«Όταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στον Μωάμεθ», ή -στην ελληνική πραγματικότητα- όταν κάποιος δεν πάει στον λογιστή για να του κάνει τη δήλωση, έρχεται η ΑΑΔΕ και του την κάνει! Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προχωράει και λίγο παρακάτω… Βγάζει και τους φόρους που θα πληρώσουν, για τις δηλώσεις εισοδήματος που ξέχασαν να συμπληρώσουν οι υπόχρεοι.
Στην ΑΑΔΕ υπολογίζουν ότι εκτός από τα 6,5 εκατομμύρια εκκαθαριστικά που θα εκδώσει φέτος για τις δηλώσεις εισοδήματος του 2022, στη συνέχεια θα αποστείλει και τουλάχιστον 15.000-20.000 σε φορολογουμένους για εισοδήματα του 2017, τα οποία αμέλησαν να τα δηλώσουν το 2018 και που, αν έφτανε η 1η Ιανουαρίου χωρίς να κάνουν δήλωση, θα διαγράφονταν και δεν θα μπορούσαν να εισπραχθούν ποτέ, λόγω παρέλευσης πενταετίας από τότε που είχαν την υποχρέωση -όπως και όλοι οι υπόλοιποι- να τα δηλώσουν.
Με αυτό το σύστημα, η ΑΑΔΕ μπορεί να επιβάλει φόρους «εξ αποστάσεως», ακόμα και χωρίς καν να υπάρχει φορολογική δήλωση του φορολογουμένου. Θα εκδώσει πράξεις επιβολής «εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου εισοδήματος» για όσους αμέλησαν να δηλώσουν τα εισοδήματά τους.
Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι πάνω από 60.000 φορολογούμενοι αμελούν να υποβάλουν δήλωση. Άλλοι δικαιολογημένα ή από άγνοια ενδεχομένως (π.χ. συγγενείς εκλιπόντων), άλλοι επίτηδες όμως, για να μην πληρώσουν φόρους εισοδήματος, τέλος επιτηδεύματος ή φόρο πολυτελείας στο β΄ εξάμηνο κάθε έτους.
Ειδικά μέχρι το 2017 υπήρχε έξαρση του κινήματος «Δεν πληρώνω την Εφορία». Ο λογαριασμός όμως έρχεται, έστω και με 5 έτη καθυστέρησης. Και πάνω που ίσως κάποιοι πίστεψαν ότι «ξέφυγαν» λόγω επέλευσης παραγραφής -όπως επί σειρά ετών γινόταν την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους- η Εφορία «κτυπά» με e-mail, γνωστοποιώντας τους ότι τελικά τους βγήκε να πληρώσουν αυτά που περίμεναν να γλιτώσουν.
Τι πληρώνουν, τι γλιτώνουν
Ακόμα και χωρίς να υπάρχει δήλωση όμως, οι «ξεχασιάρηδες» (ή και κάπως «πονηροί») ενημερώνονται ότι εντοπίστηκαν κατόπιν διασταύρωσης, με βάση τα στοιχεία μισθοδοσίας, ή καταβολής αναδρομικών κτλ, που έχουν φτάσει εις γνώσιν της ΑΑΔΕ. Ακόμα χειρότερα για αυτούς, η Εφορία τούς ανακοινώνει ότι έχει εκδώσει ειδικό εκκαθαριστικό σημείωμα και τους επέβαλε και… φόρον κατ’ εκτίμησιν, όπως ο νόμος δίνει το δικαίωμα στην ΑΑΔΕ.
Άμεσα, μέσα σε 30 ημέρες από την κοινοποίηση, πρέπει όλοι να πληρώσουν τον φόρο που ο Έφορος επέβαλε από το γραφείο του. Αλλιώς πρέπει μέσα σε 30 ημέρες να υποβάλουν προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ.
Αν, για παράδειγμα, αποδείξουν ότι έχουν υποβάλει τη φορολογική δήλωση του 2018 (για εισοδήματα 2017), έστω και εκπρόθεσμα ή χειρόγραφα, πρέπει να σπεύσουν να ζητήσουν τη διαγραφή φόρων και προστίμων που αναρτά η ΑΑΔΕ, αλλιώς θα μπλέξουν με χρέη και μέτρα αναγκαστικής είσπραξης. Κατόπιν των διορθώσεων, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 15.000-20.000 φορολογούμενοι θα βρεθούν υποχρεωμένοι να βάλουν τελικά «το χέρι στην τσέπη».
Εντός των 30 ημερών πάντως, όσοι δεν γλίτωσαν τελικά τον φόρο, μπορούν να σπεύσουν να προλάβουν να τον μειώσουν, αν αισθάνονται ότι τους ήρθε βαρύ και «φουσκωμένο» το ειδοποιητήριο πληρωμής.
Και εκεί που είχαν αφήσει την εφορία και τον λογιστή τους να περιμένουν επί χρόνια, τώρα οι ίδιοι ίσως χρειαστεί να βιαστούν για να προλάβουν να μην παραγραφεί το δικό τους δικαίωμα να καταθέσουν εκπρόθεσμη δήλωση Ε1 για να ακυρώσουν την πράξη επιβολής του εκτιμώμενου φόρου.
Με βάση την απόφαση του Διοικητού ΑΑΔΕ Α.1229/2020:
- Μετά την έκδοση της πράξης εκτιμώμενου προσδιορισμού του φόρου, ο φορολογούμενος δύναται να υποβάλει χειρόγραφα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. για το φορολογικό έτος 2014 δήλωση φόρου εισοδήματος συνυποβάλλοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά
- Άμεσα τότε, η πράξη εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου παύει να ισχύει
- Αυτοδικαίως, εκδίδεται άμεσα πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου με βάση την υποβληθείσα δήλωση και βεβαιώνονται
- Αν με βάση τη δήλωση προκύψει μικρότερο ποσό οφειλής φόρου, το επιπλέον βεβαιωθέν ποσό διαγράφεται, το δε τυχόν επιπλέον καταβληθέν ποσό επιστρέφεται στον φορολογούμενο (με την επιφύλαξη για τυχόν συμψηφισμούς οφειλών).
Στις περιπτώσεις αυτές, επιβάλλονται και οι κυρώσεις περί εκπρόθεσμης δήλωσης, δηλαδή πρόστιμα από 100 έως και 500 ευρώ, υπό όρους και ανάλογα με την περίπτωση.
