Οι πολλές αλλαγές που έγιναν μεταξύ πρώτου και τρίτου προσχεδίου της δήλωση της Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας δείχνουν και το παιχνίδι που έπαιξαν και πάλι οι Βρετανοί μέσα στα Ηνωμένα Έθνη, στοχεύοντας πρώτα και κύρια στο να μην κατηγορηθούν Τουρκία και Τατάρ, και να υιοθετηθεί ένα κείμενο κομμένο και ραμμένο στις τουρκικές επιδιώξεις. Οι πολύωρες διαβουλεύσεις και πολλαπλές παρεμβάσεις κατάφεραν να διαφοροποιήσουν την αρνητική κατάσταση πραγμάτων.
Η Λευκωσία είχε κινηθεί προς κάθε κατεύθυνση προκειμένου να πετύχει ένα κείμενο το οποίο να απαντά στις τουρκικές ενέργειες στην Αμμόχωστο. Το Λονδίνο αποδείχθηκε και πάλι ο κακός δαίμονας του Κυπριακού, αφού ως ο συγγραφέας της Προεδρικής Δήλωσης προσπάθησε να αφήσει έξω ακόμα και γεγονότα που είχαν καταγραφεί μέσα και από τις διεθνείς αντιδράσεις.
Όπως φαίνεται μέσα από μια σύγκριση του πρώτου και του τρίτου κειμένου είναι ξεκάθαρη η προσπάθεια που καταβλήθηκε από τους συγγραφείς της δήλωσης να μην κατονομαστούν Τουρκία και κατοχικό καθεστώς, αλλά και ότι υπήρξε σοβαρή παραβίαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Στο τελικό κείμενο, το οποίο αναμενόταν να δημοσιοποιηθεί αργά χθες βράδυ, αναφέρονται τα εξής:
"Το Συμβούλιο Ασφαλείας επιβεβαιώνει τη δήλωση του Προέδρου του της 9ης Οκτωβρίου 2020 (S/PRST / 2020/9) σχετικά με τα Βαρώσια.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας επιβεβαιώνει το καθεστώς των Βαρωσίων όπως ορίζεται σε προηγούμενα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένου του ψηφίσματος 550 (1984) και της απόφασης 789 (1992). Το Συμβούλιο Ασφαλείας επαναλαμβάνει ότι οποιεσδήποτε απόπειρες διευθέτησης οποιουδήποτε μέρους των Βαρωσίων από ανθρώπους εκτός των κατοίκων του είναι απαράδεκτες και ότι δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν ενέργειες σε σχέση με τα Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνες με τα ψηφίσματά του.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας καταδικάζει την ανακοίνωση στην Κύπρο από Τούρκους και Τουρκοκύπριους ηγέτες στις 20 Ιουλίου 2021 σχετικά με περαιτέρω εκ νέου ανοίγματος τμήματος της περιφραγμένης περιοχής των Βαρωσίων. Το Συμβούλιο Ασφαλείας εκφράζει τη βαθιά του λύπη για αυτές τις μονομερείς ενέργειες που έρχονται σε αντίθεση με τα προηγούμενα ψηφίσματα και δηλώσεις του.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας ζητά την άμεση αναστροφή αυτής της πορείας δράσης και την αντιστροφή όλων των μέτρων που έχουν ληφθεί στα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφευχθούν περαιτέρω μονομερείς ενέργειες που είναι σε μη συμφωνία με τα ψηφίσματά του και θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί και να βλάψουν τις προοπτικές για μια διευθέτηση.
Το ΣΑ τονίζει τη σημασία του πλήρους σεβασμού και της εφαρμογής των ψηφισμάτων του, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς των Βαρωσίων υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ και του σεβασμού της ελεύθερης μετακίνησης της UNFICYP.
Το ΣΑ επιβεβαιώνει τη δέσμευσή του για μια διαρκή, συνολική και δίκαιη διευθέτηση σύμφωνα με τις επιθυμίες του κυπριακού λαού και βασισμένη σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, και την υποστήριξή του για τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα.
Tο ΣΑ δηλώνει πως θα συνεχίσει να παρακολουθεί το θέμα".
Αναμένεται ισχυρή αντίδραση και από την ΕΕ
Ισχυρή αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να υπάρξει αναστροφή των έκνομων τουρκικών ενεργειών σε σχέση με την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, ζήτησε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Ο Πρόεδρος Μισέλ διαβεβαίωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι ο ίδιος βρίσκεται εν αναμονή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και είπε ότι και η ΕΕ θα αντιδράσει περαιτέρω αναλόγως.
Σύμφωνα με δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Μάριου Πελεκάνου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Σ. Μισέλ.
Κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ενημέρωσε τον κ. Μισέλ για τις τελευταίες προκλήσεις της Τουρκίας κατά την παράνομη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στα κατεχόμενα, και ειδικότερα τις νέες έκνομες ενέργειες σε σχέση με την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, ζητώντας την ισχυρή αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να υπάρξει αναστροφή τους.
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναφέρθηκε στη συνομιλία που είχε πρόσφατα με τον Τούρκο Πρόεδρο οπότε και είχε προβεί σε παραστάσεις προκειμένου να αποφευχθούν προκλήσεις από μέρους της Τουρκίας κατά την επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο.
Όπως σημειώνει ο κ. Πελεκάνος, ο Πρόεδρος Μισέλ διαβεβαίωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι ο ίδιος βρίσκεται εν αναμονή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, επισημαίνοντας ότι και η ΕΕ θα αντιδράσει περαιτέρω αναλόγως.