Για πρώτη φορά στην ιστορία της πυρηνικής ενέργειας στην Ουκρανία, και οι 15 μονάδες ισχύος στα εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας της χώρας άρχισαν να λειτουργούν ταυτόχρονα. Ωστόσο, «δεν πρέπει να είμαστε περήφανοι για έναν τέτοιο ρεκόρ», λένε οι ειδικοί.
Η σημερινή κατάσταση υποδεικνύει σοβαρές τρύπες στο ενεργειακό σύστημα της χώρας και φαίνεται πως το Κίεβο στρέφεται σε μια προσπάθεια επίλυσης αυτού του προβλήματος με τη βοήθεια της υπερβολικής λειτουργίας σοβιετικών πυρηνικών σταθμών.
Η ουκρανική «Energoatom» το πρωί της Κυριακής συνέδεσε τη μονάδα ισχύος Νο. 4 του πυρηνικού σταθμού Rivne με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, θέτοντας έτσι σε λειτουργία και τις 15 μονάδες ισχύος που είναι διαθέσιμες στη χώρα. Αυτό έγινε «μετά την ολοκλήρωση της μέσης προληπτικής συντήρησης και ανεφοδιασμού πυρηνικών καυσίμων». Η Energoatom τόνισε ότι και οι 15 μονάδες ισχύος λειτουργούν ταυτόχρονα για πρώτη φορά στην ιστορία της ουκρανικής πυρηνικής ενέργειας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Θα δώσουν λύση οι επιχειρηματίες; Ποιοι θέλουν την Ουκρανία "Ελβετία της Ευρασίας"! Το δόγμα της ουδετερότητας
Το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία ήταν απαραίτητο να ενεργοποιηθούν όλοι οι πυρηνικοί αντιδραστήρες ταυτόχρονα, δείχνει ότι έχουν σχηματιστεί σοβαρές τρύπες στο ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας, με την αύξηση της κατανάλωσης κατά την περίοδο θέρμανσης δεν μπορεί να καλυφθεί με παραδοσιακές μεθόδους.
Συνήθως, στην Ουκρανία λειτουργούν ταυτόχρονα 10 πυρηνικές μονάδες, το πολύ 12, «γιατί ένα σημαντικό μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας παρήχθη από θερμοηλεκτρικούς σταθμούς και σταθμούς συνδυασμένης θερμότητας και ηλεκτροπαραγωγής που έκαιγαν άνθρακα. Υπήρχε πολύ κάρβουνο στη χώρα. Μέχρι το 2013, επιτεύχθηκε ρεκόρ παραγωγής 84 εκατομμυρίων τόνων άνθρακα, λαμβάνοντας υπόψη το Ντονμπάς», λέει ο Yury Korolchuk, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Ενεργειακών Στρατηγικών (Ουκρανία).
«Ωστόσο, κάψαμε κάρβουνο όχι επειδή το θέλαμε και όχι επειδή το είχαμε, αλλά επειδή οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί παρείχαν ευέλικτη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία επέτρεπε την κάλυψη της κατανάλωσης τις πρωινές και βραδινές αιχμές», εξήγησε ο ειδικός.
Οι πυρηνικοί σταθμοί δεν είναι τεχνικά προσαρμοσμένοι για ελιγμούς ισχύος, δηλαδή μείωση και αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το καθήκον τους είναι να παράγουν σταθερή ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας όλο το εικοσιτετράωρο. Αλλά η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από τη βιομηχανία και τον πληθυσμό ποικίλλει σημαντικά μέσα σε 24 ώρες και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ώρα της ημέρας.
Για παράδειγμα, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι γενικά υψηλότερη από ό,τι τη νύχτα και περισσότερο φως χρησιμοποιείται στις 8 π.μ. παρά στις 2 μ.μ. Στην ιδανική περίπτωση, όταν οι πυρηνικοί σταθμοί παράγουν ηλεκτρική ενέργεια στο επίπεδο της νυχτερινής κατανάλωσης όλο το 24ωρο. Και για την αντιμετώπιση των καθημερινών αυξήσεων στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, χρησιμοποιούνται θερμοηλεκτρικοί σταθμοί, οι οποίοι μπορούν γρήγορα να αυξήσουν ή να μειώσουν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Γιατί οι πυρηνικοί σταθμοί δεν χρησιμοποιούνται για ελιγμούς; Γιατί μια απότομη αλλαγή του όγκου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι επικίνδυνη από τεχνικής απόψεως. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο έκτακτης ανάγκης, κάτι που πρέπει να γίνει κατανοητό από ειδικούς στην πυρηνική βιομηχανία της Ουκρανίας.
«Αλλά πρακτικά σε όλη τη διάρκεια της περιόδου θέρμανσης, η Energoatom ελίσσει τις δυνατότητες των πυρηνικών μονάδων (με τη σειρά της), δηλαδή τη νύχτα μειώνει την ισχύ τους. Αυτό είναι λάθος, οι πυρηνικοί σταθμοί δεν έχουν σχεδιαστεί τεχνικά για αυτό. Υπάρχει παραβίαση των όρων λειτουργίας των πυρηνικών αντιδραστήρων», λέει ο Korolchuk.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι οι πυρηνικοί αντιδραστήρες στην Ουκρανία είναι παλιοί, κατασκευασμένοι στα σοβιετικά χρόνια και απαιτούν συνεχείς επισκευές. Η αγνόηση της προληπτικής εργασίας είναι επικίνδυνη, τονίζει ο ίδιος, θυμίζοντας πως τον Οκτώβριο-Νοέμβριο, η ουκρανική ηγεσία δεν ολοκλήρωσε την επισκευή ορισμένων πυρηνικών μονάδων και την ανέβαλε για την άνοιξη. Παρ' όλα αυτά, έθεσε αυτές τις μονάδες σε λειτουργία.
Επιπλέον, πρόσφατα ειδικοί κυκλοφόρησαν την πρώτη μονάδα ισχύος του NPP Rivne. Απενεργοποιήθηκε στις 6 Ιανουαρίου φέτος για προγραμματισμένη προληπτική συντήρηση, σχεδιασμένη για 45 ημέρες. Αλλά τέθηκε σε λειτουργία πριν από την προθεσμία επισκευής. Νωρίτερα, στις 25 Ιανουαρίου, τα μπλοκ δύο πυρηνικών σταθμών έκλεισαν ταυτόχρονα.
Γιατί είναι επικίνδυνη αυτή η κατάσταση με τους ουκρανικούς πυρηνικούς σταθμούς; Αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων. Οι αρχές έχουν υπερφορτώσει τους παλιούς σταθμούς, οι οποίοι μπορεί να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν στο φορτίο. Το 2016, ο μακροχρόνιος πρόεδρος της Energoatom, Γιούρι Νεντάσκοφσκι (τώρα πρώην πρόεδρος), παραδέχτηκε ανοιχτά τον κίνδυνο ελιγμών στις ικανότητες των πυρηνικών μονάδων.
Τότε επρόκειτο για την εισαγωγή των εβδομαδιαίων ελιγμών. «Πώς να εισαγάγετε εβδομαδιαίους ελιγμούς σε μονάδες ισχύος που δεν έχουν σχεδιαστεί για αυτό; Αυτές οι μειώσεις και αυξήσεις της ισχύος κατά 500 MW κατέστρεψαν τη γεννήτρια υψηλής ταχύτητας στην τρίτη μονάδα ισχύος του πυρηνικού σταθμού Rovno», επεσήμανε τότε ο Nedashkovsky.
Τι συμβαίνει εάν οι μονάδες ισχύος αποτύχουν; Ο Korolchuk αναφέρει ως παράδειγμα τις συνέπειες της αποτυχίας για μία ή δύο ημέρες μόνο δύο μονάδων παραγωγής ενέργειας των πυρηνικών σταθμών Khmelnitsky και Zaporozhye στα τέλη Ιανουαρίου. Πριν από τη διακοπή λειτουργίας αυτών των μονάδων, λειτουργούσαν 14 ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες στη χώρα, αλλά 12 παρέμειναν για δύο ημέρες.
«Οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί τέθηκαν σε λειτουργία αμέσως σε πλήρη δυναμικότητα, δύο τετράγωνα του ενεργειακού νησιού Burshtyn αναπτύχθηκαν. Όμως αυτό δεν ήταν αρκετό. Ως εκ τούτου, ζήτησαν βοήθεια από τη Λευκορωσία», λέει ο Ουκρανός ειδικός. Σύμφωνα με την Ukrenergo, το συνολικό ποσό αυτής της βοήθειας ανήλθε σε 650 MWh. «Αλλά το κυριότερο είναι ότι σε μόλις δύο ημέρες κάηκαν 90.000 τόνοι άνθρακα και τα αποθέματα άνθρακα μειώθηκαν κατά 30.000 τόνους. Αυτά είναι πολλά», λέει ο Korolchuk.
Εάν ένα ατύχημα απενεργοποιήσει περισσότερες μονάδες, για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε έντονους παγετούς, τότε η κατάσταση θα γίνει καταστροφική.
Οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί μπορούν να κάψουν όλο τον διαθέσιμο άνθρακα σε δέκα ημέρες. Και θα προκύψει το ερώτημα για την ικανότητα των θερμοηλεκτρικών σταθμών να αντέχουν τόσο μεγάλο φορτίο, επειδή είναι επίσης παλιές οι υποδομές και απαιτούν συνεχώς επισκευές. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι πυρηνικές μονάδες θα αρχίσουν να αποτυγχάνουν. Αυτό συμβαίνει συνεχώς και η συχνότητα των διακοπών έχει αυξηθεί πρόσφατα. Τώρα ο κίνδυνος ατυχημάτων είναι ακόμη μεγαλύτερος.
Το μόνο ερώτημα είναι πόσο καιρό θα μπορούν να αντέξουν τα ατομικά μπλοκ σε πλήρη λειτουργία. «Η αδίστακτη χρήση πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής για ελιγμούς θα βγει λοξά», προβλέπει πηγή που επικαλείται η vz.ru.
Γιατί η Ουκρανία παίρνει όμως αυτό το ρίσκο;
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Φυσικό αέριο γιοκ στην Ευρώπη! Ούτε το Κατάρ μπορεί να βοηθήσει - Αγώνας δρόμου από Ουάσιγκτον & Βρυξέλλες
Πρώτον, είναι μια πολιτική απόφαση. Το Κίεβο δεν θέλει να υποβάλει αίτηση για επείγουσα βοήθεια στη Μόσχα και να εισαγάγει ρωσική ηλεκτρική ενέργεια. Η Δύση έχει φουντώσει το πεδίο της ενημέρωσης με προσδοκίες για στρατιωτική κλιμάκωση στο Ντονμπάς. Επομένως, το να ζητηθεί βοήθεια από τη Μόσχα τώρα είναι πολιτική αυτοκτονία για την ηγεσία της χώρας.
Ο δεύτερος στόχος της «μοναδικής» κατάστασης στην πυρηνική βιομηχανία είναι μια προσπάθεια μείωσης του προβλήματος της έλλειψης άνθρακα στη χώρα. Η αύξηση της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας μειώνει το φορτίο στους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, οι οποίοι μπορούν να συσσωρεύσουν περισσότερο άνθρακα στις αποθήκες τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η κατάσταση με τα αποθέματα άνθρακα είναι εξαιρετικά δύσκολη στα τέλη Ιανουαρίου, γιατί ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος είναι ακόμη μπροστά. Τον Φεβρουάριο, οι κίνδυνοι σοβαρών παγετών είναι υψηλοί και ο Μάρτιος είναι επικίνδυνος ακόμα και με κρύο καιρό. Μέχρι το τέλος της περιόδου θέρμανσης, μπορεί απλώς να μην έχουν απομείνει αποθέματα άνθρακα ή αερίου.
«Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 800 χιλιάδες τόνοι άνθρακα στις αποθήκες των θερμοηλεκτρικών σταθμών. Σε σύγκριση με το 2019, στα τέλη Ιανουαρίου υπήρχε σχεδόν διπλάσιος άνθρακας στις αποθήκες - 1,5 εκατ. τόνοι. Συνήθως μας έμεναν 700-800 χιλιάδες τόνοι μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Και τώρα έχουμε τον ίδιο όγκο αποθεμάτων στα τέλη Ιανουαρίου», σημειώνει ο Ουκρανός ειδικός.
«Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι απαραίτητο τώρα να ενεργοποιήσουμε τόσους πολλούς πυρηνικούς αντιδραστήρες ταυτόχρονα, γιατί αυτό προκαλεί πληθώρα προβλημάτων. Απλώς έπρεπε να αποθηκεύσουμε αρκετό αέριο και άνθρακα εγκαίρως για την περίοδο θέρμανσης», καταλήγει ο Korolchuk.
