Την ίδια ώρα, μείζον θέμα για τα ελληνικά νοικοκυριά συνεχίζει να αποτελεί το κόστος διατροφής και κάλυψης βασικών αναγκών με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να επιστρατεύει για την καταπολέμηση των επιπτώσεων των ανατιμήσεων συνδυαστικά την κάρτα αγορών (Market Pass) και το «καλάθι του νοικοκυριού».
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν, σε περίπου δέκα μέρες θα είναι έτοιμη η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την κάρτα αγορών (Market Pass) που θα δώσει ανάσα σε χιλιάδες νοικοκυριά ενισχύοντας την αγοραστική δύναμη των πολιτών σε μια περίοδο έντονων πληθωριστικών πιέσεων.
Σε ό,τι αφορά στο «καλάθι του νοικοκυριού», το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων προχωράει στην προσθήκη νέων προϊοντικών κατηγοριών και από τα 51 είδη που περιλαμβάνει σήμερα το καλάθι θα φτάσει στα 60. Τα προϊόντα που θα μπουν στο καλάθι μεταξύ άλλων θα είναι γάλα μακράς διαρκείας και εβαπορέ, κίτρινα τυριά, μοσχάρι, αλλαντικά, αναψυκτικά και σοκολάτες. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Α. Γεωργιάδη, κατά την 14η εβδομάδα εφαρμογής του το «καλάθι του νοικοκυριού» διατήρησε σταθερή την αξία του. Από τα 833 προϊόντα, 65 παρουσίασαν αύξηση, 48 παρουσίασαν μείωση και 720 παρέμειναν σταθερά. Εντός του Φεβρουαρίου αναμένονται, σύμφωνα με τον υπουργό, οι πρώτες νέες μειώσεις στο «καλάθι του νοικοκυριού».
Παράλληλα, τρία νέα καλάθια του νοικοκυριού αναμένεται να ξεκινήσουν το προσεχές διάστημα. Συγκεκριμένα, το υπουργείο σχεδιάζει ένα καλάθι με νηστίσιμα είδη λόγω Σαρακοστής, στη συνέχεια θα υπάρξει ένα καλάθι με τα είδη που αφορούν στο πασχαλινό τραπέζι ενώ σχεδιάζεται και ένα καλάθι για τα παιδιά, όπως συνέβη και στις εορτές των Χριστουγέννων. Επίσης, δρομολογείται από το υπουργείο δρομολογεί η αλλαγή της σήμανσης στα σούπερ μάρκετ. Μάλιστα, την επόμενη εβδομάδα θα είναι έτοιμη η υπουργική απόφαση για να είναι ευδιάκριτη η τιμή λίτρου ή κιλού στα ταμπελάκια των σούπερ μάρκετ ώστε να μπορεί ο καταναλωτής να βλέπει την τιμή ανά μονάδα.
Υποχωρεί η κατανάλωση τον Ιανουάριο
Ο πρώτος μήνας του έτους ολοκληρώθηκε και τα πράγματα δεν φαίνονται αισιόδοξα στο οργανωμένο λιανεμπόριο. Όπως επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο senior consultant της IRI, Βαγγέλης Φώσκολος, εντείνεται η πτώση της κατανάλωσης και εκτιμάται ότι στο σύνολο του μήνα θα είναι μειωμένη σε όγκο ενώ η αξία των πωλήσεων θα είναι αυξημένη, λόγω κυρίως των ανατιμήσεων σε αρκετές κατηγορίες προϊόντων.
Αξιοσημείωτο είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις ξεκίνησαν με θετική ψυχολογία τη νέα χρονιά ελπίζοντας ότι δεν θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε νέες ανατιμήσεις, παρά το γεγονός ότι τα λειτουργικά κόστη παραμένουν υψηλά. Συγκρατούν σε μεγάλο βαθμό τις τιμές, συνεχίζουν με αμείωτο ρυθμό τις προωθητικές ενέργειες ενώ συμμετέχουν στην πρωτοβουλία του υπουργείου για το καλάθι του νοικοκυριού προς όφελος του τελικού καταναλωτή.
Σημαντική ώθηση στην αγορά αναμένεται, σύμφωνα με τον ίδιο, να δώσει η κάρτα αγορών (Market Pass) και να ενισχύσει την πορεία του όγκου πωλήσεων «Τα περίπου 650 εκατ. ευρώ της δράσης της κάρτας αγορών (Market Pass) είναι πάνω από το 5% του συνολικού ετήσιου τζίρου των σούπερ μάρκετ, οπότε εκτιμάται ότι η εφαρμογή του μέτρου θα δώσει μεγάλη ώθηση στις πωλήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου» τονίζει χαρακτηριστικά.
Εστιάζοντας στο προφίλ του Έλληνα καταναλωτή και τις νέες αγοραστικές συνήθειες που έχει υιοθετήσει, ο κ. Φώσκολος επισημαίνει ότι είναι συγκρατημένος στις αγορές του και γνωρίζει από πριν πώς θα συμπεριφερθεί στο σούπερ μάρκετ. Μάλιστα, ψάχνει τις προσφορές, ελέγχει την ποιότητα, συγκρίνει τις τιμές και τις ποσότητες και κάνει στοχευμένες αγορές. «Η οικονομική κρίση και η πανδημία του κορονοϊού έχουν αλλάξει ριζικά την αγοραστική συμπεριφορά του καταναλωτή και σε συνδυασμό με το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα και τα αυξημένα κόστη κάλυψης βασικών αναγκών αναπροσαρμόζει την τελική λίστα αγορών με την ζυγαριά να γέρνει προς τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας καθώς και αυτά που πωλούνται υπό καθεστώς προσφορών» τονίζει.
Κερδίζουν έδαφος τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private label) συνεχίζουν να αποτελούν δημοφιλή κατηγορία για τους καταναλωτές και εξελίσσονται σε καθοριστικό παράγοντα για τον τζίρο των σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών IRI, το 2022 το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα και διαμορφώθηκε σε 16,3%, με τις πωλήσεις της κατηγορίας να αυξάνονται κατά 16,4%, σε σχέση με το 2021.
Καθώς η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος σε συνδυασμό με τις πληθωριστικές πιέσεις ευνοούν την κατηγορία των προϊόντων ιδιωτικής, ο strategic retail analyst, Κωνσταντίνος Μαχαίρας μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επισημαίνει ότι μεγάλη πρόκληση για τις επιχειρήσεις αποτελεί η διατήρηση των μεριδίων σε ένα περιβάλλον όπου ο ανταγωνισμός μεταξύ επωνύμων και ιδιωτικής ετικέτας θα ενταθεί περαιτέρω. Όπως εξηγεί «το ‘‘καλάθι του νοικοκυριού'' μπορεί να πέτυχε τον στόχο του ως προς την συγκράτηση των τιμών, ωστόσο δημιούργησε ένα οξύ ανταγωνισμό μεταξύ των λιανεμπόρων και των προμηθευτών στα εκτός καλαθιού προϊόντα. Εκεί ο ανταγωνισμός στις τιμές είναι πολύ πιο έντονος».
Εστιάζοντας στις ανατιμήσεις των προϊόντων, ο ίδιος εκτιμά ότι υπάρχει μια αποκλιμάκωση και προβλέπει ότι μέχρι τον Απρίλιο θα συνεχιστούν μικρές αναπροσαρμογές στα τρόφιμα της τάξεως του 2% με 3% που θα μπορούν πολύ πιο εύκολα να απορροφηθούν από το ελληνικό λιανεμπόριο.
Αναφορικά με τον τζίρο στο οργανωμένο λιανεμπόριο κατά την εφετινή χρονιά, επισημαίνει ότι «αύξηση των πωλήσεων σε όγκο μπορεί να καταγραφεί από τον Μάιο και μετά κυρίως στις περιφερειακές αγορές, σε νησιά και παραθεριστικά κέντρα και στα cash carry, λόγω της έναρξης της τουριστικής περιόδου. Το γεγονός αυτό θα βοηθήσει να ομολοποιηθεί η πορεία προς την κανονικότητα την οποία την περιμένουμε προς το τέλος 2023 αρχές 2024, αν δεν έχουμε άλλες εκπλήξεις» υποστηρίζει ο κ. Μαχαίρας.