Τα 35 θεωρούνται σήμερα τα νέα 20. Οι 35άρηδες βρίσκονται συνήθως στο peak της καριέρας τους και –γιατί όχι- και της ζωής τους. Μια χώρα όμως, έχει αντίθετη άποψη.
Στην Κίνα, ο ηλικιακός ρατσισμός φαίνεται να «οργιάζει» βάζοντας στο στόχαστρο τους millennials (όσοι γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’80). Η «κατάρα των 35» που εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς, είναι, όπως αναφέρει το CNN, η νέα απειλή για τους 35άρηδες στην Κίνα. Έτσι ονομάστηκε ο αποκλεισμός τους από θέσεις εργασίας, στις οποίες προτιμώνται πολύ νεαρότερα άτομα και κυρίως όσοι έχουν μόλις τελειώσει το σχολείο.
Η Χαν έχασε τη δουλειά της τον Φεβρουάριο αλλά επειδή είχε δεκαετή εμπειρία δεν ανησύχησε. Της φαινόταν εύκολο να βρει μια άλλη δουλειά στο αντικείμενό της με την προϋπηρεσία που είχε. Όμως όσο περνούσε ο καιρός και δεν έβρισκε δουλειά, αναγκάστηκε να βρει κάποια part time απασχολήσει για να τα βγάλει πέρα. «Δούλεψα ως διανομέας και γενικά έκανα ό,τι έβρισκα αλλά δεν πλήρωναν καλά».
Η Χαν πιστεύει ότι ο λόγος που δεν βρίσκει δουλειά είναι ακριβώς η «κατάρα των 35». Είναι δηλαδή πολύ μεγάλη στα μάτια πολλών υποψηφίων εργοδοτών και είναι μόλις 34 ετών.
Δεν είναι τωρινή η «κατάρα των 35» – Οι ρίζες του προβλήματος
Ο όρος «κατάρα των 35» πρωτοεμφανίστηκε στα social media για τις απολύσεις μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων από κολοσσούς της τεχνολογίας αλλά από τότε διευρύνθηκε και έχει χρησιμοποιηθεί και από συμβούλους του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας.
Όποιος αμφιβάλλει για την ισχύ της κατάρας, δεν έχει παρά να κοιτάξει τα προσόντα που πρέπει να έχει κανείς για να κάνει αίτηση σε πλήθος αγγελιών εργασίας. Θα δει ότι αναφέρεται ρητά ότι οι υποψήφιοι δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ηλικιακό όριο των 30.
Το Ιούνιο ένας τουρίστας κατήγγειλε ότι τα hostels στο Πεκίνο απορρίπτουν τους πελάτες άνω των 35 ετών και ένας ναός ζητούσε προσωπικό με την προϋπόθεση οι νέοι μοναχοί να είναι «κάτω των 35 ετών».
Ακόμα και η κυβέρνηση αποκλείει υποψηφίους άνω των 35 ετών για πολλές θέσεις στο δημόσιο.
Το φαινόμενο «κατάρα των 35» δεν είναι σημερινό ωστόσο. «Τέτοιες ηλικιακές διακρίσεις υπήρχαν πάντα» λέει ο βουλευτής Τζιανγκ Σενγκάν.
Σε έκθεση του 2022 που δημοσιεύτηκε στην κρατική εφημερίδα People’s Daily, καθηγητής στην κυβερνητική σχολή του Κομμουνιστικού Κόμματος -που εκπαιδεύει στελέχη- σχολιάζει την κατάρα ως «συνηθισμένο φαινόμενο στην αγορά εργασίας».
Η κουλτούρα του «9-9-6»
Η «κατάρα των 35» ενισχύεται από την «κουλτούρα του 9-9-6», δηλαδή το να εργάζεται από τις 9 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ, έξι ώρες την εβδομάδα. Μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι, που έχουν αποκτήσει οικογένεια, δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε αυτό το μοτίβο και έτσι καταλήγουν αν αποκλείονται από την αγορά εργασίας.
Ειδικοί εξηγούν ότι οι νέοι απόφοιτοι προσλαμβάνονται με μεγάλη ευκολία και γιατί οι μισθοί τους είναι πολύ χαμηλότεροι.
Μια έκθεση του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων της Κίνας του 2021 ανέφερε ότι αν κάποιος μέχρι τα 35 του δεν έχει αποκτήσει κάποια ανώτερη διοικητική θέση, θεωρείται ουσιαστικά αποτυχημένος και θα είναι στη «λίστα των απολύσεων».
Εκτός από τη Χαν, ο Τάο Τσεν, content creator, μίλησε για το πώς βίωσε εκείνος την «κατάρα των 35». Αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο, έκανε μεταπτυχιακό στη φιλοσοφία, δούλεψε ως δημοσιογράφος και όταν απολύθηκε δεν έβρισκε δουλειά και εργάστηκε ως ντελιβεράς. «Είχα καλή εργασιακή εμπειρία, μεταπτυχιακό αλλά ήμουν πάνω από 35» λέει.
«Αδύναμο το νομικό πλαίσιο» λένε οι ειδικοί
Οι ειδικοί λένε ότι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του ηλικιακού ρατσισμού και της ανισότητας των φύλων είναι μέσω νομικών μεταρρυθμίσεων.
Ο Yiran Zhang, επίκουρος καθηγητής στη Νομική Σχολή του Cornell, δήλωσε ότι ενώ η εργατική νομοθεσία της Κίνας απαγορεύει τις διακρίσεις για λόγους εθνικότητας, φύλου και θρησκευτικών πεποιθήσεων, δεν το κάνει για λόγους ηλικίας.
Και ακόμη και σε τομείς όπου προσφέρεται κάποια προστασία – όπως για τις μητέρες που λαμβάνουν άδεια μητρότητας – η εφαρμογή του νόμου είναι αδύναμη και οι διακρίσεις λόγω φύλου παραμένουν συχνές, είπε.
Ακόμα και αν ένας εργαζόμενος καταθέσει μήνυση σε βάρος του εργοδότη του, η αποζημίωση είναι συνήθως πολύ χαμηλή, οπότε πολλοί αισθάνονται μάταιο να το παλέψουν νομικά.
Νωρίτερα φέτος ελήφθησαν κάποια μέτρα –σε κάποιες επαρχίες το ηλικιακό όριο για θέσεις εργασίας στο δημόσιο αυξήθηκε από τα 35 έτη στα 40- αλλά αυτό δεν αρκεί για να επιλυθεί το πρόβλημα.
