Η Νορβηγική απόφαση να μην επιτραπεί η μεταφορά προμηθειών τροφίμων, με προορισμό το Σβάλμπαρντ μέσω του συνοριακού του σημείου στο Storskogν, έχει προκαλέσει οργή στο κέντρο της Μόσχας.
Οι Ρώσοι θα μπορούσαν να έχουν στείλει τα εμπορεύματα από το Μούρμανσκ στο αρχιπέλαγος οι ίδιοι, αλλά αντίθετα επιμένουν ότι, η παράδοση γίνεται από νορβηγικά πλοία από το λιμάνι του Τρόμσο.
Δύο κοντέινερ με 7 τόνους προμηθειών στάλθηκαν αρχικά από το Μούρμανσκ προς το Στόρσκογκ, όπου σταμάτησαν. Όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Νορβηγία έχει κλείσει τα θαλάσσια λιμάνια και τα χερσαία σύνορά της, για τη ρωσική κυκλοφορία φορτίου στο πλαίσιο του 5ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ.
Σύμφωνα με τον Konstantin Kosachev, οι νορβηγικές αρχές προσπαθούν τώρα σκόπιμα να εμποδίσουν τους Ρώσους ανθρακωρύχους στο Σβάλμπαρντ, να λάβουν προμήθειες τροφίμων. «Είναι ανήθικο στην ουσία του και παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις αρχές του ανθρωπισμού», γράφει ο νομοθέτης στο κανάλι του στο Telegram.
Επιπλέον, είναι επίσης παραβίαση της Συνθήκης του Σβάλμπαρντ, υποστηρίζει ο Κοσάτσεφ, και εξηγεί ότι, η Ρωσία και άλλα υπογράφοντα κράτη αναγνωρίζουν την κυριαρχία της Νορβηγίας στο αρχιπέλαγος, μόνο υπό τον όρο ότι η χώρα τηρεί τους όρους της συμφωνίας.
Σύμφωνα με τον κορυφαίο Ρώσο νομοθέτη, η Νορβηγία παραβιάζει πλέον το άρθρο 3 της συνθήκης. Το άρθρο ρυθμίζει θέματα μεταφοράς.
Ο Konstantin Kosachev, υπήρξε νομοθέτης υψηλού προφίλ από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Για σχεδόν 15 χρόνια ήταν υπεύθυνος για τις εξωτερικές σχέσεις στις δύο αίθουσες του ρωσικού κοινοβουλίου, πρώτα στην Κρατική Δούμα και στη συνέχεια στο Συμβούλιο της Ομοσπονδίας. Το 2021 διορίστηκε Αντιπρόεδρος της τελευταίας.
Τα σχόλιά του για την υπόθεση Σβάλμπαρντ, έρχονται λίγες μόνο ώρες αφότου είχε συνομιλίες με αντάρτες από τη λεγόμενη Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ.
Η νορβηγική απαγόρευση τράβηξε σύντομα την προσοχή και του Αντρέι Κλίσας, Προέδρου της Επιτροπής Συνταγματικής Νομοθεσίας. Σύμφωνα με τον Klishas, «η κυριαρχία αυτής της χώρας (Νορβηγίας) πάνω στο Spitsbergen είναι τώρα υπό μεγάλη αμφισβήτηση».
Στο κανάλι του στο Telegram, ο κορυφαίος νομοθέτης υπογραμμίζει ότι «οι πολίτες μας στο Spitsbergen, πρέπει να έχουν όλα τα απαραίτητα και η ασφάλειά τους πρέπει να είναι πλήρως εγγυημένη». Πριν από την εκλογή του στο Συμβούλιο της Ομοσπονδίας το 2012, ο Κλίσας είχε αρκετές κορυφαίες θέσεις σε εταιρείες όπως η Interros και η Nornickel.
Δεν είναι η πρώτη φορά που Ρώσοι πολιτικοί και κορυφαίοι αξιωματούχοι, υψώνουν τις φωνές τους ενάντια στη διαχείριση του Σβάλμπαρντ, από τη Νορβηγία. Καθώς η σκανδιναβική χώρα το 2020 γιόρταζε την επέτειο των 100 χρόνων από τη Συνθήκη του Σβάλμπαρντ, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, έστειλε επιστολή στον Νορβηγό ομόλογό του όπου υπογράμμισε ότι, η Ρωσία αισθάνεται διάκριση στο αρχιπέλαγος. Κάλεσε επίσης για «διμερείς διαβουλεύσεις» για θέματα τοπικής διαχείρισης.
Σε ένα σχόλιο, η υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας Anniken Huitfeldt, υπογραμμίζει ότι η Νορβηγία δεν παραβιάζει τη Συνθήκη του Svalbard και ότι επίσης, δεν επιδιώκει να εμποδίσει τις παραδόσεις αγαθών στον οικισμό Barentsburg. «Η παράδοση σταμάτησε στα σύνορα Νορβηγίας-Ρωσίας, λόγω των κυρώσεων που απαγορεύουν τις ρωσικές οδικές μεταφορές εμπορευμάτων στο νορβηγικό έδαφος», γράφει σε ένα email στο Barents Observer.
Η Huitfeldt υποστηρίζει ότι, η ρωσική κρατική εταιρεία Trust Arktikugol, θα πρέπει να βρει εναλλακτικούς τρόπους μεταφοράς. «Η μεταφορά εμπορευμάτων στο Μπάρεντσμπουργκ, δεν χρειάζεται να περάσει από την ηπειρωτική Νορβηγία, οι μεταφορές από τη Ρωσία μέσω Τρόμσο στο Μπάρεντσμπουργκ, έχουν χρησιμοποιηθεί επειδή είναι αποτελεσματικές και φθηνές, όχι επειδή είναι η μόνη εναλλακτική λύση», εξηγεί.
Ταυτόχρονα, ο υπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζει ότι το Σβάλμπαρντ, εξαιρείται από την απαγόρευση προσέλευσης στα λιμάνια από ρωσικά πλοία και ότι, «η Νορβηγία έχει σηματοδοτήσει την προθυμία να εξετάσει εξαιρέσεις και στην απαγόρευση πτήσεων».
Τονίζει επίσης ότι, δεν θα υπάρξει κρίση έλλειψης τροφίμων στο Μπάρεντσμπουργκ.
«Οι νορβηγικές αρχές που εκπροσωπούνται από τον Κυβερνήτη του Σβάλμπαρντ, έχουν καλή επαφή με τον πληθυσμό στο Μπάρεντσμπουργκ. Πρόκειται για νορβηγικό οικισμό και η κατάσταση μπορεί να θεωρηθεί φυσιολογική. Οι κάτοικοι έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα και φάρμακα».
Τις δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών απηχεί ο Øystein Jensen, καθηγητής ερευνητής στο Ινστιτούτο Fridtjof Nansen. Το ζήτημα της παράδοσης αγαθών στο Storskog, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνδεθεί με τη Συνθήκη του Σβάλμπαρντ, υπογραμμίζει σε σχόλιο στο Barents Observer.
«Η Συνθήκη του Σβάλμπαρντ δεν ισχύει στο Storskog και αυτό το θέμα δεν μπορεί καν να ληφθεί σοβαρά υπόψη», υπογραμμίζει.
Τονίζει επίσης ότι, δεν υπάρχει αμφιβολία για την κυριαρχία της Νορβηγίας στο Σβάλμπαρντ και ότι οι πρόσφατες δηλώσεις από τη ρωσική πλευρά θα μπορούσαν να θεωρηθούν, ως πολιτική κίνηση που υποδηλώνει ότι η Ρωσία θα έπρεπε για παράδειγμα να αποχωρήσει από τη συνθήκη.
«Η νορβηγική κυριαρχία είναι το πιο σημαντικό ζήτημα στη συνθήκη, και η κυριαρχία ισχύει επίσης για κράτη που δεν αποτελούν μέρος της συνθήκης λόγω του εθιμικού δικαίου», εξηγεί.
Οι πρόσφατες δηλώσεις, πρέπει να εξεταστούν υπό το πρίσμα της τρέχουσας πολιτικής κατάστασης, υποστηρίζει ο Jensen. «Υποθέτω ότι τα σχόλια συμφωνούν με όλα όσα έρχονται από τη Ρωσία αυτές τις μέρες», είπε.