Είναι γνωστό ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας θα ενισχυθούν με μαχητικά αεροσκάφη F-16 αμερικανικής κατασκευής από συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Το ερώτημα που κυριαρχεί είναι εάν η προσθήκη των F-16 στο οπλοστάσιο της θα δώσει στην Ουκρανία το πλεονέκτημα που χρειάζεται για να κερδίσει τον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας.
Η Ουκρανία έχει την έγκριση του ΝΑΤΟ να χρησιμοποιήσει τα F-16 κατά Ρωσικών στόχων πέρα από τα σύνορά της
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε ότι μόλις η Ουκρανία αποκτήσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 αμερικανικής κατασκευής από τους συμμάχους της, το έθνος θα έχει την εξουσία να αναπτύξει αυτά τα αεροσκάφη για να στοχεύσει νόμιμους ρωσικούς στρατιωτικούς στόχους πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας.
Ο Στόλτενμπεργκ έκανε αυτή τη δήλωση κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο Radio Free Europe/Radio Liberty. Όταν ρωτήθηκε σχετικά με το χρονοδιάγραμμα για την ανάπτυξη μαχητικών αεροσκαφών F-16 από την Ουκρανία, ο Στόλτενμπεργκ απάντησε ότι δεν ήταν δυνατή η παροχή ακριβούς χρονικού πλαισίου.
Σε σχετικό με τα παραπάνω σε άρθρο του Διεθνές ΜΜΕ, επισημαίνει:
Ο Στόλτενμπεργκ είπε ότι κάθε σύμμαχος της Ουκρανίας διατήρησε την αυτονομία για να αποφασίσει εάν θα μεταφέρει μαχητικά αεροσκάφη στο Κίεβο ή όχι. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι όλα τα παρεχόμενα F-16 μπορούν να αξιοποιηθούν από την Ουκρανία για αυτοάμυνα, συμπεριλαμβανομένης της στόχευσης νόμιμων ρωσικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων πέρα από τα ουκρανικά σύνορα.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ τόνισε τη σημασία της έγκαιρης παράδοσης, υπογραμμίζοντας ότι οι καλά εκπαιδευμένοι πιλότοι και τα πληρώματα συντήρησης ήταν ζωτικής σημασίας για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας των μαχητικών.
«Έτσι νομίζω ότι πρέπει να ακούσουμε τους στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες ακριβώς όταν είμαστε έτοιμοι ή όταν οι σύμμαχοι είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν την αποστολή και την παράδοση F-16. Όσο πιο γρήγορα, τόσο το καλύτερο», είπε ο Στόλτενμπεργκ.
Το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων F-16 και εκπαίδευσης Ουκρανών πιλότων
Πρόσφατες αναφορές δείχνουν ότι η πρώτη παρτίδα Ουκρανών πιλότων πρόκειται να αποφοιτήσει από την εκπαίδευση F-16 μέχρι το καλοκαίρι, μετά από αυστηρή εκπαίδευση στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το περασμένο καλοκαίρι, η Ολλανδία, η Δανία και η Νορβηγία δεσμεύτηκαν να μεταφέρουν αμερικανικά μαχητικά στην Ουκρανία, με την Ολλανδία και τη Δανία να δεσμεύονται να παρέχουν 18 και 19 μαχητικά αεροσκάφη, αντίστοιχα.
Ωστόσο, η συμβολή της Νορβηγίας παραμένει απροσδιόριστη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεσμευτεί για έγκριση για μεταφορά αεροσκάφους μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης πιλότων.
Η βελγική κυβέρνηση συμφώνησε επίσης να παράσχει στην Ουκρανία έναν άγνωστο αριθμό μαχητικών F-16. Ωστόσο, η παράδοση θα ξεκινήσει το 2025.
Ορισμένοι θεωρούν αυτή την απόφαση ως συμβιβασμό μεταξύ των πολιτικών παρατάξεων εντός του κυβερνώντος συνασπισμού της χώρας.
Εν τω μεταξύ, στις 22 Φεβρουαρίου, το υπουργείο Άμυνας της Δανίας ανακοίνωσε σχέδια για παράδοση της πρώτης παρτίδας μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Ουκρανία ήδη αυτό το καλοκαίρι, εν αναμονή των απαραίτητων συνθηκών.
Ο Λιθουανός υπουργός Άμυνας Arvydas Anusauskas και ένας ανώνυμος Ευρωπαίος αξιωματούχος πρότειναν ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να παραλάβει τα αρχικά της F-16 τον Ιούνιο, σύμφωνα με το περιοδικό Foreign Policy.
Θα μπορούσαν τα F-16 να αλλάξουν την εξέλιξη του πολέμου για την Ουκρανία;
Δυτικοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι και ειδικοί, έχουν προειδοποιήσει ότι η προσθήκη F-16 στον στόλο της Ουκρανίας δεν θα αλλάξει αμέσως την πορεία της σύγκρουσης. Οι πύραυλοι επιφανείας-αέρος εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική απειλή και η κατάσταση των διαδρόμων της Ουκρανίας δημιουργεί πρόσθετες προκλήσεις.
Ωστόσο, τα F-16 αντιπροσωπεύουν μια αναβάθμιση του τρέχοντος στόλου της Ουκρανίας, που αποτελείται κυρίως από γηρασμένα αεροσκάφη της σοβιετικής εποχής.
Τα F-16 είτε θα αυξήσουν είτε θα αντικαταστήσουν τον υπάρχοντα στόλο της Ουκρανίας με MiG-29, Su-24 και Su-25, που χρονολογούνται από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Παρά τις καινοτόμες προσπάθειες της Ουκρανίας να ενσωματώσει δυτικά όπλα σε αυτά τα παλαιότερα αεροσκάφη, τα F-16 προσφέρουν ανώτερη απόδοση.
Το F-16 διαθέτει επίσης μεγαλύτερη ικανότητα μεταφοράς όπλων από τα MiG-29, Su-27 και Su-25, και είναι περίπου ισοδύναμο με το τακτικό βομβαρδιστικό της Ουκρανίας, το Su-24, από αυτή την άποψη.
Ακόμα κι έτσι, ουκρανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι έχουν σημειώσει ότι η αποτελεσματικότητα των F-16 μπορεί να μειωθεί κάπως λόγω της συνεχιζόμενης αναβάθμισης της Ρωσίας στα συστήματα αεράμυνας.
Τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη και τα πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος, ιδιαίτερα τα S-400, αναμένεται να θέτουν σημαντικές προκλήσεις.
"Τα F-16 δεν θα αποτελέσουν από μόνα τους Game changer στον πόλεμο στην Ουκρανία"
Ο Leon Hartwell, ανώτερος ερευνητής στο London School of Economics and Political Science (LSE), τόνισε ότι τα προηγμένα συστήματα αεράμυνας και τα μαχητικά αεροσκάφη της Ρωσίας θα συνεχίσουν να απειλούν τις επιχειρήσεις F-16.
Αμφιβάλλει ότι τα F-16 από μόνα τους μπορούν να αλλάξουν αποφασιστικά τη δυναμική του πεδίου μάχης προς όφελος της Ουκρανίας.
Ενώ η απόκτηση F-16 είναι σημαντική για την Ουκρανία, ο Χάρτγουελ τονίζει ότι η αντιμετώπιση άλλων κρίσιμων στρατιωτικών αναγκών, όπως μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, πυρομαχικά πυροβολικού και δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου, είναι εξίσου ζωτικής σημασίας για τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Επιπλέον, η Ουκρανία θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στη δημιουργία μιας εξειδικευμένης ομάδας συντήρησης, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο της στη διασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας των F-16, ειδικά σε απαιτητικές επιχειρησιακές συνθήκες.
Εάν τα σχέδια υποστήριξης δεν τεθούν σε εφαρμογή, υπάρχει κίνδυνος επιτάχυνσης της φθοράς του αεροσκάφους, καθιστώντας το ευάλωτο στους ρωσικούς πυραύλους αέρος-εδάφους και ουσιαστικά καθιστώντας τους δαπανηρούς, ακίνητους στόχους."
Ζωτικής σημασίας η επιβιωσιμότητα των Ουκρανικών αεροδρομίων
Πέραν των παραπάνω δοβαρών κινδύνων-προβλημάτων που θα αντιμετωπίσουν τα Ουκρανικά F-16, το κυριότερο πρόβλημα κατά την άποψή μας είναι η επιβισιωμότητα από τους Ρωσικούς πυραύλους-drones-μαχητικά αεροσάφη των Ουκρανικών αεροδρομίων που θα τα φιλοξενήσουν και από τα οποία θα ενεργούν.
Είναι γνωστό ότι η Ουκρανία αξιολογεί-αναβαθμίζει αεροδρόμιά της για την φιλοξενία των F-16 που θα της δοθούν από χώρες του ΝΑΤΟ, αφού μέχρι στιγμής η χώρα δεν διαθέτει την απαραίτητη υποδομή για να τα στεγάσει.
Η Ουκρανική Πολεμική Αεροπορία θα χρειαζόταν ειδικά κατασκευασμένες αεροπορικές βάσεις για την φιλοξενία των F-16, ωστόσο το θέμα προβληματίζει καθώς η Ρωσία είναι σε θέση να εντοπίσει με τους δορυφόρους της αυτές και να επιτεθεί καταστρέφοντάς τες, ακόμη και στη φάση κατασκευής τους.
Από την πλευρά της η Ρωσία έφτασε στο σημείο να προειδοποιήσει ότι εάν τα Ουκρανικά F-16 απογειωθούν από μια γειτονική χώρα του ΝΑΤΟ, θα αντιδρούσε.
Τρόποι ασφαλούς ανάπτυξης των F-16 στην Ουκρανία
Η παροχή ισχυρότατης αντιαεροπορικής προστασίας από πλευράς Ουκρανικής αεράμυνας θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη αναφορικά με τα αεροδρόμια ανάπτυξης των F-16, ωστόσο θεωρούμε πως από μόνη της δεν θα είναι ικανή για να τα υπερασπιστεί για ικανό χρονικό διάστημα .
Έτσι τίθεται το ερώτημα, που και πως θα φιλοξενηθούν με ασφάλεια τα Ουκρανικά F-16;
Η απάντηση είναι σύνθετη κατά την εκτίμησή μας και γιαυτό εισηγούμαστε τα εξής:
1. Η παράδοση των F-16 στην Ουκρανία από χώρες της Δύσης θα πρέπει να είναι συνεχής αλλά πάντα σε μικρούς αριθμούς 2 έως 4 αεροσκαφών, από διαφορετική χώρα κάθε φορά, χωρίς καθορισμένο μοτίβο και χρονοδιάγραμμα.
Για παράδειγμα η παραλλαβή από τους Ουκρανούς, 2 μαχητικών αεροσκαφών F-16 σήμερα από την Δανία και 4 μαχητικών αύριο από την Ολλανδία και ούτω καθεξής, θα είχε ως αποτέλεσμα την μη συγκέντρωση αξιόλογης δύναμης αεροσκαφών , προκειμένου να στοχοποιηθούν και να καταστραφούν από τη Ρωσία, αφού ο μικρός αριθμός τους και η διασπορά τους σε αεροδρόμια και σε αυτοκινητόδρομους θα συνηγορούσε σε αυτό δίνοντας την δυνατότητα διαφυγής τους μετά από έγκαιρη προειδοποίηση.
2. Η παροχή εναέριου ανεφοδιασμού τους στα σύνορα με χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, θα επαύξανε την επιβιωσιμότητά τους αλλά και την επιχειρησιακή αξιοποίησή τους ανεξαρτήτως της προσβολής των Ουκρανικών αεροδρομίων από τη Ρωσία.
3. Η δημιουργία και αποστολή στην Ουκρανία ομοιωμάτων F-16, καθώς και ένα εκτεταμένο σχέδιο παραπλανήσεώς με εγκατάσταση αυτών σε πολλά σημεία Ουκρανικών αυτοκινητοδρόμων, θα δημιουργούσε σύγχυση στους Ρώσους αλλά και αποτελεσματική προστασία των πραγματικών F-16 που θα στάθμευαν μεταξύ αυτών.
4. Για πραγματοποίηση δε σημαντικού αποφασιστικού πλήγματος κατά σημαντικών Ρωσικών στόχων, όπως ο στόλος της Μαύρης θάλασσας θα μπορούσε να γίνει απροειδοποίητα άφιξη στην Ουκρανία ταυτόχρονα σημαντικού αριθμού F-16, ακόμη και Μοίρας, από χώρα του ΝΑΤΟ που συνορεύει με αυτήν, ακολουθώντας στη συνέχεια την τακτική του touch-and-go σε Ουκρανικό αυτοκινητόδρομο ή αεροδρόμιο, ώστε να θεωρηθεί ότι αυτά ενεργούν από Ουκρανικό έδαφος και όχι από την Νατοϊκή χώρα που απογειώθηκαν και εκδήλωση άμεσης επίθεσης.
Ο αιφνιδιασμός των Ρώσων θα ήταν πάρα πόλυ πιθανός, αφού θα είχαν συνηθίσει το μοτίβο της παράδοσης από 2-4 F16 τη φορά από χώρες της Δύσης.
Στη συνέχεια αυτά θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη γειτονική χώρα, με την Ουκρανία να δίνει στη δημοσιότητα εικόνες καταστροφής εικονικών F-16 που έπεσαν υποτίθεται κατά την επιστροφή τους από την επιχείρηση, αντικρούοντας τις Ρωσικές αντιδράσεις.
5. Τέλος είναι αναγκαία η ύπαρξη διαρκώς εν πτήσει τόσο μέρους των Ουκρανικών F-16, όσο και η ύπαρξη αεροσκαφών εγκαίρου προειδοποιήσεως του ΝΑΤΟ που θα ίπτανται σε Πολωνία -Ρουμανία-Σλοβακία, πλησίον των συνόρων τους με την Ουκρανία , προκειμένου να ενημερώνουν έγκαιρα για επικείμενη μεγάλης κλίμακας Ρωσική επίθεση.
