Οι διαφωνίες στο Eurogroup για τα μέτρα ενίσχυσης των οικονομιών που πλήττονται από τον κορωνοϊό χτυπούν τη συνοχή της Ευρωζώνης.Ο κορωνοϊός χτυπάει και τη συνοχή της ευρωζώνης. Μετά την αδυναμία του Eurogroup να καταλήξει σε συμφωνία για τα μέτρα στήριξης των εθνικών οικονομιών στη συνεδρίαση της Τρίτης, συνέρχεται εκ νέου σήμερα στις 6μμ.
Ο στόχος είναι να γεφυρωθούν οι διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες «κρούσης» που έχουν συγκροτηθεί με την Γερμανία και την Ολλανδία που δεν θέλουν το ευρωομόλογο από τη μία και την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία από την άλλη που τάσσονται υπέρ και με τις οποίες συμπαρατάσσεται η ελληνική κυβέρνηση και άλλες πέντε ευρωπαϊκές χώρες.
Προειδοποίηση Κόντε
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε σε συνέντευξη του στην Bild, προειδοποίησε ότι η Γερμανία δεν θα έχει κανένα όφελος εάν η Ευρώπη βυθιστεί στην ύφεση. "Πρέπει να αναπτύξουμε χρηματοπιστωτικά εργαλεία και να αποκτήσουμε ικανότητες αντίδρασης» δήλωσε. «Δεν ζητάμε από την Γερμανία και την Ολλανδία να υποχρεωθούν να πληρώσουν τα χρέη μας» τόνισε. «Ζητάμε την χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων. Διαφορετικά θα πρέπει να ξεγράψουμε την Ευρώπη και ο καθένας θα κάνει αυτό που νομίζει σωστό. Αντίθετα μια ταχεία ανάκαμψη είναι θετική για όλους", πρόσθεσε.
Αγκάθι!
Το πιο κρίσιμο θέμα που διχάζει είναι η δυνατότητα που θα επιτρέπει σε όλα τα κράτη-μέλη να δανείζονται φθηνά. Το ευρωομόλογο προσκρούει στο γερμανικό nein (όχι) και εξετάζεται ένας άλλος κοινός μηχανισμός τον οποίο θα εγγυηθεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας. Οι προτάσεις που είναι στο τραπέζι αφορούν μέτρα ύψους 540 δις. Η πρόταση για δημιουργία πιστωτικών γραμμών στον ESM αφορά δάνεια προς τις χώρες ύψους 2% του ΑΕΠ τους, δηλαδή η Ελλάδα θα μπορεί να δανειστεί έως 4 δις ευρώ.
Με μνημόνιο βέβαια στο οποίο θα μπαίνουν όλες οι χώρες που θα καταφεύγουν σε έναν τέτοιο δανεισμό. Η διαφορά με το 2010 και την ένταξη μας στο μνημόνιο τότε, θα είναι ότι σήμερα, εφόσον καταλήξουμε σε μια τέτοια λύση δεν θα είναι από δική μας υπαιτιότητα αλλά λόγω της πανδημίας και οι όροι θα είναι ίδιοι για όλους. Τα μνημόνια ξορκίζει όμως η Ιταλία.
Ένα υπό συζήτηση μέτρο είναι και η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παροχή δανείων, με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ προς τα κράτη-μέλη, για τη στήριξη της απασχόλησης μέσω του προγράμματος sure για το οποίο επίσης υπάρχουν διαφωνίες. Επίσης εξετάζεται ένας μηχανισμός εγγυοδοσίας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που θα επιτρέψει την κινητοποίηση 200 δισεκ. ευρώ για τη διαφύλαξη της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Ποια αλληλεγγύη;
Ο κορωνοϊός συγκλόνισε συθέμελα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Οι συμπεριφορές χωρών όπως της Γερμανίας που ήταν η πρώτη που απαγόρευσε τις εξαγωγές ιατρικού εξοπλισμού που αναζητούσε απεγνωσμένα κατ´ αρχάς η Ιταλία και μετά και οι άλλες χώρες, έδειξε πόσο εύθραυστη είναι η ευρωπαϊκή συνοχή και αλληλεγγύη. Η Γερμανία και η Ολλανδία οχυρώνονται πίσω από το χρέος τους που φτάνει γύρω στο 60% του ΑΕΠ και θεωρούν ότι το ευρωομόλογο που ζητούν οι άλλες χώρες είναι ένας δούρειος ίππος για αμοιβαιοποίηση του κινδύνου. Από την άλλη η Ιταλία και η Ισπανία αρνούνται να πάρουν μια βοήθεια που θα τις εγκλωβίσει σε μνημόνια και θέτουν μετά επιτάσεως την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Συμβιβασμός ή χάσμα
Ο κορωνοϊός θα κρίνει εν πολλοίς ποια θα είναι η επόμενη μέρα της ΕΕ. Στο σημερινό Eurogroup αναζητείται ένας συμβιβασμός που θα περιορίσει το χάσμα. Ο covid 19 βάζει στην εντατική όλες τις εθνικές οικονομίες και τις οδηγεί στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Η ύφεση είναι ο μεγαλύτερος εφιάλτης. Με το σχεδόν καθολικό lock down που έχει κηρυχθεί προκειμένου να ελεγχθεί η διασπορά του κορωνοϊού, προκαλούνται συνέπειες που κάποιες θα είναι μη αναστρέψιμες. Ακόμη και η γερμανική οικονομία το δεύτερο τρίμηνο του 2020 αναμένεται να συρρικνωθεί κατά περίπου 10% σύμφωνα με τα κορυφαία οικονομικά ινστιτούτα, το οποίο είναι διπλάσιο της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, προειδοποίησε για μια υποχώρηση της ανάπτυξης της χώρας του κατά 1,5% για κάθε δύο εβδομάδες και αυτή συνεχίζεται. Στο πρώτο τρίμηνο του 2020 το γαλλικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 6%. Εκφράζεται έντονη ανησυχία ότι η υποχώρηση της γαλλικής οικονομίας μπορεί να ξεπεράσει αυτή του δεύτερου τριμήνου του 1968 που σημαδεύτηκε από τις φοιτητικές κινητοποιήσεις και την γενική απεργία του Μαΐου με το ΑΕΠ να υποχωρεί κατά 5.3%.
Στην Ισπανία, που είναι η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, μόνο μέσα στον Μάρτιο περίπου 900.000 άνθρωποι έμειναν άνεργοι. Έπεται το Καλοκαίρι και η καθίζηση που αναμένεται να υποστεί ο τουρισμός λόγω κορωνοϊού. Αυτή που κλονίζεται επίσης πολύ είναι η ιταλική οικονομία. Σύμφωνα με αναλυτές της Capital Economics η συρρίκνωση του ΑΕΠ μπορεί να φτάσει το 10% για το 2020. Η Ελλάδα σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταικούρα παρουσιάζει μία ύφεση του 4-5% αλλά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πως θα κλείσει το 2020 όταν ο τουρισμός που θα υποστεί πλήγμα - άγνωστο ακόμη πόσο- συνεισφέρει πάνω από το 20% του ΑΕΠ.