Ένα από τα πιο γνωστά ποτά, κοκτέιλ με σύγχρονους όρους, που γνωρίζουμε πως κατανάλωναν στην Αρχαία Ελλάδα ήταν και ο Κυκεών. Το αλκοόλ και ιδιαίτερα το κρασί είχα σταθερή παρουσία στην καθημερινότητα των Ελλήνων, όμως στην περίπτωση του κυκεώνα τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά καθώς φαίνεται πως υπήρχαν διάφορες παραλλαγές.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά το αρχαίο αυτό ρόφημα αποτελούταν κυρίως από νερό και κριθάρι, μαζί με άλλα συστατικά όπως για παράδειγμα κάποια μυρωδικά ή το τυρί. Μάλιστα χρησιμοποιούνταν στο αποκορύφωμα των Ελευσίνιων Μυστηρίων για να «σπάσει» την ιερή αποχή από το φαγητό και το ποτό.
Ο κυκεώνας αναφέρεται στα ομηρικά κείμενα, τόσο στην Ιλιάδα όσο και στην Οδύσσεια. Θεωρείται ωστόσο πως είχε ψυχοενεργές ιδιότητες που δημιουργούσαν παρενέργειες και οι οποίες συνδέονταν με την... ιερότητα στα Ελευσίνια Μυστήρια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η μαρμάρινη κεφαλή Δία που ανακαλύφθηκε στην αρχαία πόλη της Αφροδισιάδας στο Αϊντίνι της Τουρκίας (Εικόνες)
Οι εκδοχές για το ψυχεδελικό Κυκεών
Θεωρείται λοιπόν πως το κυκεών που παρασκευαζόταν από δύο οικογένειες ιεροφαντών της Ελευσίνας, είχε ένα ψυχοδραστικό συστατικό. Οι επιστήμονες φαίνεται πως έχουν καταλήξει σε δύο διαφορετικές εκδοχές που όμως και οι δύο συγκλίνουν σε ένα πράγμα. Περιείχε και κάποιο παραισθησιογόνο συστατικό που επέτρεπε στους συμμετέχοντες στα Μυστήρια να παραισθήσεις κατά τη διάρκεια των τελετουργιών ώστε να διευκολύνουν την... επικοινωνία και την κατανόηση με τους Θεούς.
Η πρώτη θεωρία θέλει να μην υπάρχει κάποιο εξτρά συστατικό στο «κοκτέιλ» αλλά όλα να προέρχονται από το ίδιο το κριθάρι που χρησιμοποιούσαν. Εικάζεται ότι το κριθάρι που χρησιμοποιούνταν ήταν μολυσμένο από τον παρασιτικό μύκητα Ερυσίβη. Εάν καταποθεί, προκαλεί πόνο, παραισθήσεις και σπασμούς Ωστόσο, περιέχει ένα αλκαλοειδές (βάση ή ένωση) που είναι ο πρόδρομος του LSD! Ωστόσο ακόμη δεν έχει επαληθευθεί τι αναλογίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν για να πετύχουν τον σκοπό τους και να αποτραπεί η μετάδοση των τοξικών στοιχείων.
Έχει διατυπωθεί η θεωρία ότι η ερυσίβη συλλεγόταν σκόπιμα και ότι πιθανώς εφαρμοζόταν μια διαδικασία εκχύλισης προκειμένου να αφαιρεθούν ή να αποτραπούν τα τοξικά στοιχεία από το να περάσουν στο μείγμα, επιτρέποντας να γίνουν αισθητές οι πιο ψυχεδελικές της ιδιότητες (πιο διασκεδαστικές ή λιγότερο θανατηφόρες). Ωστόσο, οι δοκιμές για την απόδειξη αυτού του γεγονότος έχουν παραμείνει μέχρι στιγμής ασαφείς.
Η δεύτερη εκδοχή, από τους ερευνητές Wasson και Graves, θέλει πιθανότατα στο ποτό να χρησιμοποιούσαν εκχύλισμα από τα μανιτάρια του είδους Panaeolus papilionaceus που ευδοκιμούσαν στην Αττική. Είναι ένα τοξικό-παραισθησιογόνο μανιτάρι.
Όπως και να 'χει, η προσθήκη μέντας ή φλισκουνιού στο μείγμα είχε σκοπό την αποφυγή εμετού και ναυτίας που συνήθως προκαλούν τα εργολινικά αλκαλοειδή.
