σημαντικοί για τη σοβαρότητα της λοίμωξης, όπως το αίσθημα κοινωνικής σύνδεσης και ο επαρκής ύπνος, αλλά οι μελέτες όλα αυτά τα χρόνια έχουν αποδείξει ότι παράγοντες όπως το χαμηλότερο άγχος και τα υψηλότερα επίπεδα θετικών συναισθημάτων είναι επίσης βασικοί για την προστασία από ασθένειες.
Ο ρόλος της φλεγμονής
Η φλεγμονή παίζει σημαντικό ρόλο στο άγχος, καθώς όταν αυτό είναι μακροχρόνιο, η ισορροπία των ορμονών διαταράσσεται, αυξάνοντας τη φλεγμονή με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά η υγεία μας εν γένει. Στην περίπτωση του κορωνοϊού, αυτός ενεργοποιεί τη φλεγμονή με παρόμοιο τρόπο με αυτόν του χρόνιου στρες και οδηγεί στην «καταιγίδα κυττοκινών».
Ακόμα ένας λόγος να πάρουμε το άγχος στα σοβαρά είναι και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου καθώς όσο πιο εκτενής είναι η έκθεση στο άγχος, τη μοναξιά, αλλά και στον άστατο ύπνο, τόσο επηρεάζεται αρνητικά η ανοσοαπόκριση στον εμβολιασμό.