Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ παραδέχθηκε, ότι το Ιράν πήρε το πετρέλαιο από τα δύο ελληνικά δεξαμενόπλοια που κατέλαβαν οι Φρουροί της Επανάστασης στα τέλη Μαΐου στον Περσικό Κόλπο.
Το «ρεσάλτο» αποτέλεσε αντίποινα για τον ρόλο που έπαιξε η Ελλάδα στην κατάσχεση εκ μέρους των ΗΠΑ αργού πετρελαίου από τάνκερ ιρανικής σημαίας την ίδια εκείνη εβδομάδα στο Αιγαίο λόγω παραβίασης των κυρώσεων που έχει επιβάλει η Ουάσινγκτον στην Ισλαμική Δημοκρατία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Γερμανικά ΜΜΕ για Ελλάδα - Τουρκία: Πολεμικά πλοία στο Αιγαίο δεν θα ήταν καλή διαφήμιση
«Εκείνοι κλέβουν ιρανικό πετρέλαιο ανοικτά των ελληνικών ακτών, τότε οι γενναίοι άνδρες μας που δεν φοβούνται τον θάνατο απαντούν και κατάσχουν το δεξαμενόπλοιο του εχθρού», είπε ο Χαμενεΐ σε μια 80λεπτη ομιλία του με αφορμή τη επέτειο του θανάτου του ιδρυτή της Ισλαμικής Δημοκρατίας Ρουχολάχ Χομεϊνί.
«Όμως εκείνοι χρησιμοποιούν τη μιντιακή τους αυτοκρατορία και την εκτεταμένη προπαγάνδα τους για να κατηγορήσουν το Ιράν για πειρατία. Ποιος είναι ο πειρατής; Κλέψατε το πετρέλαιό μας κι εμείς το πήραμε πίσω από εσάς. Το να παίρνουμε πίσω κάτι που εκλάπη δεν είναι κλοπή», πρόσθεσε ο Αλί Χαμενεΐ.
Οι κατασχέσεις έριξαν λάδι στη φωτιά των εντάσεων μεταξύ του Ιράν και τις Δύσης που ήδη είναι σε κακό σημείο λόγω της ακυρωθείσας πυρηνικής συμφωνίας του 2015. Η Τεχεράνη εμπλουτίζει περισσότερο ουράνιο, πλησιέστερο από ποτέ σε οπλικό βαθμό, προκαλώντας ανησυχίες ότι οι διαπραγματευτές δεν θα μπορέσουν να επιστρέψουν στη συμφωνία και ότι οι εντάσεις αυτές θα κλιμακωθούν με άγνωστες συνέπειες.
Η κατάσχεση από το Ιράν των ελληνόκτητων τάνκερ αποτελεί το τελευταίο επεισόδιο σε μια σειρά επεισοδίων που εκτρέπει μια περιοχή, η οποία περιλαμβάνει το Στενό του Ορμούζ, το στενό στόμιο του Περσικού Κόλπου, μέσω του οποίου περνά το ένα πέμπτο του αγορασμένου πετρελαίου. Τα περιστατικά ξεκίνησαν μετά τη μονομερή απόσυρση από τον τότε πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ των ΗΠΑ από τη συμφωνία JCPOA του 2015, εξαιτίας της οποίας η Τεχεράνη μείωσε δραστικά τον εμπλουτισμό ουρανίου σε ανταλλαγή με την άρση των εις βάρος του Ιράν οικονομικών κυρώσεων.
Το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό κατηγόρησε το Ιράν για μια σειρά επιθέσεων με νάρκες το 2019, οι οποίες προκάλεσαν ζημιές σε δεξαμενόπλοια, αλλά και για μια φονική επίθεση με drone το 2021 σε ένα ισραηλινό δεξαμενόπλοιο, στην οποία σκοτώθηκαν δύο Ευρωπαίοι, μέλη του πληρώματος.
Ιρανοί επίσης κατέλαβαν επίσης ένα ασφαλτοφόρο παναμαϊκής σημαίας ανοικτά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων πέρυσι, καθώς και ένα βιετναμέζικο τάνκερ τον Νοέμβριο.
Η Τεχεράνη αρνείται ότι βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις. Όμως ένας ευρύτερος σκιώδης πόλεμος μεταξύ του Ιράν και της Δύσης βρίσκεται σε εξέλιξη στα νερά της περιοχής. Οι κατασχέσεις δεξαμενόπλοιων αποτελούν κομμάτι του από το 2019, όταν το Ιράν κατέσχεσε το βρετανικό Stena Impero, έπειτα από την κατάσχεση από το Ηνωμένο Βασίλειο στα ανοικτά του Γιβραλτάρ ενός ιρανικού δεξαμενόπλοιου. Το Λονδίνο απελευθέρωσε το ιρανικό τάνκερ και μετά από μήνες οι Ιρανοί απελευθέρωσαν κι εκείνοι το βρετανικό.
Το 2021 το Ιράν κατέσχεσε επίσης ένα νοτιοκορεατικό τάνκερ για μήνες με αφορμή μια διαφωνία σχετικά με δισεκατομμύρια δολάρια παγωμένων κεφαλαίων που κατέχει η Σεούλ.
Δορυφορικές εικόνες, τις οποίες ανέλυσε την Τετάρτη το Associated Press, επιβεβαιώνουν ότι το ένα από τα δύο ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια παραμένει στα ανοικτά του ιρανικού λιμανιού Μπαντάρ Αμπάς. Εικόνες της Planet Labs εμφανίζουν το Prudent Warrior μεταξύ του Μπαντάρ Αμπάς και του ιρανικού νησιού Κεσμ, κοντά στο Στενό του Ορμούζ. Μέχρι εκείνη τη στιγμή παρέμενε ασαφές πού βρίσκεται το δεύτερο πλοίο, το Δέλτα Ποσειδών.
Οι συνομιλίες στη Βιέννη για τη συμφωνία σχετικά με τα πυρηνικά του Ιράν έχουν βαλτώσει από τον Απρίλιο. Από την κατάρρευση της συμφωνίας, το Ιράν έχει θέσει σε λειτουργία φυγοκεντριστές υψηλής τεχνολογίας και διαθέτει πλέον ένα απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου που μεγαλώνει γρήγορα. Ειδικοί στη μη διάδοση των πυρηνικών προειδοποιούν ότι το Ιράν έχει προχωρήσει σε εμπλουτισμό έως και 60%, δηλαδή βρίσκεται ένα βήμα από τον εμπλουτισμό 90%, δηλαδή σε βαθμό που θα του επιτρέψει να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο, εφ' όσον το επιλέξει.
Το Ιράν επιμένει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα αναπτύσσεται με ειρηνικό σκοπό, αν και ειδικοί του ΟΗΕ και των δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών υποστηρίζουν ότι το Ιράν διαθέτει ένα οργανωμένο στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα από το 2003.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του το Σάββατο, ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι υποστηρίζουν τις πρόσφατες διαδηλώσεις στο Ιράν, οι οποίες ξέπσασαν από τις αυξήσεις των τιμών και τις περικοπές των επιδομάτων. Για εβδομάδες, μάλιστα, στους δρόμους είχαν βγει οι εκπαιδευτκοί, διεκδικώντας υψηλότερους μισθούς και καλύτερες εργασιακές συνθήκες.
Για χρόνια η αξία του ριάλ, του ιρανικού νομίσματος, κατρακυλά, όμως πρόσφατα έφθασε σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα, αποτυπώνοντας τις εντεινόμενες ανησυχίες για την οικονομία του Ιράν.
Ο Χαμενεΐ επέκρινε αυτή που χαρακτήρισε «επί δεκετίες αντιπαλότητα των ΗΠΑ στο έθνος» και είπε πως η Ουάσινγκτον βασίζει τις ελπίδες της σε τέτοιες διαδηλώσεις. Ο 82χρονος Αγιατολάχ ανέφερε ότι οι εχθροί του Ιράν προσπαθούν να στρέψουν τους Ιρανούς πολίτες «ενάντια στο ισλαμικό σύστημα» μέσω ψυχολογικού πολέμου, του διαδικτύου και της οικονομικής στήριξης.
