Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ, επιβεβαίωσε την υπογραφή σύμβασης για την αγορά 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 "Viper" από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σηματοδοτώντας ένα νέο ορόσημο στις αμυντικές σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Αυτή η σύμβαση, ανακοινώθηκε σε συνέντευξη του Γκιουλέρ στο τουρκικό κανάλι TV100, στις 12 Νοεμβρίου 2024, έχει παρασκήνιο αρκετών χρόνων μετά τον αποκλεισμό της χώρας από το πρόγραμμα F-35 λόγω της αγοράς ρωσικών S- 400.
Μετά τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα Joint Strike Fighter (JSF) το 2019, η Τουρκία ζήτησε αρχικά 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση.
Ωστόσο, το 2021, η Άγκυρα αναγκάστηκε να αναπροσανατολίσει την στρατηγική της, αναζητώντας άδεια των ΗΠΑ για την απόκτηση 40 F-16 Vipers μαζί με 79 κιτ εκσυγχρονισμού για το στόλο των F-16 παλαιότερης γενιάς που διαθέτει.
Αυτή η πρόταση συνάντησε αντίσταση στο Κογκρέσο, αν και έλαβε υποστήριξη από την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία θεώρησε την πώληση ως μοχλό για να ενθαρρύνει την Τουρκία να διευκολύνει την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Η Αμερικανική Υπηρεσία Συνεργασίας για την Ασφάλεια Άμυνας (DSCA) είχε δώσει την έγκρισή της για αυτή την πιθανή πώληση, η οποία περιελάμβανε όχι μόνο τα F-16V αλλά και τους πυραύλους AIM-9X Block II, τους πυραύλους AIM-120C-8 AMRAAM και τις βόμβες GBU-39/B , με εκτιμώμενη αξία 23 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ωστόσο, η Τουρκία προσάρμοσε τα σχέδιά της και, εκτός από την παραγγελία F-16, εξέφρασε την πρόθεσή της να προμηθευτεί 40 Eurofighter Typhoon EF-2000, με την υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιταλίας και της Ισπανίας, παρά την αρχική αντίθεση από τη Γερμανία.
Οι γερμανικές αρχές τελικά πήραν πίσω τις αντιρρήσεις τους, ανοίγοντας το δρόμο για μια πιθανή τάξη των αεροσκαφών αυτών στην δύναμη της τουρκικής πολεμικής Αεροπορίας.
Ο Γιασάρ Γκιουλέρ, μιλώντας σε συνέντευξή του στο TV100, δήλωσε: «Αυτή τη στιγμή, οι σχέσεις μας με τους Αμερικανούς είναι θετικές. Υπογράφονται τα συμβόλαια για την απόκτηση 40 F-16 Viper. Θα αποκτήσουμε επίσης 40 Eurofighter Typhoon».
Ωστόσο, δεν διευκρίνισε το συνολικό ποσό της σύμβασης ή το χρονοδιάγραμμα παράδοσης για αυτά τα νέα αεροσκάφη.
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία συνεχίζει να αναπτύσσει το μαχητικό της πέμπτης γενιάς, το Kaan, το οποίο έκανε την παρθενική του πτήση τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ωστόσο, χωρίς τα αμερικανικά F-16 VIPER και τα ευρωπαϊκά μαχητικά Eurofighter Typhoon, οι Τούρκοι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την πανίσχυρη ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
Ξένο ΜΜΕ αναφέρει ότι η Ελλάδα, ιστορικός αντίπαλος της Τουρκίας, έχει ήδη λάβει μέτρα για να ενισχύσει τις δυνατότητές της παραγγέλνοντας αεροσκάφη Rafale και αναβαθμίζοντας μέρος του στόλου της F-16 στο πρότυπο «Viper».
Το F-16 Block 70/72 "Viper" είναι εξοπλισμένο με προηγμένη τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένου ενός ραντάρ APG-83 SABR ενεργής ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA), ενός προηγμένου υπολογιστή αποστολής, συστήματος για παρακολούθηση του εδάφους και βελτιωμένης συνδεσιμότητας μέσω Link 16, καθιστώντας το ιδιαίτερα κατάλληλο για σύγχρονες αποστολές.
Η διπλή απόκτηση F-16 και Eurofighter Typhoons υπογραμμίζει την τρόμο που υπάρχει στην Άγκυρα να μπορ´σει να αντιμετωπίσει την ελληνική Πολεμική Αεροπορία στο Αιγαίοι, σε μια περιοχή που οι αεροπορικές δυνατότητες και οι περιφερειακοί ανταγωνισμοί και συμμαχίες διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο.
Ο Ερντογάν νιώθει ότι ο Τραμπ έχει αλλάξει τροπάρι σε σχέση με την πρώτη θητεία του ως πρόεδρος για την Τουρκία
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, κατά την πτήση της επιστροφής του από το Αζερμπαϊτζάν, όπου συμμετείχε στη σύνοδο της COP29, ο Τούρκος πρόεδρος -σε αντίθεση με προηγούμενη τοποθέτησή του- διευκρίνισε αυτήν τη φορά ότι «η ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών στη νέα περίοδο δεν θα επιτευχθεί μέσω της τηλεφωνικής διπλωματίας», αλλά όπως είπε «ελπίζουμε ότι θα συναντηθούμε με τον κ. Τραμπ σε διεθνείς συνόδους ή διμερώς για να καθορίσουμε πώς θα αξιολογήσουμε την επόμενη περίοδο με πολύ καλύτερο τρόπο».
Προς το παρόν, ανέφερε, «πρέπει να δούμε πώς θα διαμορφωθεί το Υπουργικό Συμβούλιο του κ. Τραμπ, τι είδους Υπουργικό Συμβούλιο θα προκύψει. Επίσης, το Υπουργικό Συμβούλιο του κ. Τραμπ θα γνωριστεί πολύ καλύτερα με τους συνεργάτες μου στο δικό μου Υπουργικό Συμβούλιο μέσω συναντήσεων και ελπίζουμε ότι θα κάνουμε τα επόμενα βήματά μας αναλόγως. Σε αυτό το σημείο, οι αντιπρόεδροι και οι υπουργοί Εξωτερικών είναι σημαντικοί».
Πρόκειται για ψυχρολουσία για την Άγκυρα, η διαφαινόμενη τοποθέτηση από τον Ντόναλντ Τραμπ φιλοϊσραηλινών και φιλοκούρδων πολιτικών σε «θέσεις – κλειδιά» της εξωτερικής πολιτικής. Παρά το γεγονός ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έσπευσε να χαιρετίσει τη μεγάλη εκλογική νίκη του Τραμπ, πριν επισημοποιηθεί το αποτέλεσμα, το «εκκρεμές» της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ δείχνει να καταλήγει στο «στρατόπεδο» των Ισραηλινών.
Δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου δείχνουν ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα, σχετικά με τα σχέδια της Τουρκίας στην Μέση Ανατολή.
Έτσι και αλλιώς η Τουρκία είναι πλέον στο μάτι του κυκλώνα στην Ανατολική Μεσόγειο, στην κόντρα Ισραήλ-Ιράν, αφού τα νεο-Οθωμανικά σχέδια, η εγγύτητα της με την Μόσχα, την Τεχεράνη και κυρίως το Πεκίνο έχουν προκαλέσει οργή στις ΗΠΑ, και όλα δείχνουν ότι οι ΗΠΑ θα αλλάξουν τροπάρι με τους Τούρκους.