Παρά το πόσο περίεργες μπορεί να είναι οι στρατηγικές επιλογές της Τουρκίας ως μέλους του ΝΑΤΟ, η Δύση συνεχίζει να συναλλάσσεται ως συνήθως με την Άγκυρα, γράφει ο Cenzig Aktar, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Politico.
Οι δυτικές δυνάμεις για άλλη μια φορά δικαιολογούν τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατανοώντας τις μυστηριώδεις «νόμιμες ανησυχίες για την ασφάλεια» της Τουρκίας, οι οποίες συχνά ισοδυναμούν με άδεια δολοφονίας. Αλλά κατευνάζοντάς τον για χάρη της «διατήρησης» της χώρας εντός του ΝΑΤΟ, χάνουν το νόημα ότι ο Τούρκος ηγέτης δεν είναι τόσο διαφορετικός από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν — και ότι για άλλη μια φορά, μια πολιτική κατευνασμού απλά δεν θα λειτουργήσει.
Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία εκτυλίσσεται, η Τουρκία αφέθηκε να επιδοθεί στο μακροχρόνιο διπλό παιχνίδι της, συνεχίζοντας να παίζει τη Ρωσία και τη Δύση μεταξύ τους, παραδίδοντας προπαραγγελμένα drones στο Κίεβο αφενός, ενώ αγνοεί τις κυρώσεις κατά της Μόσχας και αντιτίθεται στις αιτήσεις της Φινλανδίας και της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ από την άλλη.
Όμως, καθώς οι άσκοπες προσφορές για τη διαμεσολάβηση της ειρήνης από τον πρόεδρο της Τουρκίας «έπεισαν» τη Δύση για τη «στρατηγική αξία» της Άγκυρας, ο Ερντογάν επιστρέφει στην παγκόσμια σκηνή για άλλη μια φορά. Ακόμη και η κυβέρνηση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν έχει αρχίσει να ασκεί πιέσεις στους νομοθέτες για να συμφωνήσουν στην παράδοση μαχητικών αεροσκαφών στην Άγκυρα.
Ωστόσο, οι ομοιότητες μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας σήμερα, καθώς και οι ισχυροί που τις έχουν διαμορφώσει, κάνουν έναν προφανή και δυσοίωνο παραλληλισμό που πρέπει να σημειωθεί από τους δυτικούς ηγέτες.
Στην κορυφή της λίστας των καταγγελιών πολιτών ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα συστήματα που έχουν δημιουργήσει ο Ερντογάν και ο Πούτιν αδιαφορούν για το κράτος δικαίου και το αντικαθιστούν με την κυριαρχία του ενός ανθρώπου, καθώς και οι δύο έχουν περικυκλωθεί από ολιγάρχες. Και οι δύο χώρες είναι αντιδημοκρατικές, οι εκλογές τους ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες, τα καθεστώτα τους προωθούν αφηγήσεις και επιδιώκουν ενέργειες αλυτρωτικές, αναθεωρητικές και πολεμοχαρείς.
Τόσο στη Ρωσία όσο και στην Τουρκία, η αντιπολίτευση — ή ό,τι απομένει από αυτήν — καταδιώκεται συστηματικά και καταπιέζεται, οι ηγέτες της δέχονται επιθέσεις ή φυλακίζονται, όπως στην περίπτωση του Αλεξέι Ναβάλνι και του Σελαχατίν Ντεμιρτάς. Και υπάρχουν ακόμα μεγάλα πλήθη που υποστηρίζουν απερίσκεπτα τα καθεστώτα τους.
Στην Ευρώπη, η Γερμανία έπαιξε κεντρικό ρόλο στον κατευνασμό αυτών των δικτατόρων όλα αυτά τα χρόνια. Και ενώ η ελίτ της χώρας έχει αρχίσει να ψάχνει δειλά την πολιτική της απέναντι στη Ρωσία στον απόηχο της εισβολής της Ουκρανίας, παραμένει προσηλωμένη στον κατευνασμό και τη δέσμευση με την Τουρκία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ψάχνονται για εμπλοκή! Βραδινές υπερπτήσεις από τουρκικά F-16 σε Οινούσσες και Παναγιά
Κατά τη διάρκεια της θητείας της, η πρώην καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ανέπτυξε μια Φαουστιανή συμφωνία με τον Ερντογάν, πραγματοποιώντας 10 επισκέψεις στην Τουρκία - τρεις μόνο το 2016, όταν η χώρα ήταν πολιτικά και ηθικά κατεστραμμένη - σημειώνοντας ρεκόρ μεταξύ των δυτικών ηγετών. Και καθώς η Μέρκελ συνέχιζε να επισκέπτεται και να υποδέχεται τον Ερντογάν στη Γερμανία, ούτε η αυταρχική του ώθηση, ούτε οι επιθετικές κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, το Ιράκ, τη Λιβύη και τη Συρία ή η τεκμηριωμένη από τον ΟΗΕ χορηγία της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας μειώθηκαν. Τίποτα από αυτά δεν απέτρεψε την άνευ όρων υποστήριξη της Μέρκελ, συμπεριλαμβανομένων των πωλήσεων όπλων - όπως ακριβώς συμβαίνει με τη Ρωσία.
Από το 2015, η ΕΕ ακολουθεί αυτήν την πολιτική κατευνασμού που ξεκίνησε και ηγήθηκε η Μέρκελ. Και οι δηλώσεις της Άγκυρας υπέρ της ΕΕ, η κενή ρητορική της για μεταρρυθμίσεις και οι τακτικές υποχωρήσεις από την αντιπαράθεση θεωρούνται συστηματικά δεδομένα από τον άξονα υπέρ της Άγκυρας.
Αυτή η κυνική ατζέντα καθοδηγείται από τον φόβο της απώλειας της «εταίρου Τουρκίας του ΝΑΤΟ» από τη Ρωσία. Επιπλέον, οι Ευρωπαίοι αποφεύγουν να θέσουν σε κίνδυνο τα οικονομικά τους συμφέροντα στην Τουρκία και φοβούνται να θέσουν σε κίνδυνο τη συμφωνία τους για τους πρόσφυγες με την Άγκυρα. Έχουν επίσης τρομοκρατηθεί μήπως κάνουν οτιδήποτε θα μπορούσε να προκαλέσει μια κοινωνική κατάρρευση — παρά το γεγονός ότι ο κατευνασμός δεν είναι επαρκής απάντηση σε καμία από αυτές τις αγωνίες.
Όσο περισσότερο κατευνάζουν η ΕΕ και η Δύση, τόσο πιο θρασύς και περιχαρακωμένος γίνεται ο Ερντογάν και τόσο πιο θρασύτατος και επικίνδυνος είναι για τους άλλους. Ακριβώς όπως ο Πούτιν.
Υπάρχουν έντονες ομοιότητες μεταξύ της ρωσικής αλαζονείας προς τους Ουκρανούς και της τουρκικής υπεροχής προς τους Κούρδους. Η Άγκυρα στοχεύει οτιδήποτε ακούγεται ή φαίνεται κουρδικό - εντός ή εκτός της χώρας. Και τόσο ο Ερντογάν όσο και ο Πούτιν βλέπουν ως ιστορική τους αποστολή να «εκπολιτίσουν» αυτά τα «υποτυπώδη» και τελικά «ανύπαρκτα» έθνη, να επικαλεστούν το δικαίωμά τους στην αυτοάμυνα και τα προληπτικά χτυπήματα κατά των Ναζί και των τρομοκρατών αντίστοιχα, που λένε ότι απειλούν να επιτεθούν στην «ειρηνόφιλη» Ρωσία ή Τουρκία.
Όταν πρόκειται για τους κανόνες του «πολέμου» - ένας απαγορευμένος όρος και στις δύο χώρες - και οι δύο στρατοί ξεπερνούν τα εγκλήματα πολέμου άλλων εναντίον αμάχων. Ο Πούτιν στοχεύει τις ουκρανικές αποθήκες σιτηρών. Ο Ερντογάν κλέβει το ελαιόλαδο των Κούρδων της Συρίας. Και οι δύο έχουν κόψει την παροχή νερού. Η αναγκαστική μετεγκατάσταση και η εθνοκάθαρση ήταν κοινή πρακτική και στις δύο χώρες. Στην κατεχόμενη από τους Τούρκους βόρεια Συρία, η κουρδική γλώσσα απαγορεύεται σε επίσημα ιδρύματα και σχολεία και αντικαθίσταται από την τουρκική, όπως ακριβώς στην κατεχόμενη ουκρανική γη, όπου τα ρωσικά έχουν εκδιώξει την ουκρανική και την τουρκική ταταρική γλώσσα.
Παρά τις καταστροφικές συνέπειες της προ εισβολής πολιτικής της προς τη Ρωσία, η Δύση συνεχίζει να επιδέχεται τις αυταπάτες της για την Τουρκία. Οι κατευναστές αδυνατούν να κατανοήσουν ότι τα δυτικά πρότυπα, αξίες και αρχές αποτελούν εμπόδια στη λειτουργία αυτών των καθεστώτων.
Επομένως, δεν μπορούν να εμπλακούν μέσω προσεγγίσεων που βασίζονται σε αξίες και κανόνες, αλλά πρέπει να αντιμετωπίζονται ως αυτό που είναι — απειλές για την ασφάλεια.
